Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Το θέμα των «κόκκινων» δανείων των τραπεζών ανεβαίνει πολύ ψηλά στην ατζέντα όλων των φορέων που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο σχετίζονται με το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας. Η Τράπεζα της Ελλάδος την ερχόμενη Πέμπτη αναμένεται να δημοσιοποιήσει την πρότασή της για τα «κόκκινα» δάνεια, στο πλαίσιο της έκθεσης για την επισκόπηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Το θέμα αυτό «μοχλεύεται» σε πολλά επίπεδα καθώς, όπως παρατηρούν τραπεζικοί παράγοντες, μόνον μια συνολική αντιμετώπιση του προβλήματος θα μπορέσει να οδηγήσει τις τράπεζες να επιτύχουν τους στόχους τους με λελογισμένη ή και καθόλου απώλεια κεφαλαίων.
Ήδη κάποιες από τις τράπεζες εξαιτίας και των διαγραφών χρειάζονται κεφάλαια, σε μια περίοδο που είναι εξαιρετικά δύσκολη η ανεύρεσή τους.
Η συνολική αντιμετώπιση δεν σημαίνει, εξηγούν στη «Ν» τραπεζικοί κύκλοι, μία μόνο λύση, αλλά ένα σύνολο λύσεων που τελικώς θα βελτιώσει την κατάσταση σε ό,τι αφορά τα «κόκκινα» δάνεια των τραπεζών. Μέσα σε αυτές τις λύσεις, πέραν την πρότασης της ΤτΕ, ανήκει το Asset Protection Scheme του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, οι πωλήσεις, οι αναδιαρθρώσεις των δανείων κ.λπ.
Το πλαίσιο εφαρμογής
Το σχέδιο της ΤτΕ, αποσπάσματα του οποίου έχουν δει το φως της δημοσιότητας, αποτελεί μια καλή βάση συζήτησης η οποία, όπως παρατηρούν τραπεζικοί παράγοντες, θα λειτουργήσει σε εθελοντική βάση και μπορεί να εφαρμοστεί -ή συζητείται να εφαρμοστεί- σταδιακά για κάθε τράπεζα.
Το συνολικό σχέδιο έχει θέσει ως στόχο η μέση απομείωση του δείκτη CET των τραπεζών να μην υπερβεί τις 3 ποσοστιαίες μονάδες, το οποίο δεν είναι μικρό, θεωρείται ωστόσο ένας μικρός άθλος με δεδομένο πως οι τράπεζες θα πρέπει να μειώσουν τον δείκτη NPEs από το 48% στο 33% και στη συνέχεια ακόμη χαμηλότερα. Κάποιοι μάλιστα τραπεζικοί παράγοντες που επιμένουν στη σταδιακή εφαρμογή του σχεδίου αυτού θεωρούν πως σε αυτήν την περίπτωση μπορεί να μη χάσουν τίποτα από την κεφαλαιακή τους βάση, αφού θα έρθει ο αναβαλλόμενος φόρος να καλύψει τις όποιες απώλειές τους.
Μάλιστα, σημειώνουν πως το σχέδιο αυτό ενδέχεται να μην έχει την ίδια εφαρμογή για κάθε πιστωτικό ίδρυμα ούτε και για κάθε χαρτοφυλάκιο (καταναλωτικό, στεγαστικό, επιχειρηματικό κ.λπ.) αναλόγως των αναγκών του κάθε πιστωτικού ιδρύματος.
Τραπεζικοί παράγοντες σημειώνουν στα θετικά του σχεδίου της ΤτΕ πως τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που θα απομείνουν θα έχουν και καλύτερες προοπτικές ανάκτησης εάν εφαρμοστούν κάποιες αποτελεσματικές πολιτικές αναδιάρθρωσης που οι τράπεζες θα έχουν την ικανότητα να εφαρμόσουν.
Καθώς όμως οι στόχοι της κάθε τράπεζας έχουν δομηθεί με βάση τη διάρθρωση των δανειακών της χαρτοφυλακίων, ένα κοινό όχημα ειδικού σκοπού είναι πιθανόν να μην μπορεί να εξυπηρετήσει όλες τις τράπεζες το ίδιο. Έτσι μπορεί να προταθούν περισσότερα του ενός οχήματος.
Ανταλλαγές δανείων
Οι τράπεζες έχουν ήδη ανοίξει τον διάλογο μεταξύ τους για ανταλλαγές «κόκκινων» χαρτοφυλακίων σε κοινοπρακτικά NPEs, προωθώντας τις μειοψηφικές τους συμμετοχές σε τράπεζες που έχουν πλειοψηφικές συμμετοχές σε κοινά κοινοπρακτικά δάνεια ώστε να είναι ευκολότερη η διαχείριση των χαρτοφυλακίων σε κάθε πιστωτικό ίδρυμα χωριστά. Οι συζητήσεις εστιάζουν κυρίως στις αποτιμήσεις αυτών των δανείων και ορισμένοι αισιόδοξοι σημειώνουν πως δεν θα αργήσουν να καταλήξουν.
