Skip to main content

Τι επιφυλάσσει το 2019 στη φορολογία

Από την έντυπη έκδοση 

Του Γιώργου Κούρου
[email protected]

Σημαντικές αλλαγές στη φορολογία, στις συναλλαγές, στον ΦΠΑ, αλλά και στους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης φέρνει το 2019. Εντός του Ιανουαρίου εξάλλου αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή ένα ακόμη νομοσχέδιο, το οποίο θα προβλέπει την ενίσχυση των ηλεκτρονικών πληρωμών, αλλά και αλλαγές στο «χτίσιμο» του αφορολόγητου ορίου. Ειδικότερα, το επόμενο έτος μειώνεται ο φόρος των επιχειρήσεων, γίνονται αυστηρότερα τα πρόστιμα για «μαϊμού» αποδείξεις, αλλάζει το καθεστώς των κατασχέσεων, ανοίγει «παράθυρο» για είσπραξη φόρων από τρίτους, υπερδιπλασιάζεται το περιβαλλοντικό τέλος στη χρήση λεπτής πλαστικής σακούλας, καταργείται ο ΕΦΚ στο κρασί και μειώνεται ο ΦΠΑ από το 13% στο 6% για ορισμένα προϊόντα και υπηρεσίες.

Επίσης, το νέο πακέτο μέτρων που εντάσσεται στο γενικότερο σχέδιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) για περιορισμό της φοροδιαφυγής και αύξηση των εσόδων, περιλαμβάνει νέα διαδικαστική παράβαση που επισύρει πρόστιμο ύψους 500 ευρώ στην περίπτωση που ο φορολογούμενος ή οποιοδήποτε πρόσωπο, εφόσον υπέχει υποχρέωση από τη φορολογική νομοθεσία, εκδίδει στοιχεία λιανικής πώλησης από εγκεκριμένο και μη δηλωμένο φορολογικό ηλεκτρονικό μηχανισμό. 

Μέτρο το οποίο στοχεύει στην αυστηροποίηση των ποινών για τα συγκεκριμένα αδικήματα, αφού αναμένεται να συμβάλει στην αποτροπή της χρήσης μη δηλωμένων φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών για την έκδοση των στοιχείων λιανικής πώλησης και την αντιμετώπιση των σχετικών φαινομένων φοροδιαφυγής.

Προς την κατεύθυνση αυτή, άλλωστε, θα συμβάλουν και οι εξής νέες παρεμβάσεις:

  • Η ΑΑΔΕ διευρύνει τις δυνατότητες που έχει για «ευκολότερες» κατασχέσεις, αφού στο εξής μπορεί στο πλαίσιο διενέργειας φορολογικών ελέγχων να απευθύνει αυτοματοποιημένα μαζικά αιτήματα παροχής πληροφοριών προς τα πιστωτικά ιδρύματα, τα ιδρύματα πληρωμών, τα ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος κ.ά.
    Τα στοιχεία και οι πληροφορίες που θα διαβιβάζονται μαζικά θα συνιστούν το Αρχείο Χρηματοπιστωτικών Προϊόντων και Αναλυτικών Χρηματοπιστωτικών Συναλλαγών, το οποίο θα τηρείται σε βάση δεδομένων που δημιουργείται στη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (ΔΗΛΕΔ) της ΑΑΔΕ.
  • Διευρύνονται οι φορείς στους οποίους δύναται να ανατεθεί η είσπραξη των φορολογικών και λοιπών εσόδων του Δημοσίου τα οποία εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, κατόπιν απόφασης του διοικητή της ΑΑΔΕ.

Επτά ανατροπές
Από τις αρχές του νέου έτους εξάλλου θα ισχύσουν και οι κατωτέρω αλλαγές στο φορολογικό «σκηνικό»:

1. Αυξάνεται το περιβαλλοντικό τέλος που επιβάλλεται στη χρήση πλαστικής σακούλας από την 1η Ιανουαρίου 2019. Συγκεκριμένα από την αρχή του επομένου έτους αλλάζει η τιμή για τη διάθεση λεπτής πλαστικής σακούλας από τα ταμεία των σούπερ μάρκετ και των λοιπών εμπορικών καταστημάτων. Σήμερα, κάθε λεπτή πλαστική σακούλα χρεώνεται με περιβαλλοντικό τέλος 0,03 ευρώ, επί του οποίου επιβάλλεται ΦΠΑ 24%, οπότε οι καταναλωτές πληρώνουν συνολικά 0,04 ευρώ. Από την 1η Ιανουαρίου το περιβαλλοντικό τέλος θα αυξηθεί σε 0,07 ευρώ ανά πλαστική σακούλα. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι μαζί με τον ΦΠΑ 24%, η τιμή διάθεσης κάθε πλαστικής σακούλας θα διαμορφωθεί σε 0,09 ευρώ.

2. Καταργείται ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης που επιβάλλεται στο κρασί από την 1η Ιανουαρίου 2019. Ο ΕΦΚ που επιβαρύνει με συντελεστή 20 ευρώ ανά χιλιόλιτρο το κρασί θα καταργηθεί από το νέο έτος. Έτσι, από τον Ιανουάριο το κρασί θα απαλλάσσεται από τον ΕΦΚ και οι τιμές λιανικής πώλησης του προϊόντος θα μειωθούν.

3. Μειώνεται ο ΦΠΑ από το 13% στο 6% από την 1η Ιανουαρίου 2019 για τα ηλεκτρονικά μπαστούνια και τις γραφομηχανές Braille που χρησιμοποιούν τα ΑμεΑ, καθώς επίσης και για τα εισιτήρια των συναυλιών.

