Του Κώστα Ιωαννίδη
Ο ΓΔ αποδείχθηκε πρόδρομος δείκτης για την παγκόσμια κεφαλαιαγορά αφού η πτώση του χθες «δικαιώθηκε» μετά την πτώση που εμφάνισαν οι αγορές της Wall Street. Το φρόνημα των επενδυτών διαμορφώνεται από την αντίδραση των ισχυρών θεσμικών στην απόφαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ . Αργά το βράδυ για εμάς αύξησε τα επιτόκια, όπως αναμενόταν, και συνέχισε την καθοδήγησή της για πρόσθετες αυξήσεις το επόμενο έτος, διαψεύδοντας τις ελπίδες των επενδυτών για μια πιο ήπια νομισματική πολιτική.
Χθες πάντως, πριν λαλήσει η Fed οι αγορές έδειχναν πως κινούνται από την αισιοδοξία των επαγγελματιών σχετικά με την πορεία της νομισματικής πολιτικής της, που ήταν από το 2015 σε δρόμο υπέρ σύσφιξης. Απαλά αρχικά, με διακοπή των QE και κατόπιν, με αυξήσεις στα βασικά επιτόκια και παράλληλη βελτίωση των ισολογισμών της. Η μεγάλη υποχώρηση όμως στην τιμή του πετρελαίου το βράδι της Τρίτης, θεωρήθηκε ως σήμα για εξασθένιση των πληθωριστικών πιέσεων διεθνώς.
Η πιθανότητα λοιπόν να είναι η τελευταία, η αύξηση των επιτοκίων στις 19/12, έκανε πολλούς να προεξοφλούν ένα ράλι στα χρηματιστήρια. Με άξονα την ανακούφιση από μια παύση στη σύσφιξη από πλευράς Fed, καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις θα υποχωρήσουν και το ουδέτερο σημείο για τα επιτόκια ίσως έχει πλέον προσεγγιστεί 100%. Καλές οι εξηγήσεις για την άνοδο στα διεθνή, αλλά ποιος τολμά να εξηγήσει την αναζήτηση πυθμένα στην αγορά, με σχεδόν όλους τους σημαντικούς κλαδικούς δείκτες στο ΧΑ με απώλειες;
Η Fed αύξησε τα βασικά επιτόκια δανεισμού διάρκειας μίας ημέρας (overnight) κατά 0,25%, όπως αναμενόταν, σε εύρος 2,25% έως 2,50%. Η ανακοίνωση τόνιζε ότι «κάποιες περαιτέρω» αυξήσεις των επιτοκίων θα είναι απαραίτητες για το επόμενο έτος, ενώ οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής προβάλλουν δύο αυξήσεις των επιτοκίων κατά μέσο όρο τον επόμενο χρόνο, αντί για τρεις που είδαν τον Σεπτέμβριο, μια αλλαγή που ήταν επίσης ευρέως σύμφωνη με τις προσδοκίες.
Αλλά η μικρή αναθεώρηση δεν ήταν αρκετή για να αμβλυνθούν οι φόβοι της αγοράς σε σχέση με την περαιτέρω επιβράδυνση της οικονομίας των ΗΠΑ, λόγω των εντάσεων στο εμπόριο και τη σύσφιγξη των νομισματικών συνθηκών για τις εταιρείες. Τα junk bonds των ΗΠΑ πωλήθηκαν απότομα, ενώ τα ETF τους υποχώρησαν 0,9%, με την μεγαλύτερη μείωση από την 1η Μαρτίου.
Καθώς οι επενδυτές συρρέουν στην ασφάλεια κρατικών ομολόγων, η απόδοση των 10 ετών αμερικανικών υποχώρησε κάτω από το χαμηλό της τάξης του 2,759%, φθάνοντας στο 2,750%, επίπεδο που παρατηρήθηκε τελευταία στις αρχές Απριλίου. Η άνοδος των βραχυπρόθεσμων επιτοκίων και η μείωση της μακροχρόνιας αποδόσεως ανάστησε και ενίσχυσε τις ανησυχίες για μια αναστροφή στην καμπύλη αποδόσεων, όπου οι αποδόσεις του χρέους μικρότερης ωρίμανσης γίνονται υψηλότερες από τις πιο μακροπρόθεσμες.
