Skip to main content

Ο δεκάλογος της νέας σχέσης Ε.Ε. και Κίνας

REUTERS

Από την έντυπη έκδοση

Των Έφης Τριήρη και Αγγελικής Κοτσοβού

Σχέδιο 10 σημείων παρουσίασε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το οποίο επανεξετάζει τις σχέσεις Ε.Ε. και Κίνας μαζί με τις δυνατότητες και τις προκλήσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές. Το σχέδιο στοχεύει σε πιο εξισορροπημένες οικονομικές σχέσεις με την Κίνα και καλεί τους ηγέτες της Ε.Ε. να το υποστηρίξουν ώστε να ανακόψουν την επέλαση των κινεζικών, κρατικά ελεγχόμενων, επιχειρήσεων και να αντιμετωπίσουν τις απειλές στην κυβερνοασφάλεια.

Ουσιαστικά, το σχέδιο δράσης σηματοδοτεί αλλαγή στάσης της Ε.Ε. απέναντι στον κορυφαίο εμπορικό εταίρο της και θα συζητηθεί από τους ηγέτες της Ε.Ε. στη σύνοδο κορυφής της επόμενης εβδομάδας, πριν από τη σύνοδο Ε.Ε. – Κίνας στις 9/4. Η αλλαγή αυτή καθίσταται αναγκαία μετά την αυξανόμενη οικονομική δύναμη και πολιτική επιρροή της Κίνας, οι επιχειρήσεις της οποίας αγοράζουν συνεχώς εταιρείες στις διεθνείς αγορές και δη σε κλάδους που θεωρούνται νευραλγικοί για την ασφάλεια. Η Κομισιόν εκτιμά ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να συνεργαστεί πιο στενά με το Πεκίνο σε τομείς όπως η κλιματική αλλαγή και η ασφάλεια, ενώ παράλληλα θα πρέπει να προωθήσει μία πιο αμοιβαία οικονομική σχέση, προβαίνοντας στα κατάλληλα βήματα για την προστασία της βιομηχανίας της.

Αυτό σημαίνει ότι η Ε.Ε. μοιράζεται τις ίδιες ανησυχίες με τις ΗΠΑ για τις στρεβλώσεις που χαρακτηρίζουν την κινεζική αγορά, την υπερπαραγωγικότητα και τις μεταβιβάσεις τεχνολογίας. Ωστόσο, έχει αποφύγει να πάρει ανοικτά θέση στον εμπορικό πόλεμο Ουάσιγκτον – Πεκίνου. Η Ευρώπη εμφανίζεται ενοχλημένη από το βραδύ ρυθμό ανοίγματος της κινεζικής οικονομίας, αλλά και από τις πιέσεις που δέχεται από τις ΗΠΑ να σταματήσει να χρησιμοποιεί τον εξοπλισμό της Huawei στα δίκτυα 5G υπό τον φόβο της κατασκοπείας. Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Γίρκι Κατάινεν ανέφερε ότι οι διμερείς σχέσεις θα ήταν εποικοδομητικές εάν το εμπόριο και οι επενδύσεις βασίζονταν στην αρχή της αμοιβαιότητας, όμως υπό τις παρούσες συνθήκες η Ευρώπη θα πρέπει να εξασφαλίσει ένα πεδίο δράσης και να προστατεύσει τις αγορές της από τις στρεβλώσεις. 