4. Μειώνεται ο συντελεστής φορολόγησης των κερδών από επιχειρηματική δραστηριότητα που αποκτούν τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες από 29% για τη χρήση του 2018 σε 28% για τη χρήση του 2019.

5. Μειώνεται ο φορολογικός συντελεστής διανεμόμενων κερδών από τη χρήση 2019 από το 15% που είναι σήμερα στο 10%.

6. Εξαιρούνται από το τέλος επιτηδεύματος ορισμένες ακόμη κατηγορίες φορολογουμένων. Κατά την εκκαθάριση των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος για το έτος 2018, θα εξαιρούνται από το τέλος επιτηδεύματος των 400-1.000 ευρώ και οι ακόλουθες κατηγορίες φυσικών και νομικών προσώπων:
α) Οι Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας με τη μορφή Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης ή Συνεταιρισμού Εργαζομένων ανεξαρτήτως εάν έχει παρέλθει ή όχι πενταετία από την πρώτη έναρξη εργασιών τους.
β) Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες που βρίσκονται σε κατάσταση αδράνειας, εκκαθάρισης ή πτώχευσης.
γ) Οι αγρότες, οι οποίοι είναι μέλη αγροτικών συνεταιρισμών που πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 8 του ν. 4384/2016.
δ) Οι αγροτικοί συνεταιρισμοί και οι σχολικοί συνεταιρισμοί του άρθρου 46 του ν. 1566/1985.

7. Από το νέο έτος όλα τα έγγαμα ζευγάρια και τα μέρη συμφώνου συμβίωσης έχουν πλέον τη δυνατότητα να υποβάλλουν ξεχωριστή φορολογική δήλωση. Προϋπόθεση είναι να υποβάλει ο ένας σύζυγος σχετική δήλωση στην Εφορία έως τις 28 Φεβρουαρίου.

Η φορολογική δήλωση δύναται να υποβάλλεται χωριστά εφόσον ένας τουλάχιστον εκ των συζύγων το επιλέξει, με ανέκκλητη δήλωσή του για κάθε φορολογικό έτος μέχρι την 28η Φεβρουαρίου του έτους υποβολής της δήλωσης. Η επιλογή αυτή είναι δεσμευτική ως προς το φορολογικό έτος που αφορά και για τον άλλο σύζυγο.

Σε περίπτωση χωριστών δηλώσεων συζύγων το ποσό της δαπάνης που μπορεί να εκπέσει για τον προσδιορισμό του προς ανάλωση κεφαλαίου, δεν μπορεί να είναι κατώτερο των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ για κάθε σύζυγο, ενώ με το καθεστώς της κοινής δήλωσης δεν μπορεί να είναι κατώτερο των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ προκειμένου για συζύγους.

e-αφορολόγητο και πλαστικό χρήμα
Έως το τέλος Ιανουαρίου αναμένονται νέες ανατροπές στο «χτίσιμο» του αφορολόγητου ορίου, αλλά και στη χρήση πλαστικού χρήματος στις συναλλαγές. Οι υπηρεσίες της ΑΑΔΕ επεξεργάζονται ήδη το σχετικό νομοσχέδιο, το οποίο βρίσκεται στην τελική ευθεία και αναμένεται να συμβάλει επίσης στον περιορισμό του μαύρου χρήματος και της φοροδιαφυγής. 

Οι διατάξεις του εν λόγω σχεδίου αναμένεται να περιλαμβάνουν τις εξής παρεμβάσεις:

1. Μείωση του ελάχιστου ορίου αξίας συναλλαγής, μεταξύ επιχειρήσεων και καταναλωτών, πάνω από το οποίο είναι υποχρεωτική η πληρωμή με πλαστικό χρήμα. Υπενθυμίζεται ότι σήμερα το όριο είναι 500 ευρώ και αναμένεται ότι θα μειωθεί στα 300 ευρώ, ενώ υπάρχουν και εισηγήσεις για μεγαλύτερη μείωση, ακόμη και στα 200 ευρώ

2. Αύξηση του ελάχιστου απαιτούμενου ποσοστού του εισοδήματος μισθωτών και συνταξιούχων που θα πρέπει να δαπανηθεί, με πιστωτική ή χρεωστική κάρτα, για να χορηγηθεί η σχετική έκπτωση φόρου και να «χτιστεί» το αφορολόγητο όριο. Επισημαίνεται ότι σήμερα οι μισθωτοί και συνταξιούχοι θα πρέπει εφόσον έχουν εισόδημα έως 10.000 ευρώ να δαπανήσουν το 10% του εισοδήματός τους με πλαστικό χρήμα, για εισόδημα από 10.001 έως 20.000 ευρώ το 15% και για εισόδημα πάνω από 20.000 ευρώ θα πρέπει να δαπανήσουν το 20%. 

Στο πλαίσιο των αλλαγών που σχεδιάζει το υπουργείο Οικονομικών εξετάζεται για εισόδημα έως 10.000 το ποσοστό να αυξηθεί στο 15%, για εισόδημα από 10.001 έως 20.000 στο 20% και για εισόδημα πάνω από 20.000 στο 25%. Βέβαια, θα πρέπει να αναφερθεί ότι υπάρχουν εισηγήσεις για μεγαλύτερη αύξηση στα ποσοστά σε 20%, 25% και 30% αντίστοιχα. 

3. Έκδοση νέας υπουργικής απόφασης για την υποχρεωτική εγκατάσταση συσκευών ηλεκτρονικών χρεώσεων POS και στους υπόλοιπους κλάδους οι οποίοι σήμερα εξαιρούνται. Επισημαίνεται ότι στους συγκεκριμένους κλάδους δεν περιλαμβάνονται τα περίπτερα και τα ταξί, που θα υποχρεωθούν σε μεταγενέστερο χρόνο να εγκαταστήσουν POS.