Από την έντυπη έκδοση
Του Βασίλη Κωστούλα
[email protected]
Aνάμικτες ειδήσεις επιφυλάσσει έγγραφο του ερευνητικού επιτελείου της Deutsche Bank με αντικείμενο την παγκόσμια προοπτική το 2016. Η ανάλυση προετοιμάζει για αισθητό περιορισμό της χορήγησης ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες, με οριακή διατήρηση, πάντως, του ρυθμού ανάκαμψης στην Ευρωζώνη. Επισημαίνει δε τις ασύμμετρες παραμέτρους για τη διεθνή οικονομία.
«Αναμένουμε η μεγέθυνση του ΑΕΠ της Ευρωζώνης να παραμείνει σε γενικές γραμμές αμετάβλητη -στο 1,6%- το 2016, για να επιβραδυνθεί το 2017» υπογραμμίζουν οι ερευνητές της Deutsche Bank, τονίζοντας ότι η παγκόσμια ανάπτυξη αναμένεται να είναι λιγότερο υποστηρικτική σε σχέση με προηγούμενες προβλέψεις.
Ειδικότερα, δεν θα επαναληφθεί η ώθηση του 2015 από τις χαμηλές τιμές του πετρελαίου, η οποία πιθανότατα θα αντιστραφεί το 2017. Στο πλαίσιο αυτό, η κοινή νομισματική και δημοσιονομική πολιτική στην Ευρωζώνη θα λειτουργήσει ως αντιστάθμισμα το 2016 αλλά όχι και το 2017.
Το ενδεχόμενο η προσπάθεια σε επίπεδο κοινής πολιτικής στην Ευρωζώνη να μην αντικαταστήσει την εξασθένιση η οποία θα συνοδεύσει το κίνητρο του πετρελαίου περιγράφεται χαρακτηριστικά ως το μεγαλύτερο ρίσκο για την ανάπτυξη το 2016.
Οι γενικές οικονομικές συνθήκες προβλέπονται ευρύτερα ευνοϊκές στην αρχή του 2016, προτού «σφίξουν» προς το τέλος του έτους. Πάντως, το παραγωγικό κενό αναμένεται να περιοριστεί σταδιακά, ακόμη και με αυτούς τους συγκρατημένους ρυθμούς μεγέθυνσης του ΑΕΠ.
Σε κάθε περίπτωση, η υποτίμηση την οποία έχει καταγράψει το ευρώ θα αρχίσει να γίνεται πιο ορατή στον πληθωρισμό. Ως εκ τούτου, σύμφωνα με την Deutsche Bank, έως το τέλος του 2016 οι μεσοπρόθεσμες βασικές προβολές της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό θα πρέπει να βρεθούν σε επίπεδα που θα ανοίγουν τη συζήτηση για tapering (σταδιακή διακοπή της ποσοτικής χαλάρωσης).
Ως προς τις κρατικές δαπάνες που σχετίζονται με το προσφυγικό και την ασφάλεια, αυτές είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν ένα καθεστώς χαλάρωσης της δημοσιονομικής πολιτικής το 2016. Επειτα, αναμένεται «βελτίωση της συμμόρφωσης με τους δημοσιονομικούς κανόνες το 2017».
Το ίδιο έτος, το 2017, είναι πιθανό να ανακύψει πολιτική αβεβαιότητα, καθώς η προσφυγική κρίση δημιουργεί διακρατικές τριβές. Ωστόσο, «η κοινή απειλή για την ασφάλεια ίσως ενοποιήσει την Ευρώπη και μειώσει το ρίσκο των τοπικών πολιτικών γεγονότων», όπως οι διαπραγματεύσεις για το ελληνικό χρέος, η πολιτική σταθερότητα στην Πορτογαλία, η απόπειρα ανεξαρτητοποίησης της Καταλονίας και οι διαπραγματεύσεις της Ε.Ε. με το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η ενότητα αυτή την οποία εντοπίζει ως προοπτική η Deutsche Bank δεν είναι βέβαιο ότι θα διατηρηθεί και μέσα στο 2017, όσο πλησιάζουν μέσα στο ίδιο έτος οι ολλανδικές, γαλλικές και γερμανικές (ενδεχομένως και ιταλικές) εκλογές.
