Από την έντυπη έκδοση
Της Τέτης Ηγουμενίδη
[email protected]
Σε όλο τους το μεγαλείο αποκαλύφθηκαν οι… αμαρτίες του σύγχρονου ελληνικού κράτους με την ανάρτηση πρόσφατα των δασικών χαρτών για τμήματα 34 νομών που αφορούν περίπου 37% της χώρας, καταδεικνύοντας ένα άνευ προηγουμένου αλαλούμ, με πλήθος από λάθη, εξαιτίας αποφάσεων της διοίκησης και κυρίως περιοχές που έχουν πλέον άλλο χαρακτήρα.
Μεταξύ άλλων, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΚΧΑ (Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση) που παρουσιάζει σήμερα η «Ν», ποσοστό 79,9% των 1.344 στρεμμάτων που αποτυπώνονται στον αναρτημένο δασικό χάρτη για την περιοχή του Γαλατσίου είναι κυρωμένα ως αναδασωτέα.
Το ίδιο συμβαίνει για το 51,9% των 130.447 στρ. των δασικών χαρτών για περιοχές της Αν. Αττικής (Καπανδρίτι, Βαρνάβα, Γραμματικό), για το 32,3% των 20.019 στρ. του νομού Ξάνθης, το 30,4% των 141.372 στρ. της Καβάλας, το 25,4% των 307.857 στρ. περιοχών της Δ. Αττικής, το 12,9% των 772.721 στρ. του Πειραιά και φυσικά ο κατάλογος έχει και συνέχεια.
Την ίδια στιγμή στην Ηλεία το 38,1% των 2.488.956 στρ. που αποτυπώνεται στον αναρτημένο δασικό χάρτη είναι εκτάσεις που έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες, ενώ έχουν άλλη μορφή (κυρίως αγροτική γη). Το ίδιο συμβαίνει μεταξύ άλλων για το 24% των 3.249.929 στρ. στην Αχαΐα, το 15,5% των 3.965.146 στρ. στην Εύβοια και το 14,4% των 2.866.801 στρ. στη Μεσσηνία.
Στις περισσότερες των περιπτώσεων αυτών οι αρμόδιοι φορείς έπειτα από πυρκαγιές κήρυτταν συλλήβδην αναδασωτέες τις περιοχές που επλήγησαν από πυρκαγιές χωρίς να μπαίνουν στον κόπο να εξετάσουν τον χαρακτήρα τους.
Τα παραπάνω, συν το γεγονός ότι σε πολλούς δασικούς χάρτες δεν έχουν αποτυπωθεί οι εποικισμοί (διανομή γης), έχουν δημιουργήσει μεγάλη αναστάτωση σε μέρος των αγροτών που χρησιμοποιούν εκτάσεις είτε για καλλιέργειες είτε για την κτηνοτροφία, ενώ το όλο ζήτημα λαμβάνει σοβαρότερες διαστάσεις με δεδομένο ότι με βάση αυτές τις εκτάσεις δίνονται και οι κοινοτικές επιδοτήσεις.
Ανησυχία επικρατεί και σε εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων που βρίσκονται σε οικισμούς με πλήθος από εκκρεμότητες.
Η ανησυχία τους βεβαίως δεν έχει να κάνει τόσο με τον φόβο μήπως και αποφασιστεί από την Πολιτεία να γκρεμιστούν τα σπίτια τους (άνετα θα εκτιμούσε κανείς πως πρέπει να κατεδαφιστεί πάνω από το ένα τρίτο της χώρας), αλλά από το γεγονός ότι εν μέσω αυτής της δύσκολης συγκυρίας χρειάζεται να διαθέσουν σημαντικά χρηματικά ποσά για να διασφαλίσουν την περιουσία τους.
Η έλλειψη χωροταξίας έχει δημιουργήσει μια πανσπερμία περιπτώσεων: παλαιοί οικισμοί που είχαν οριοθετηθεί, αλλά η διαδικασία πολεοδόμησης δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, ωστόσο, τα κτήρια έχουν οικοδομικές άδειες.
Οικισμοί με εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, το οποίο όμως στη συνεχεία ακυρώθηκε, με αποτέλεσμα τυπικά η περιοχή να αντιμετωπίζεται ως εκτός σχεδίου, παρότι έχει ρυμοτομηθεί.
Υπάρχουν και οι παντελώς αυθαίρετοι οικισμοί με ιδιωτικές πολεοδομήσεις, ενώ ο κατάλογος είναι μακρύς όσον αφορά τις αντιφατικές πράξεις της διοίκησης, αφού καμιά από τις κυβερνήσεις μέχρι τώρα δεν αντιμετώπισε τα θέματα της χωροταξίας με συνέπεια και αποφασιστικότητα ώστε να τα επιλύσει.
