Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
Καταιγίδα κατασχέσεων, κινητών και ακινήτων, αλλά και τσουνάμι δεσμεύσεων τραπεζικών λογαριασμών φέρνουν οι επόμενοι μήνες για τους οφειλέτες με ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο.
Καθημερινά η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων θα πρέπει να διενεργεί κατασχέσεις σε περίπου 2.800 οφειλέτες, προκειμένου να επιτευχθεί ο φετινός στόχος που έχει τεθεί στο επιχειρησιακό της σχέδιο.
Με βάση το πλάνο που έχει γίνει, κατά τη διάρκεια του 2018 θα πρέπει να ληφθούν αναγκαστικά μέτρα στο 59% των οφειλετών, κατά των οποίων η φορολογική διοίκηση μπορεί να λάβει αναγκαστικά μέτρα.
Με δεδομένο δε ότι στο τέλος του 2017 ο αριθμός των εν λόγω οφειλετών ήταν 1.744.115 φορολογούμενοι, προκύπτει εύκολα το συμπέρασμα ότι οι οφειλέτες που θα κυνηγήσει ο ελεγκτικός μηχανισμός θα είναι 1.029.027 υπόχρεοι, που σημαίνει ότι καθ’ όλη τη διάρκεια του τρέχοντος έτους οι κατασχέσεις θα πρέπει να προσεγγίζουν ή και να ξεπερνούν ακόμη και τις 2.800 σε ημερήσια βάση.Είναι αξιοσημείωτο ότι το σύνολο των οφειλετών με χρέη προς το Δημόσιο ανέρχεται σε 4.068.857, εκ των οποίων ήδη 1.050.077 οφειλέτες έχουν πέσει στα «δίχτυα» των αναγκαστικών μέτρων.
Υπενθυμίζεται ότι τα συνολικά χρέη προς το Δημόσιο, με βάση στοιχεία της 1ης Ιανουαρίου 2018, ανέρχονται στα 99.969.838.671 ευρώ, εκ των οποίων τα 22,19 δισ. ευρώ είναι οφειλές από άμεσους φόρους, τα 27,43 δισ. από έμμεσους φόρους, τα 47,49 δισ. ευρώ είναι μη φορολογικά έσοδα και τα 2,8 δισ. ευρώ αφορούν άλλες οφειλές.
13,49 δισ. θεωρούνται ανείσπρακτα
Η ΑΑΔΕ θεωρεί ότι από τις συνολικές οφειλές δεν μπορούν να εισπραχθούν τα 13,49 δισ. ευρώ, από τα οποία 1,3 δισ. ευρώ προέρχεται από άμεσους φόρους, 3,86 δισ. ευρώ από έμμεσους φόρους, ενώ οφειλές 8,25 δισ. ευρώ αφορούν μη φορολογικά έσοδα.
Θα πρέπει μάλιστα να αναφερθεί ότι το 54,1% των οφειλετών, με βάση τα επίσημα στοιχεία της ΑΑΔΕ, έχει οφειλή κάτω των 500 ευρώ, ενώ 525.758 οφειλέτες χρωστούν στην εφορία από 1 έως 10 ευρώ.
Οι οφειλές που έχουν ενταχθεί σε ρύθμιση ως την 1η Ιανουαρίου είναι της τάξεως των 4,29 δισ. ευρώ.
Επισημαίνεται ότι τα μέτρα που προβλέπονται στο άρθρο 9 του ΚΕΔΕ και μπορούν να ληφθούν για μη ρυθμισμένο χρέος είναι:
α) κατάσχεση κινητών, είτε στα χέρια του οφειλέτη, είτε κινητών και απαιτήσεων, γενικώς, του οφειλέτη που βρίσκονται στα χέρια τρίτου,
β) κατάσχεση ακινήτων.
Εκτός των ανωτέρω είναι δυνατή, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, η λήψη σε βάρος του οφειλέτη του Δημοσίου διοικητικών, ασφαλιστικών και δικαστικών μέτρων.
Για οφειλές πάντως για τις οποίες αποκτάται εκτελεστός τίτλος από την 1η Ιανουαρίου 2014 και εξής και εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4174/2013 (Κ.Φ.Δ), καθώς και του ν.δ. 356/1974 (ΚΕΔΕ), πριν από τη διενέργεια οποιασδήποτε πράξης εκτέλεσης καθίσταται υποχρεωτική η κοινοποίηση από τη φορολογική διοίκηση ατομικής ειδοποίησης καταβολής οφειλής/υπερημερίας κατ’ άρθρο 47 και 7 των ανωτέρω νόμων, αντίστοιχα, με εξαίρεση την κατάσχεση χρηματικών απαιτήσεων στα χέρια του φορολογουμένου ή τρίτου.
Τι πρέπει να γνωρίζουν όσοι υποστούν τα μέτρα
Οι οφειλέτες του Δημοσίου που θα βρεθούν φέτος στο «στόχαστρο» του ελεγκτικού μηχανισμού για τη λήψη αναγκαστικών μέτρων θα πρέπει επίσης να γνωρίζουν τα εξής:
1. Πότε αναστέλλεται η εκτέλεση της επιβληθείσας ποινής;
Στην περίπτωση που ο οφειλέτης εντάξει τις οφειλές του σε πρόγραμμα ρύθμισης και για όσο χρονικό διάστημα τηρούνται οι όροι αυτής, μέχρι την εξόφληση της οφειλής για την οποία εκδόθηκε η καταδικαστική απόφαση.
