Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Εβδομάδα εξελίξεων αυτή που ξεκινάει σήμερα καθώς αναμένεται η κατάθεση σειράς νομοθετικών ρυθμίσεων στη Βουλή με στόχο το «κλείσιμο» όσο το δυνατόν περισσότερων από τα 16 μεταμνημονιακά προαπαιτούμενα, αλλά και η δημοσιοποίηση τριών διαφορετικών εκθέσεων για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Από το περιεχόμενο των εκθέσεων αυτών θα εξαρτηθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό τόσο η έγκριση των παροχών συνολικού ύψους ενός δισ. ευρώ προς την Ελλάδα από το Eurogroup όσο και η ημερομηνία έκδοσης του επόμενου ελληνικού ομολόγου, το οποίο μπορεί να είναι «και μεγαλύτερης διάρκειας και μεγαλύτερου ποσού» σύμφωνα με τα όσα υπονόησε ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος σε ομιλία του στη Δράμα. Καταληκτική ημερομηνία για την ολοκλήρωση αυτής της προσπάθειας είναι η 11η Μαρτίου, ημέρα διεξαγωγής της συνεδρίασης του Eurogroup όπου θα ληφθούν οι τελικές αποφάσεις.
Μέσα στην εβδομάδα αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο με τη ρύθμιση των στεγαστικών δανείων κύριας κατοικίας, ενώ στο ίδιο νομοσχέδιο είναι πιθανό να συμπεριληφθούν και άλλες διατάξεις που συνδέονται είτε με τα προαπαιτούμενα της μεταμνημονιακής αξιολόγησης είτε με τα φλέγοντα θέματα των τελευταίων εβδομάδων (σ.σ.: όπως για παράδειγμα η ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία). Κομβικές ημερομηνίες είναι η 27η και η 28η Φεβρουαρίου, όπως επίσης και η 1η Μαρτίου. Και αυτό γιατί:
1. Στις 27 Φεβρουαρίου θα δοθούν στη δημοσιότητα οι δύο εκθέσεις που ετοιμάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Η πρώτη έχει να κάνει με την πορεία υλοποίησης των 16 δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Ελλάδα. Από το περιεχόμενό της θα εξαρτηθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό το αν θα προχωρήσει στις 11 Μαρτίου η εκταμίευση της δόσης με τα ANFAs και τα SMPs. Με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα, το περιεχόμενο της έκθεσης θα είναι «μικτό» καθώς από τη μια παρουσιάζονται οι τομείς στους οποίους έχει καταγραφεί σημαντική πρόοδος και από την άλλη θα παρατίθενται τα μέτωπα στα οποία υπάρχουν εκκρεμότητες και καθυστερήσεις. Στα τελευταία συμπεριλαμβάνονται οι αποκρατικοποιήσεις, η διαδικασία αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου και οι διορισμοί των γενικών γραμματέων και των διευθυντών στο Δημόσιο. Επίσης, κριτική αναμένεται να ασκηθεί για το μεγάλο ποσοστό αύξησης του κατώτατου μισθού, αλλά και για τη «μονομερή» παράταση του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ στο Αιγαίο, μέτρο για το οποίο το υπουργείο Οικονομικών ήδη αναζητά «ισοδύναμα» συνολικού ύψους 14 δισ. ευρώ. Η δεύτερη έκθεση έχει να κάνει με τις «μακροοικονομικές ισορροπίες» και θα αφορά την Ελλάδα αλλά και άλλες 12 χώρες-μέλη της Ε.Ε.
2. Στις 28 Φεβρουαρίου θα γίνει το Euro Working Group κατά τη διάρκεια του οποίου θα κριθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό και το ποιο θα είναι το περιεχόμενο της απόφασης του Eurogroup στις 11 Μαρτίου. Το πιο πιθανό σενάριο αυτή τη στιγμή είναι ότι θα δοθεί ένα επιπλέον χρονικό περιθώριο στην Ελλάδα μέχρι και τις 8-9 Μαρτίου προκειμένου να κλείσει και τις τελευταίες εκκρεμότητες, σε μια προσπάθεια να προχωρήσουν κανονικά τα θετικά μέτρα στις 11 Μαρτίου. Το σενάριο αυτό προβλέπει ότι αν υπάρξει πρόοδος, θα συγκληθεί -ακόμη και με τηλεδιάσκεψη- το EWG για να καταγράψει το κλείσιμο των εκκρεμοτήτων, πριν συνεδριάσουν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης. Αν πάντως διαπιστωθούν και πάλι ελλείψεις η απόφαση για την εκταμίευση της δόσης και την ενεργοποίηση των μέτρων συνολικού ύψους ενός δισ. ευρώ θα αναβληθεί για την επόμενη συνεδρίαση του Eurogroup, τον Απρίλιο.