Ο πονοκέφαλος είναι ακόμα μεγαλύτερος για τους ιδιοκτήτες ακινήτων σε περιοχές που οι δήμοι τους είτε από αδιαφορία είτε από αδυναμία και έλλειψη πόρων δεν φρόντισαν να αποστείλουν εγκαίρως τις αποκαλούμενες οικιστικές πυκνώσεις (περιοχές που ενώ στους χάρτες είναι δάση στην πραγματικότητα είναι οικισμοί) ή πολύ πιο απλά να ενημερώσουν τους δασικούς χάρτες ως προς τα σημερινά όρια των οικισμών.
Και αυτό παρότι έχουν ενημερωθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος και την ΕΚΧΑ. Βεβαίως, για τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ η μη ανταπόκριση των περισσοτέρων ΟΤΑ (μόνο το 21% των ΟΤΑ που αφορούν οι αναρτημένοι δασικοί χάρτες ολοκλήρωσαν τη σχετική διαδικασία) δεν αποτελεί έκπληξη. Αντίθετα έκπληξη αποτελεί το γεγονός ότι η αδιαφορία και η αδυναμία αυτή δεν συνυπολογίστηκαν από το ΥΠΕΝ.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΚΧΑ, από στους 34 νομούς που έχουν αναρτηθεί δασικοί χάρτες μόνο οι δήμοι στους 6 από αυτούς ενημέρωσαν τους δασικούς χάρτες με τις οικιστικές πυκνώσεις.
Βάσει του ν. 4389/16, οι οικισμοί αυθαιρέτων μπορούν προς το παρόν να εξαιρεθούν από την ανάρτηση των δασικών χαρτών αν οι πολεοδομίες υποβάλουν τα όριά τους.
Υπήρξε δηλαδή πρόνοια σε αυτή την περίπτωση, εφόσον όμως οι δήμοι έκαναν τη δουλειά τους, ώστε να προχωρήσουν οι δασικοί χάρτες και συνακόλουθα το Κτηματολόγιο και το ΥΠΕΝ να αποφασίσει σε δεύτερο χρόνο τι θα γίνει με τους οικισμούς αυτούς.
Τα στοιχεία στο μεταξύ για τους 6 νομούς και για τις περιοχές που θα βαφτούν στον δασικό χάρτη με ιώδες χρώμα (οι οικιστικές πυκνώσεις) είναι επίσης αποκαλυπτικά: περί τα 8.327 στρ. στην Ανατολική Αττική είναι οικισμοί και όχι δάσος, το καθεστώς των οποίων έχει κάθε είδους εκκρεμότητες, το ίδιο για 6.375 στρ. στη Δυτική Αττική, 6.055 στρ. στο νομό Θεσσαλονίκης, 3.190 στον Πειραιά, 1.278 στρ. στην Πιερία και 935 στη Λάρισα.
Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, παρά το γεγονός ότι έχει λήξει η σχετική προθεσμία, οι ΟΤΑ έχουν τη δυνατότητα και σήμερα να δηλώσουν τους οικισμούς τους για να περιληφθούν στους δασικούς χάρτες ώστε να πάψει η ταλαιπωρία για τους πολίτες.
Εν αναμονή αποφάσεων του ΥΠΕΝ
Αναμφισβήτητα η υπόθεση των δασικών χαρτών δοκιμάζει τις αντοχές των αρμόδιων φορέων. Για ορισμένα στελέχη της διοίκησης, το ΥΠΕΝ βιάστηκε να αναρτήσει τους χάρτες και δεν μερίμνησε να διορθωθούν οι αστοχίες.
Από την άλλη πλευρά, άλλοι λέγουν πως καλώς ξεκίνησε αυτή η διαδικασία γιατί μόνο έτσι η διοίκηση θα έρθει αντιμέτωπη με τα προβλήματα για να δώσει επιτέλους λύσεις.
Οι δασικοί χάρτες όμως πρέπει κάποτε να γίνουν πραγματικότητα και με ενδιαφέρον αναμένεται να φανεί αν η σημερινή ηγεσία του ΥΠΕΝ, παρά τις αντιδράσεις που σημειώνονται, θα καταφέρει να επιλύσει προβλήματα και προχωρήσει τη διαδικασία. Δεν είναι καθόλου εύκολο και το αποδεικνύει το γεγονός ότι δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα.
Η Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων (ΚΕΔΕ) και η Ένωση Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) στο μεταξύ έχουν ζητήσει με ανακοινώσεις τους να σταματήσει η διαδικασία ανάρτησης για να επιλυθούν τα προβλήματα.
Ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος προανήγγειλε και την υπογραφή άμεσα νέας Υπουργικής Απόφασης (ΥΑ) που θα κατοχυρώνει περαιτέρω τον πολίτη απέναντι σε πρόδηλα λάθη των υπηρεσιών, ενώ ως προς τις αγροτικές επιδοτήσεις είπε πως δεν αμφισβητείται ο αγροτικός χαρακτήρας των εκτάσεων, έτσι δεν αμφισβητούνται και οι αγροτικές επιδοτήσεις, εξάλλου, νόμος προβλέπει ότι ακόμα και αν μια αγροτική περιοχή ήταν δάσος το 1945 και σήμερα δεν είναι, υπάρχει η δυνατότητα να παραχωρηθεί στον αγρότη για αγροτική χρήση.