Οι βασικοί άξονες
1. Η Ε.Ε. θα ενισχύσει τη συνεργασία με την Κίνα με βάση κοινές υποχρεώσεις και στους τρεις πυλώνες των Ηνωμένων Εθνών – Ανθρώπινα Δικαιώματα, Ειρήνη και Ασφάλεια και Ανάπτυξη.
2. Για την πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η Ε.Ε. καλεί την Κίνα να φτάσει το ανώτατο όριο των εκπομπών ρύπων πριν από το 2030, με βάση τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού. 
3. Η Ε.Ε. θα εμβαθύνει τη συνεργασία στην ειρήνη και στην ασφάλεια, στο πλαίσιο του Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης για το Ιράν. 
4. Για να διασφαλίσει τα συμφέροντά της αναφορικά με τη σταθερότητα, τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και την καλή διακυβέρνηση με τις χώρες-εταίρους της, η Ε.Ε. θα εφαρμόσει πιο δυναμικά τις υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες και θα συνεργαστεί με την Κίνα προκειμένου να ακολουθήσει τις ίδιες αρχές μέσω της εφαρμογής της στρατηγικής της Ε.Ε. για σύνδεση Ευρώπης και Ασίας. 
5. Η Ε.Ε. καλεί την Κίνα να ανταποκριθεί στις υπάρχουσες κοινές δεσμεύσεις Ε.Ε. – Κίνας, μεταξύ των οποίων μεταρρύθμιση του ΠΟΕ, ειδικά σε επιδοτήσεις και υποχρεωτικές μεταβιβάσεις τεχνολογίας, και να καταλήξει σε συμφωνία με την Ε.Ε. σε ένα πλαίσιο κανονισμών για επενδύσεις έως το 2020, στις γεωγραφικές ενδείξεις άμεσα και στην ασφάλεια στις αερομεταφορές τις προσεχείς εβδομάδες. 
6. Για να προωθήσει την αμοιβαιότητα και να ανοίξει δυνατότητες για προμήθειες στην Κίνα, το Ευρωκοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα πρέπει να υιοθετήσουν το Διεθνές Μέσο Προμηθειών πριν από τα τέλη του 2019. 
7. Η Κομισιόν θα δημοσιεύσει έως τα μέσα του 2019 κατευθυντήριες αρχές για τη συμμετοχή ξένων προσφορών και αγαθών στην αγορά προμηθειών της Ε.Ε. Η Κομισιόν από κοινού με τις χώρες-μέλη θα επανεξετάσει την εφαρμογή του σημερινού πλαισίου προκειμένου να εντοπίσει κενά πριν από τα τέλη του 2019. 
8. Για να αντιμετωπίσει πλήρως τις επιπτώσεις των στρεβλώσεων της ξένης κρατικής ιδιοκτησίας και της κρατικής χρηματοδότησης στην εσωτερική αγορά, η Κομισιόν θα αναζητήσει τρόπους για κάλυψη των υπαρχόντων κενών στην κοινοτική νομοθεσία πριν από τα τέλη του 2019.
9. Για τη μεγαλύτερη ασφάλεια των ψηφιακών υποδομών, απαιτείται κοινή προσέγγιση της Ε.Ε. στην ασφάλεια των δικτύων 5G. Η Κομισιόν θα εκδώσει σύσταση μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. 
1.0 Για τον εντοπισμό των κινδύνων στην ασφάλεια από τις ξένες επενδύσεις σε νευραλγικούς τομείς, τεχνολογίες και υποδομές, οι χώρες-μέλη θα διασφαλίσουν άμεση, πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή του Κανονισμού ελέγχου άμεσων ξένων επενδύσεων.     

Διμερές εμπόριο 1 δισ. ευρώ ημερησίως
Η Ε.Ε. αποτελεί τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Κίνας, ενώ αντιστοίχως η Κίνα αποτελεί τον δεύτερο μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Ε.Ε. Το εμπόριο αγαθών μεταξύ των δύο πλευρών υπερβαίνει το ένα δισ. ευρώ ημερησίως. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Κίνα αποτελεί τη μεγαλύτερη πηγή εισαγωγών της Ε.Ε. και δεύτερη μεγαλύτερη εξαγωγική αγορά, μετά τις ΗΠΑ. Το εμπορικό πλεόνασμα αγαθών της Κίνας με την Ε.Ε. ανήλθε το 2017 στα 177,7 δισ. ευρώ. Την ίδια χρονιά οι ευρωπαϊκές εξαγωγές προς την Κίνα πλησίασαν τα 200 δισ. ευρώ, ενώ εισήγαγε κινεζικά αγαθά αξίας 375 δισ. ευρώ.

