Το αιφνίδιο άλμα των επιτοκίων στην αγορά των repo, από το 2% έως και το 10% στον Σεπτέμβριο, που πυροδότησε την πιο δυναμική παρέμβαση της Fed από το 2008, φανερώνει ένα δομικό πρόβλημα στη ζωτικής αυτής σημασίας γωνιά του χρηματοπιστωτικού συστήματος και δεν ήταν μία προσωρινή ανωμαλία. Αυτό επισημαίνει σε νέα ανάλυσή της η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS) και προσπαθεί να εξηγήσει τι ήταν αυτό που πυροδότησε την μίνι κρίση.
Tα όσα συνέβησαν στις αρχές του φθινοπώρου και ξύπνησαν για λίγο μνήμες από την παγκόσμια πιστωτική ασφυξία, που έζησαν οι αγορές πριν από δέκα χρόνια, ήταν εν πολλοίς το αποτέλεσμα της απροθυμίας των τεσσάρων μεγάλων τραπεζών των ΗΠΑ να δανείσουν ρευστό, σε συνδυασμό με μία έκρηξη της ζήτησης χρηματοδότησης από τα hedge funds.
To διαθέσιμο ρευστό στις αγορές χρήματος για βραχυπρόθεσμο δανεισμό στέρεψε εντελώς στα τέλη Σεπτεμβρίου, προκαλώντας ένα σοκ και αναγκάζοντας την αμερικανική κεντρική τράπεζα να ρίξει περισσότερα από 200 δισ. δολάρια στο σύστημα σε μία εβδομάδα. Ήταν η πρώτη ένεση ρευστότητας έκτακτης ανάγκης από το 2008.
Όπως επισημαίνουν οι αναλυτές της BIS αυτό αποκαλύπτει το πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει η αυξανόμενη εξάρτηση της αγοράς repο από μόλις τέσσερις μεγάλους παίχτες. Οι τέσσερις τράπεζες, τις οποίες η BIS δεν κατονομάζει στην ανάλυσή της, έχουν καταστεί καθαροί χρηματοδότες στη συγκεκριμένη αγορά, έχοντας στα χέρια τους περισσότερο από το ήμισυ του συνόλου των κρατικών ομολόγων που διακρατούν οι τράπεζες στη Federal Reserve.
Το πρόβλημα είναι ότι η αγορά των repo αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες του αμερικανικού χρηματοπιστωτικού συστήματος, αφού βοηθά να διασφαλιστεί ότι θα υπάρχει ρευστότητα για τις καθημερινές λειτουργικές ανάγκες τραπεζών, hedge funds και άλλων παιχτών της αγοράς.
Οι δανειολήπτες τείνουν να προσφέρουν κρατικά ομόλογα ή άλλα υψηλής ποιότητας στοιχεία ενεργητικού ως εχέγγυα, τα οποία επαναγοράζουν, συν τόκο, όταν αποπληρώνουν το δάνειο (συχνά την επόμενη ημέρα). Από τις συμφωνίες επαναγοράς (repurchase) παίρνει και το όνομά της η αγορά. Το επιτόκιο είναι συνήθως στα επιπεδα του overnight επιτοκίου της Fed (τότε ήταν στο εύρος διακύμανσης 2%-2,25% και σήμερα στο 1,75% -2%).
Η εκτίναξη των επιτοκίων στην αγορά των repo ήταν ένα από τα πρώτα σημάδια, που είχαμε πριν ξεσπάσει η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 για αυτό και η εξέλιξη αυτή είχε θέσει σε αυξημένη επαγρύπνηση τις ρυθμιστικές αρχές.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από Reuters, WSJ, Bloomberg