2. Είναι δυνατή η άρση κατάσχεσης και η εξάλειψη υποθήκης επί ακινήτου για χρέη προς το Δημόσιο;
Ναι, έπειτα από την εξόφληση ή τη διαγραφή του χρέους για το οποίο επιβλήθηκε το μέτρο ή μετά την έκδοση απόφασης από το αρμόδιο όργανο με συγκεκριμένους, κατά περίπτωση, όρους αποδέσμευσης.
3. Ποιο είναι το ελάχιστο ποσό οφειλής προς το Δημόσιο, νομικά πρόσωπα και τρίτους για το οποίο δεν λαμβάνονται αναγκαστικά μέτρα κατά των οφειλετών;
Δεν επιβάλλεται κατάσχεση ακινήτων καθώς και κατάσχεση κινητών στα χέρια του οφειλέτη, κατά των οφειλετών που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές από κάθε αιτία (για την καταβολή των οποίων ευθύνεται ως πρωτοφειλέτης, συνυπόχρεος, εγγυητής κ.λπ.) συνολικού ποσού 500 ευρώ, πλην του μέτρου της κατάσχεσης στα χέρια τρίτων. Στο ανωτέρω ποσό δεν περιλαμβάνονται οι προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, οι τόκοι εκπρόθεσμης καταβολής ή και πρόστιμα εκπρόθεσμης καταβολής του άρθρου 6 του ΚΕΔΕ, καθώς και των άρθρων 53 και 57 του ν. 4174/2013. Αναγκαστικά μέτρα που έχουν επιβληθεί μέχρι και 6/4/2014 (προηγούμενη ημέρα ισχύος των διατάξεων αυτών) για ληξιπρόθεσμες οφειλές κατά το χρόνο επιβολής τους, μικρότερες του ανωτέρω ποσού των πεντακοσίων (500) ευρώ, αίρονται μόνο εφόσον υποβληθεί αίτηση από τον οφειλέτη.
4. Ποιο είναι το ελάχιστο ποσό για το οποίο δεν επιτρέπεται η επιβολή κατάσχεσης επί μισθών, συντάξεων ή ασφαλιστικών βοηθημάτων οφειλετών του Δημοσίου;
Δεν χωρεί κατάσχεση μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το συνολικό ποσό αυτών, μηνιαίως, αφαιρουμένων των υποχρεωτικών εισφορών είναι μικρότερο των χιλίων (1.000) ευρώ, στις περιπτώσεις δε που υπερβαίνει το ποσό αυτό επιτρέπεται η κατάσχεση για τα χρέη προς το Δημόσιο επί του 1/2 του υπερβάλλοντος ποσού των χιλίων (1.000) ευρώ και μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ, καθώς και επί του συνόλου του υπερβάλλοντος ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ.
5. Ποιο είναι το ελάχιστο ποσό κατάθεσης σε πιστωτικό ίδρυμα, το οποίο είναι ακατάσχετο;
Καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε ένα και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των χιλίων διακοσίων πενήντα (1.250) ευρώ, μηνιαίως για κάθε φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα. Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής απαιτείται η υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης στο πληροφοριακό σύστημα της Φορολογικής Διοίκησης, με την οποία γνωστοποιείται από το φυσικό πρόσωπο ένας μοναδικός λογαριασμός. Στην περίπτωση που υπάρχει λογαριασμός περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων γνωστοποιείται αποκλειστικά και μόνο ο λογαριασμός αυτός.
Η έκθεση κατάσχεσης
Από την ημέρα επίδοσης στον οφειλέτη αντιγράφου της έκθεσης κατάσχεσης, αυτός στερείται του δικαιώματος ελεύθερης διάθεσης του ακινήτου και των συστατικών στοιχείων του ακινήτου, ακόμη και εάν αυτά δεν περιγράφονται στην έκθεση κατάσχεσης, ή αν ήταν παρών ο οφειλέτης κατά την κατάσχεση, από τότε.
Η έκθεση κατάσχεσης δεν σημαίνει φυσικά και πλειστηριασμό. Εφόσον όμως ο οφειλέτης δεν έχει εντάξει τις οφειλές του σε πρόγραμμα ρύθμισης, έπειτα από την παρέλευση σαράντα ημερών και το αργότερο σε τέσσερις μήνες από την κατάσχεση ο προϊστάμενος της αρμόδιας Εφορίας ορίζει ημερομηνία πλειστηριασμού το αργότερο σε πέντε μήνες από την ημερομηνία έκδοσης του προγράμματος.
Εάν δεν διενεργηθεί ο πλειστηριασμός την ορισθείσα με το πρόγραμμα ημέρα, εκδίδει νέο πρόγραμμα το αργότερο εντός έτους από την ημέρα που ο πλειστηριασμός δεν διενεργήθηκε ή ανεστάλη και ορίζει νέα ημερομηνία κατά τα ανωτέρω. Οι ανωτέρω προθεσμίες δεν τηρούνται φυσικά εφόσον συντρέχει σπουδαίος λόγος που αναφέρεται σε αιτιολογημένη έκθεση του προϊσταμένου ΔΟΥ.
Σε κάθε περίπτωση η αναστολή εκτέλεσης του εκδοθέντος προγράμματος πλειστηριασμού μπορεί να γίνει με την ένταξη του οφειλέτη σε πρόγραμμα ρύθμισης των οφειλών του σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες νομοθετικές ρυθμίσεις ή με την έκδοση δικαστικής απόφασης περί αναστολής του.