Ιστορικά, μια αναστροφή μεταξύ των βραχυπρόθεσμων αποδόσεων, όπως οι αποδόσεις των τριών μηνών και των δύο ετών και των αποδόσεων των 10 ετών, θεωρήθηκε ως ένας αρκετά αξιόπιστος δείκτης περί μιας ύφεσης που θα έρθει αργότερα.
Εδώ είχαμε πάλι μια σύνοδο με το μέγιστο, για τον μέσο όρο, να εμφανίζεται στο πρώτο μέρος και πριν τη συμπλήρωση μιας ώρας ελεύθερης διαπραγμάτευσης. Αυτό δε προέκυψε, αφού πρώτα προσεγγίστηκαν τα επίπεδα των 622 μονάδων, που αποτελούσαν για την αγοραία συναίνεση υπολογίσιμη στήριξη. Δικαιολογήθηκε έτσι μια αντίδραση ως τις 627,17 μονάδες, για να ξεκινήσει από αυτά τα επίπεδα το ξεφόρτωμα στην πλειονότητα των blue chip. Το αφήγημα που πείθει τους θεσμικούς στην Ελλάδα, είναι εντελώς διαφορετικό από εκείνο που περιγράφει το πολιτικό δυναμικό της χώρας συνολικά.
Η επίδραση της δυναμικής της περασμένης μέρας
ΗΠΑ
Νέα βουτιά παρουσίασαν απόψε οι αμερικανικοί δείκτες στη Wall Street, στον απόηχο της απόφασης της Federal Reserve για τη νομισματική πολιτική των ΗΠΑ.
Ενδεικτικά ο βιομηχανικός Dow Jones υποχώρησε κατά 352 μονάδες ή κατά 1,49% και τερμάτισε στις 23.323 μονάδες, εμφανίζοντας απώλειες 350 μονάδων σε διάστημα μόλις δύο ωρών.
Παράλληλα, ο τεχνολογικός Nasdaq σημείωσε πτώση κατά 2,17% στις 6.636 μονάδες και ο δείκτης S&P500 βαρόμετρο για τις μετοχικές αξίες παγκόσμια κατέγραψε μείωση κατά 1,54% στις 2.506 μονάδες.
Η αποψινή βουτιά οφείλεται στη νέα αύξηση των επιτοκίων της κεντρικής τράπεζας, η τέταρτη εντός του 2018, με τη Federal Reserve μάλιστα, να προαναγγέλλει ακόμη δύο γύρους αυξήσεων εντός του 2019.
Οι επενδυτές, αποτιμώντας την επίσημη ανακοίνωση, θεωρούν ότι η αποψινή απόφαση συνιστά προάγγελο συνέχισης του ρυθμού ομαλοποίησης της νομισματικής πολιτικής, κάτι στο οποίο αντιτίθενται οι αγορές. Αφού πιστεύουν ότι η άρση των διευκολυντικών μέτρων δημιουργεί αναταράξεις στις διεθνείς αγορές και καλούν τη Fed να επιβραδύνει τον ρυθμό αύξησης των επιτοκίων.
Σε κάθε περίπτωση, μετά και τη χθεσινή συνεδρίαση, οι Dow Jones και S&P 500 οδεύουν προς τον χειρότερο Δεκέμβριο από την Μεγάλη Ύφεση του 1931, έχοντας χάσει το 8% και το 9%, αντίστοιχα, της αξίας τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι την ανακοίνωση της Federal Reserve, οι αμερικανικοί δείκτες εμφάνιζαν σημαντικά κέρδη, τα οποία προσέγγιζαν το 0,80%.
ΕΥΡΩΠΗ
Ανοδικά κινήθηκαν οι ευρωπαϊκές αγορές περιμένοντας την απόφαση της Fed για τα επιτόκια και της συμφωνίας μεταξύ Ιταλικής κυβέρνησης και της Ε.Ε. για τον προϋπολογισμό.