Μια τέτοια κατάσταση αναμένεται να βαρύνει ως προς τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και ενδέχεται να αποσπάσει το βλέμμα των αγορών.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, παρ’ όλη τη δημοσιονομική λιτότητα, το ισχυρό νόμισμα και την αβεβαιότητα που σχετίζεται με το δημοψήφισμα για τη συμμετοχή στην Ε.Ε., η μεγέθυνση του ΑΕΠ δεν θα είναι χειρότερη το 2016, υποβοηθούμενη από την ισχυρή ιδιωτική κατανάλωση.
Στις ανεπτυγμένες οικονομίες, ο ρυθμός ανάπτυξης προβλέπεται να διατηρηθεί σταθερός, σε απόσταση αναπνοής από το 2%, τα επόμενα 3 χρόνια. Η ανάπτυξη στις ΗΠΑ θα επιβραδυνθεί κοντά στο 2% και η ανοδική πορεία του δολαρίου θα συνεχιστεί, αν και θα μετριαστεί. Η Ευρώπη θα συνεχίσει τη σταθερή ανάκαμψη. Η Ιαπωνία θα επιστρέψει από τη χαμηλή πτήση του 2015.
Για τις αναδυόμενες οικονομίες, το 2016 θα σηματοδοτήσει την επαναφορά της ανάπτυξης, θα συνιστά όμως πρόκληση, καθώς οι μειούμενες τιμές των εμπορευμάτων και η -ακόμη- αδύναμη μεγέθυνση του παγκόσμιου εμπορίου παρατείνουν τις πιέσεις στους προϋπολογισμούς και τα ισοζύγια πληρωμών.
Η Κίνα αναμένεται να συνεχίσει τη σταδιακή επιβράδυνση, προσφέροντας «ανάπαυλα» στους παραγωγούς εμπορευμάτων. Η -πιο έντονη από την αναμενόμενη- επιβράδυνση στην Κίνα το 2016 πιθανότατα θα επιφέρει ορατές αλυσιδωτές συνέπειες στα εμπορεύματα, στο παγκόσμιο εμπόριο και τις αναδυόμενες αγορές.
Σύμφωνα με την Deutsche Bank, το κεντρικό ερώτημα για το 2016 είναι πώς θα αντιδράσουν η παγκόσμια οικονομία και οι χρηματοπιστωτικές αγορές απέναντι στον αναμενόμενο σταδιακό περιορισμό της χορήγησης ρευστότητας που προηγήθηκε από τις κεντρικές τράπεζες την περασμένη δεκαετία.
Ανάπτυξη στις αναδυόμενες
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Deutsche Bank, το 2016 οι αναδυόμενες οικονομίες θα επιστρέψουν στην ανάπτυξη, όσο θα μετριάζονται οι δεινές συρρικνώσεις στη Ρωσία και τη Βραζιλία.
Οι πρόσφατες μειώσεις στην επέκταση των εξαγωγών αναμένεται να αντιστραφούν, αν και ισχνά.
Στις χώρες ΕΜΕΑ η ανάπτυξη ενδέχεται να διπλασιαστεί στο 2%, καθώς η Ρωσία και η Ουκρανία αναδύονται από τη βαθιά ύφεση.
Αλλωστε, ενδέχεται να αναθεωρηθούν οι σχέσεις της Ε.Ε. με τη Ρωσία, καθώς η Μόσχα εμφανίζεται ως σημαντικός εταίρος στην αντιμετώπιση των εντάσεων στη Μ. Ανατολή, εν μέσω επέκτασης τόσο της προσφυγικής κρίσης όσο και της τρομοκρατικής απειλής.