3. Την 1η Μαρτίου θα δημοσιευτεί η έκθεση της Moody’s και η κυβέρνηση ελπίζει ότι θα εξασφαλίσει μια αναβάθμιση από τον ελεγκτικό οίκο. Κάτι τέτοιο -και σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στο Eurogroup- εκτιμάται ότι θα συμβάλει στο να προχωρήσει η έκδοση του 10ετούς ομολόγου μέσα στον Μάρτιο. Στο ενδεχόμενο άμεσης έκδοσης του νέου ομολόγου αναφέρθηκε την Παρασκευή και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Τα ανοιχτά μέτωπα
Η μεγαλύτερη εκκρεμότητα έχει να κάνει με την προώθηση των μέτρων για την εκκαθάριση των «κόκκινων» δανείων. Η κυβέρνηση θέλει το νομοσχέδιο για τη ρύθμιση των στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας να έχει κατατεθεί στη Βουλή πριν εκδοθούν οι εκθέσεις για την Ελλάδα, γι’ αυτό και ως επικρατέστερη ημερομηνία θεωρείται η αυριανή. Μετά τις διαβουλεύσεις των τελευταίων δύο εβδομάδων η κυβέρνηση φαίνεται να συγκρότησε «κοινό μέτωπο» με τις διοικήσεις των τραπεζών, οι οποίες δημοσίως πλέον υποστηρίζουν ότι το νέο πλαίσιο ρύθμισης θα συμβάλει στην ταχεία αποκλιμάκωση του αποθέματος των «κόκκινων» δανείων. Επίσης, την απάντησή της έχει ετοιμάσει η ελληνική κυβέρνηση και όσον αφορά τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει το νέο πλαίσιο στην εκτέλεση του προϋπολογισμού. Εξαιρώντας τους «πράσινους δανειολήπτες» από το επίδομα στέγασης, το οικονομικό επιτελείο εξοικονόμησε περί τα 100 εκατ. ευρώ και έτσι θα μπορέσει να χρηματοδοτήσει πολύ μεγάλο μέρος από τη δαπάνη για την καταβολή της εισοδηματικής ενίσχυσης στους «κόκκινους δανειολήπτες» που θα κάνουν αίτηση στην πλατφόρμα. Η επιδότηση αυτή, μάλιστα, εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει και ως «δέλεαρ» για όσους δανειολήπτες έχουν προσφύγει στον νόμο Κατσέλη προκειμένου να εγκαταλείψουν τη δικαστική οδό και να διευθετήσουν το δάνειό τους μέσω της πλατφόρμας.
Εκτός από το νομοσχέδιο για το νέο πλαίσιο προστασίας της κύριας κατοικίας, η ελληνική πλευρά έχει να παρουσιάσει πρόοδο και στο θέμα της συνολικής διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων. Η πρόταση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για την παροχή εγγυήσεων από την πλευρά του Δημοσίου, με στόχο τη μεταφορά των NPLs σε «σχήμα προστασίας ενεργητικού» (Asset Protection Scheme), έχει ήδη κατατεθεί στη Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προκειμένου να εξεταστεί αν συντρέχει θέμα παράνομων κρατικών ενισχύσεων.
Όσον αφορά τα υπόλοιπα «μέτωπα», αυτά είναι τα εξής:
- Ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις Δημοσίου: Τα στοιχεία του Δεκεμβρίου έδειξαν ότι οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις της γενικής κυβέρνησης υποχώρησαν στο 1,533 δισ. ευρώ, με τις εκκρεμείς επιστροφές φόρου να ανέρχονται στα 506 εκατ. ευρώ. Το οικονομικό επιτελείο έχει προσκομίσει στοιχεία στους δανειστές που δείχνουν αφενός τη μείωση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων κατά 1,282 δισ. ευρώ μέσα στο 2018, αφετέρου στοιχεία που αποδεικνύουν ότι υπάρχουν δικαστικές εκκρεμότητες για ένα σημαντικό μέρος των ληξιπρόθεσμων οφειλών που παραμένουν σε εκκρεμότητα. Μέχρι το τέλος της εβδομάδας αναμένεται να είναι διαθέσιμα και τα στοιχεία για την πορεία αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών κατά τον μήνα Ιανουάριο. Η ελληνική διαπραγματευτική ομάδα ελπίζει ότι θα ξεπεράσει τη συγκεκριμένη εκκρεμότητα παρουσιάζοντας ένα «σχέδιο δράσης» το οποίο έχει καταρτιστεί σε συνεργασία με το Ελεγκτικό Συνέδριο και προβλέπει ταχύτατη μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών μέσα στο 2019.