Στα χρηματιστήρια χθες, ο Stoxx 600 ενισχύθηκε 0,3% στις 341 μονάδες. Στο Λονδίνο, ο FTSE 100 σημείωσε άνοδο 0,96% στις 6.765 μονάδες, στη Φρανκφούρτη ο δείκτης DAX κινήθηκε υψηλότερα 0,24% στις 10.766 μονάδες και στο Παρίσι ο CAC 40 έκλεισε με κέρδη 0,49% στις 4.777 μονάδες. Στα χρηματιστήρια της περιφέρειας του ευρώ, ο δείκτης IBEX της Μαδρίτης κατέγραψε άνοδο 1,06% στις 8.793 μονάδες και ο δείκτης MIB στο Μιλάνο κινήθηκε με κέρδη 1,59% στις 18.941 μονάδες.
Η Ιταλία κατέληξε σε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον προϋπολογισμό του 2019, όπως ανακοίνωσε την Τρίτη εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών. Η συμφωνία θα επισημοποιηθεί την Τετάρτη στις Βρυξέλλες.
Εκρηκτικό ήταν στη Μεγάλη Βρετανία, το κλίμα στη Βουλή των Κοινοτήτων χθες, μεταξύ του επικεφαλής του κόμματος των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν και της Βρετανίδας πρωθυπουργού Τερέζα Μέι.
Οι χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου βοήθησαν να φτάσει τον προηγούμενο μήνα, ο πληθωρισμός της Βρετανίας στο πιο χαμηλό σημείο από τις αρχές του 2017, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.
ΧΑ
Η άνοδος στην Ευρώπη δεν άλλαξε, τον πτωτικό βηματισμό και διατηρήθηκε στο -1%
Στην τρίτη συνεδρίαση της εβδομάδας, οι θεσμικοί έδωσαν στις τιμές των βασικών δεικτών καθοδική πορεία, σε αρνητικό πεδίο κύρια χωρίς ικανό διάστημα αντίδρασης εν μέσω της διαπραγμάτευσης. Πάλι είχαμε εγγραφή ανώτερου στο πρώτο μέρος και κατώτερου προς το τέλος της ελεύθερης διαπραγμάτευσης. Έγινε γρήγορα σαφές δε, πως μετά το υψηλό μέρας στις 627,17 από 633,37 μονάδες στις 10:32 και την πτώση που ακολούθησε, απόκτησε πορεία αναζήτησης χαμηλού, στο επίπεδο των 622 και μετά σε αυτό των 619 μονάδων, χωρίς διάθεση ξανά για ανοδική αντίδραση. Έτσι μεγάλωνε η προσφορά και έφερε ελάχιστο στις 617,53 από 623,20 μονάδες στις 16:26, και στις 17:00 τον άφησαν γύρω από τις 619 μονάδες.
Μετά το χαμηλό, ακολούθησαν, μετά από ημίωρο περίπου, οι δημοπρασίες. Η ζήτηση κόντραρε με την προσφορά και υπήρξε μικρή πτώση και έτσι τον έκλεισαν στις 618,98 από 625,31 την προηγούμενη, ορίζοντας κλείσιμο πιο κοντά στο κατώτερο της ημερήσιας διακύμανσής του. Η αγορά απέτυχε πάλι να συνεχίσει ανοδικά στην εξέλιξη της βδομάδας, ωστόσο κατάφερε να κερδίσει κάπως την εμπιστοσύνη των κερδοσκόπων. Επειδή εμφάνισε όγκους συναλλαγών κοντά στα επίπεδα της Τρίτης.
Τη σύνοδο σφράγισε μέτριο ενδιαφέρον για ελεύθερες συναλλαγές, ενώ αφορούσε κατά 4,439 εκατ. σε πακέτα. Η δε εμφάνιση απωλειών για τα Τραπεζικά blue chip, δεν ήταν σε συμφωνία με την δυναμική στα ελληνικά ομόλογα αναφοράς, που εμφάνισαν καλή σχετικά διακύμανση με 10 μονάδων εύρος διακύμανσης της απόδοσης τους. Τελικά, η απόδοση υποχώρησε 9 μονάδες βάσης, και πλησίασε στο 4,30%.