Αντιστοίχως, η Ε.Ε. εξήγαγε υπηρεσίες 45 δισ. ευρώ προς την Κίνα, ενώ η Κίνα 28 δισ. ευρώ προς την Ε.Ε.

Βρυξέλλες και Πεκίνο εδραίωσαν επίσημους διπλωματικούς δεσμούς το 1975 και σήμερα οι σινο-ευρωπαϊκές εμπορικές σχέσεις εξελίσσονται και εμβαθύνονται μέσω της συνόδου κορυφής Ε.Ε.-Κίνας που διεξάγεται κάθε χρόνο, τακτικών υπουργικών συμβουλίων, καθώς και περισσότερων από 60 κλαδικών διαλόγων. Ευρωπαϊκή Ένωση και Κίνα δεσμεύονται σε στρατηγική συνεργασία, όπως περιγράφεται στη Στρατηγική Ατζέντα 2020 Συνεργασίας Ε.Ε.-Κίνας. Δεδομένης της σημασίας των οικονομικών σχέσεων μεταξύ Ε.Ε.-Κίνας, είναι σημαντικό για τις Βρυξέλλες να διατηρήσουν πολύ στενούς εμπορικούς και επενδυτικούς δεσμούς, αναπτύσσοντας παράλληλα μια πιο ισορροπημένη οικονομική σχέση.   

10 σημεία δράσης

ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ 
Συνεργασία στους τρεις πυλώνες των Ηνωμένων Εθνών – Ανθρώπινα Δικαιώματα, Ειρήνη και Ασφάλεια και Ανάπτυξη.
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ 
Στη μάχη της κλιματικής αλλαγής η Ε.Ε. καλεί την Κίνα να φθάσει το ανώτατο όριο των εκπομπών ρύπων πριν από το 2030.
ΕΙΡΗΝΗ 
Η Ε.Ε. θα εμβαθύνει τη συνεργασία στην ειρήνη και στην ασφάλεια, στο πλαίσιο του Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης για το Ιράν. 
ΔΙΜΕΡΕΙΣ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ 
Η Ε.Ε. θα συνεργαστεί με την Κίνα για να ακολουθήσει τις ίδιες αρχές μέσω της εφαρμογής της Στρατηγικής της Ε.Ε. για Σύνδεση Ευρώπης και Ασίας. 
ΕΜΠΟΡΙΟ 
Η Ε.Ε. καλεί την Κίνα να ανταποκριθεί στις υπάρχουσες κοινές δεσμεύσεις Ε.Ε.-Κίνας, όπως μεταρρύθμιση του ΠΟΕ.
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ 
Για να ανοίξει δυνατότητες για προμήθειες στην Κίνα, το Ευρωκοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα πρέπει να υιοθετήσουν το Διεθνές Μέσο Προμηθειών το 2019.
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΞΕΝΩΝ 
Η Κομισιόν θα δημοσιεύσει κατευθυντήριες αρχές για τη συμμετοχή ξένων προσφορών και αγαθών στην αγορά προμηθειών της Ε.Ε.
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ 
Για τις επιπτώσεις των στρεβλώσεων της κρατικής χρηματοδότησης, η Κομισιόν θα αναζητήσει τρόπους για κάλυψη των υπαρχόντων κενών στη νομοθεσία εντός του 2019.
ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ 
Για την ασφάλεια των ψηφιακών υποδομών απαιτείται κοινή προσέγγιση της Ε.Ε. στην ασφάλεια των δικτύων 5G. 
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 
Για την ασφάλεια από τις ξένες επενδύσεις σε νευραλγικούς τομείς, οι χώρες-μέλη θα διασφαλίσουν πλήρη εφαρμογή του Κανονισμού για τον έλεγχο άμεσων ξένων επενδύσεων.