- Το «προαπαιτούμενο» για τη λειτουργία 120 κέντρων πρωτοβάθμιας περίθαλψης αναμένεται ότι θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τη συνεδρίαση του Eurogrοup, καθώς έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία περίπου 115 κέντρα.
- Η ολοκλήρωση των προαπαιτούμενων στον τομέα της ενέργειας, ουσιαστικά αφορά την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ. Ο διαγωνισμός κρίθηκε πρόσφατα άκαρπος ενώ την Παρασκευή υπήρξε συνεργασία με τη Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το θέμα. Βασικός στόχος είναι να προκηρυχθεί εκ νέου ο διαγωνισμός με κριτήρια που θα επιτρέψουν τη διεύρυνση του καταλόγου των υποψηφίων.
- Στο μέτωπο των αποκρατικοποιήσεων η κυβέρνηση δέχεται κριτική για τις καθυστερήσεις στο θέμα της Εγνατίας Οδού (σ.σ.: μάλιστα στο παρασκήνιο υπάρχει αλληλοκατηγορία κυβέρνησης και ΤΑΙΠΕΔ για την ευθύνη των καθυστερήσεων). Ωστόσο, θα θελήσει να προβάλει το έργο που έχει επιτευχθεί σε άλλα μεγάλα μέτωπα. Μεταξύ αυτών, η πρόοδος που έχει καταγραφεί στην ιδιωτικοποίηση της ΔΕΣΦΑ αλλά και στην προώθηση των διαδικασιών για την έκδοση της άδειας του καζίνο στο Ελληνικό, που είναι και βασικό «εμπόδιο» για την προώθηση της μεγάλης επένδυσης.
Tέσσερις ημερομηνίες κλειδιά
- 27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ
Δίνονται στη δημοσιότητα οι δύο εκθέσεις που ετοιμάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Η πρώτη έχει να κάνει με την πορεία υλοποίησης των 16 δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Ελλάδα. Η δεύτερη έκθεση έχει να κάνει με τις «μακροοικονομικές ισορροπίες» και θα αφορά την Ελλάδα αλλά και άλλες 12 χώρες-μέλη της Ε.Ε. - 28 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ
Συνεδριάζει το Euro Working Group που θα κρίνει σε πολύ μεγάλο βαθμό και το ποιο θα είναι το περιεχόμενο της απόφασης του Eurogroup της 11ης Μαρτίου όσον αφορά την εκταμίευση ποσού συνολικού ύψους ενός δισ. ευρώ προς την Ελλάδα. Το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι θα δοθεί ένα επιπλέον χρονικό περιθώριο στην Ελλάδα μέχρι και τις 8-9 Μαρτίου προκειμένου να κλείσει και τις τελευταίες εκκρεμότητες. Εάν υπάρξει πρόοδος, θα συγκληθεί εκ νέου -ακόμη και με τηλεδιάσκεψη- το EWG για να καταγράψει το κλείσιμο των εκκρεμοτήτων, πριν συνεδριάσουν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης. - 1 ΜΑΡΤΙΟΥ
Θα δημοσιευτεί η έκθεση της Moody’s. Μία ενδεχόμενη αναβάθμιση από τον οίκο αξιολόγησης -κάτι στο οποίο ελπίζει η κυβέρνηση-, σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στο Eurogroup εκτιμάται ότι θα συμβάλει στο να προχωρήσει η έκδοση του 10ετούς ομολόγου μέσα στον Μάρτιο. - 11 ΜΑΡΤΙΟΥ
Συνεδριάζει το Eurogroup το οποίο θα αποφασίσει την εκταμίευση ή όχι της δόσης ύψους ενός δισ. ευρώ προς την Ελλάδα. Εάν το EWG έχει διαπιστώσει ελλείψεις στην ολοκλήρωση των μεταμνημονιακών προαπαιτούμενων, η απόφαση για την εκταμίευση θα αναβληθεί για την επόμενη συνεδρίαση του Eurogroup, τον Απρίλιο.