Ήταν σύνοδος με υπεροχή των πωλητών, οι οποίοι δέχθηκαν τις τιμές που καθόρισαν οι αγοραστές. Το ελάχιστο στις 617,53 από 623,20 ήταν 24,8 μονάδες πάνω από το νέο κατώτερο τρέχοντος έτους στις 592,70 από τη σύνοδο της 20/11. Η κίνηση στην αγορά εξελίχθηκε με ανοδική δυναμική στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, που δεν βελτιώθηκε σε επίπεδο μεταβολών προς το τέλος, αν και οι αγορές μετοχών των ΗΠΑ είχαν ανοδικό ξεκίνημα και νευρική πλάγια κίνηση στη συνέχεια. Οι δημοπρασίες έκλεισαν τον ΓΔ στις 618,98 από 625,31 μονάδες που ήταν 1,40 μονάδες πάνω από το ελάχιστο του και 8,20 κάτω από το ανώτερο της ημερήσιας διακύμανσής του.
Ήταν μια σύνοδος με ελαφρώς μικρότερο (9,6 μονάδες) εύρος διακύμανσης σε σύγκριση με τις 10,10 της προηγούμενης και το αποτέλεσμα της ήταν ανοδικό για την κεφαλαιοποίηση του ΧΑ, που κατέληξε στα 46,873 από 46,345 δις ευρώ. Πέντε blue chip δεν υπέκυψαν εντέλει στις πιέσεις ήταν οι ΕΥΡΩΒ +2,24%, ΤΙΤΚ +1,23%, ΣΑΡ +0,86%, ΓΡΙΒ +0,74% και ΟΛΠ +0,40%, ενώ 18 έκλεισαν με πτωτική μεταβολή.
Μέτρησαν αρνητικά οι μεταβολές για τις Τράπεζες (-0,62% από -3,45%), αφού οι επενδυτές έκλεισαν την ΑΛΦΑ στο -0,71% από -4,57% την προηγούμενη σύνοδο, την ΕΤΕ στο -3,80% από -3,66%, ΕΥΡΩΒ +2,24% από -1,60% και την ΠΕΙΡ στο -2,41% από -2,35%. Οι μετοχές του FTSEM αντιμετωπίστηκαν καλύτερα από τα blue chip με μεταβολή -0,72% από -1,14%.
Η στατιστική εικόνα των blue chip δεν βελτιώθηκε, όπως προκύπτει από το πλήθος των ανοδικών (5 από 5) blue chip έναντι των καθοδικών (18 από 20) και δύο ΕΧΑΕ και ΦΡΛΚ στα αμετάβλητα. Στο ΧΑ ο ΓΔ οδηγήθηκε χαμηλότερα -1,01% και έφθασε στις 618,98 από 625,31 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1625,73 από 1644,12 μονάδες με μεταβολή -1,12%. Οι δημοπρασίες άλλαξαν προς τα κάτω την τιμή για τον ΓΔ και τον 25άρη, και το κλείσιμο έγινε πιο κοντά στο κατώτερο της ημερήσιας διακύμανσής τους.
Για να συμβούν τα παραπάνω ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 37,710 από 39,410 εκατ. ευρώ και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 4,439 από 8,193 εκατ. ευρώ. Στις μετοχές του 25άρη, χωρίς να ληφθούν υπόψη τα πακέτα, κατευθύνθηκαν 29,797 από 28,321 εκατ. ευρώ και στου FTSEM 2,388 από 1,878 εκατ. ευρώ. Το πλήθος των ανοδικών ανήλθε σε 27 από 36 των καθοδικών 50 από 58 και 32 από 25 ήταν οι σταθερές.
Τεχνική ανάλυση – παράγωγα
Οριακή αισιοδοξία στα ΣΜΕ λήξης Ιανουαρίου
Στην τρίτη σύνοδο της εβδομάδας εκπνοής των σειρών Δεκεμβρίου, οι θεσμικοί έδωσαν στον 25άρη καθοδική κίνηση. Η τιμή ανοίγματος ήταν οι 1644,72 μονάδες, με οριακό ανοδικό χάσμα 0,60 μονάδων. Το μέγιστο μέρας ήταν οι 1647,68 εμφανίστηκε στις 10:32. Το ελάχιστο μέρας ήταν οι 1623,33 μονάδες και σημειώθηκε στις 16:26. Το κλείσιμο ορίστηκε στις 1625,73, με μεταβολή -1,12%. Ο τζίρος στα παράγωγα διαμορφώθηκε στα 30,641 εκατ. ευρώ.
Για στα ΣΜΕ του 25άρη της σειράς Δεκεμβρίου, άλλαξαν χέρια 2278 συμβόλαια με τελευταίες πράξεις στις 1626,75 μονάδες. Επίσης άλλαξαν χέρια 1856 ΣΜΕ για τη σειρά Ιανουαρίου, με ανώτερο μέρας τις 1647,00, κατώτερο τις 1623,00 μονάδες, και τελευταίες πράξεις στις 1629,50 από 1648,00. Διακινήθηκαν επίσης 80 ΣΜΕ λήξης Φεβρουαρίου. Οι ανοικτές θέσεις για τη σειρά Δεκεμβρίου διαμορφώθηκαν σε 1815 της σειράς Ιανουαρίου ανήλθαν σε 3700 ενώ για την σειρά Φεβρουαρίου ήταν 98 ΣΜΕ.
Στα calls λήξης Δεκεμβρίου ο όγκος ήταν 71 συμβόλαια, για τιμή εξάσκησης στις 1625 και στις 1650 μονάδες. Για την σειρά Ιανουαρίου διακινήθηκαν 18 συμβόλαια για τιμή εξάσκησης στις 1625 και τις 1650 μονάδες. Στα δικαιώματα πώλησης για την τρέχουσα σειρά, ο όγκος ήταν 69 συμβόλαια για τιμή εξάσκησης από τις 1600 ως στις 1675 μονάδες. Για την επόμενη διακινήθηκαν 6 για τιμή εξάσκησης στις 1600 και στις 1650 μονάδες.
Σχόλια εγχώριων αναλυτών
Ο Νικόλας Πετράκης της Whitetip Investments ΑΕΠΕΥ
Μόλις πέντε συνεδριάσεις απομένουν μέχρι το τέλος του έτους και μετά τη χθεσινή επαναφορά του σήματος πώλησης, ένα ‘Santa Claus rally’ φαίνεται ιδιαίτερα απίθανο να επιτευχθεί.
Η πτώση των Διεθνών Χρηματιστηρίων, σε συνδυασμό με την φθίνουσα, εποχιακά, συναλλακτική δραστηριότητα, δεν κατάφεραν να διατηρήσουν τον Γενικό Δείκτη σε ανοδική τροχιά.
Αν και δεν θα αποκλείαμε ένα “καλλωπισμό” τιμών σε μεμονωμένους τίτλους, η συνολική εικόνα παραμένει προβληματική, με τον Τραπεζικό κλάδο να συνεχίζει να προκαλεί “πονοκεφάλους” στην Επενδυτική Κοινότητα, αδυνατώντας να “σηκώσει κεφάλι”.
Διαγραμματικά, όπως αναφέραμε και νωρίτερα, η συνεδρίαση της Τρίτης έδωσε εκ νέου σήμα πώλησης, καταβαραθρώνοντας τις όποιες ελπίδες για ανοδική διαφυγή, μετά την βελτίωση της τεχνικής εικόνας τις τελευταίες συνεδριάσεις.
Η απώλεια των 625 μονάδων του Γενικού Δείκτη, “βλέπει” την ισχνή στήριξη των 610 και εν συνεχεία την ισχυρή ζώνη των 600 μονάδων που φαίνεται ότι θα μας απασχολήσει ξανά στο μέλλον.
Όσον αφορά τον Τραπεζικό κλάδο, η νέα ανάλυση της Morgan Stanley επαναφέρει την αρνητική ειδησεογραφία για τους Τραπεζικούς τίτλους, διατηρώντας την σύσταση “equal weight” και για τις τέσσερις συστημικές Τράπεζες, αποσύροντας τις τιμές – στόχους. Τεχνικά ο Τραπεζικός δείκτης ουδέποτε έδωσε σήμα αγοράς, με τις 400 μονάδες να αποτελούν την πρώτη στήριξη, ενώ τα ιστορικά χαμηλά των 358,6 μονάδων, το σημαντικότερο επίπεδο αναφοράς.
Σήμερα
Οι μετοχές της Ασίας υποχώρησαν σήμερα Πέμπτη, αφού η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αύξησε τα επιτόκια, όπως αναμενόταν, και συνέχισε την καθοδήγησή της για πρόσθετες αυξήσεις το επόμενο έτος, διαψεύδοντας τις ελπίδες των επενδυτών για μια πιο ήπια νομισματική πολιτική.
Ο ευρύτερος δείκτης των μετοχών της Ασίας-Ειρηνικού της MSCI εκτός της Ιαπωνίας υποχώρησε 1,3%, ενώ οι μετοχές της Αυστραλίας υποχώρησαν έως και -1,34% στα χαμηλότερα επίπεδα σε βάθος δύο χρόνια.
Ο Nikkei της Ιαπωνίας έχασε -2,84% υποχωρώντας σε νέα χαμηλά εννέα μηνών.
Ο δείκτης της Κίνας Shanghai Composite υποχώρησε -0,57%, ενώ το Hang Seng του Χονγκ Κονγκ έχασε -1,25%.
Η άνοδος των βραχυπρόθεσμων επιτοκίων και η μείωση της μακροχρόνιας αποδόσεως ενίσχυσε και ανάστησε τις ανησυχίες για μια αναστροφή στην καμπύλη αποδόσεων, όπου οι αποδόσεις του χρέους μικρότερης ωρίμανσης γίνονται υψηλότερες από τις πιο μακροπρόθεσμες.
Ιστορικά, μια αναστροφή μεταξύ των βραχυπρόθεσμων αποδόσεων, όπως οι αποδόσεις των τριών μηνών και των δύο ετών και των αποδόσεων των 10 ετών, θεωρήθηκε ως ένας αρκετά αξιόπιστος δείκτης μιας ύφεσης που θα έρθει αργότερα.
«Αναμένουμε ότι οι πρόσθετες αυξήσεις των επιτοκίων θα αντιστρέψουν την καμπύλη αποδόσεων των τριών μηνών έναντι αυτών για τα 10 χρόνια, αυτό αποτελεί αξιόπιστο μήνυμα για μια καθοδική αγορά για μετοχές και μια επακόλουθη ύφεση τόσο για τις ΗΠΑ όσο και για τον υπόλοιπο κόσμο. Περιμένουμε ένα πολύ δύσκολο έτος για τους επενδυτές». Δήλωσε ο Jeffrey Kleintop, της Charles Schwab στη Βοστώνη.
Η απόδοση των διετών ΗΠΑ ήταν 2,665%, μόλις 0,111% λιγότερο από την απόδοση των 10 ετών. Δεδομένου ότι η αύξηση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης θα ανέτρεπε πιθανώς την καμπύλη αποδόσεων, πολλοί παράγοντες της αγοράς είναι σκεπτικοί εάν η Fed μπορεί να αυξήσει τα επιτόκια σε όλη τη διάρκεια του επόμενου έτους.
Το δολάριο αντέδρασε ανοδικά απέναντι στα κυριότερα νομίσματα, αφού η Fed θεωρήθηκε πιο σκληρή από ό, τι αναμενόταν.
Το ευρώ διαπραγματεύθηκε στα 1,1382 δολάρια, κάτω από το υψηλό της Τετάρτης των 1,14395 δολαρίων πριν από την ανακοίνωση πολιτικής της Fed.