Πρώτη κατοικία
Εν τω μεταξύ, έντονα απασχολεί την κυβέρνηση -και όχι μόνο- το θέμα της προστασίας της πρώτης κατοικίας, αποφάσεις για το οποίο αναμένεται να ληφθούν σχετικώς άμεσα.
«Είμαστε έτοιμοι να συμφωνήσουμε με την κυβέρνηση σε πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας που δεν θα δημιουργεί παρενέργειες» επεσήμανε ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών Νίκος Καραμούζης, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τα «κόκκινα» δάνεια στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου του ΣΕΒ.
Όπως τόνισε, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αποτελούν μεγάλη πρόκληση για την κοινωνία, την οικονομία και τις τράπεζες, οι οποίες έχουν δεσμευτεί σε φιλόδοξο πρόγραμμα μείωσής τους έως το 2021. Πρόσθεσε ότι η προστασία πρέπει να αφορά τα κατώτερα στρώματα, τα οποία με τη βοήθεια της Πολιτείας θα μπορέσουν να διεκπεραιώσουν τις υποχρεώσεις τους, σημειώνοντας ότι αυτή τη στιγμή έχουν παγώσει υποχρεώσεις συνολικού ύψους 18 δισ. ευρώ από δανειολήπτες που έχουν ενταχθεί στον νόμο Κατσέλη.
Συνάντηση Κ. Μητσοτάκη – Γ. Στουρνάρα
«Ναι» σε μια τολμηρή αλλά δίκαιη ρύθμιση για το ζήτημα των «κόκκινων» δανείων είπε χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο συνάντησής του με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα.
Ο κ. Μητσοτάκης επισκέφθηκε χθες τον κ. Στουρνάρα εν όψει της εισήγησης που αναμένεται να παρουσιάσει η ΤτΕ τις επόμενες ημέρες για τα «κόκκινα» δάνεια. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε σε καλό κλίμα και τον κ. Μητσοτάκη συνόδευαν ο τομεάρχης Οικονομικών του κόμματος Χρήστος Σταϊκούρας και ο διευθυντής του γραφείου του Στέλιος Πέτσας. Ο πρόεδρος της Ν.Δ. τάχθηκε υπέρ μιας γενναίας ρύθμισης που θα χαρακτηρίζεται από δικαιοσύνη. Σημείωσε, μάλιστα, ότι η ρευστότητα των τραπεζών αποτελεί την κύρια προτεραιότητα για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και χαρακτήρισε την αντιμετώπιση του προβλήματος προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και την πραγματική ελάφρυνση των νοικοκυριών.
Σημειώνεται ότι η Ν.Δ. θα ανακοινώσει τις θέσεις της για τα «κόκκινα» δάνεια αναλυτικά μετά τη δημοσιοποίηση της εισήγησης της Τράπεζας της Ελλάδος για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Εκροές 211 εκατ. δολ. από τις τράπεζες «βλέπει» η Wood & Company
Ισχυρό αντίκτυπο στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά φαίνεται ότι προκάλεσε η αναφορά της Wood & Company σχετικά με εκροές της τάξης των 211 εκατ. δολ. που θα προκύψουν από την αφαίρεση των ελληνικών τραπεζών από τον δείκτη MSCI Greece, με αποτέλεσμα την περαιτέρω υποτίμηση των εν λόγω μετοχών και την πτώση του Γενικού Δείκτη κατά 1,36%.
Ειδικότερα η Wood & Company δημοσίευσε χθες νέες επικαιροποιημένες προβλέψεις για τις επιπτώσεις των αλλαγών στους δείκτες MSCI, οι οποίες είναι υπερδιπλάσιες απ’ αυτές που προέβλεπαν άλλοι διεθνείς οίκοι, όπως η Societe Generale.
Ειδικότερα η τσέχικη εταιρεία εκτιμά πως η αναδιάρθρωση του δείκτη MSCI Greece, κατά την οποία αφαιρέθηκαν οι μετοχές των τριών ελληνικών συστημικών τραπεζών (Τράπεζα Πειραιώς, Εθνική Τράπεζα και Eurobank), οδηγεί σε αλλαγή της στάθμισης του δείκτη στο 0,22% από 0,27% (μείωση 0,05%), ενώ οι συνολικές εκροές θα διαμορφωθούν στα 211 εκατ. δολ., οι οποίες κατατάσσονται στην 6η θέση από πλευράς εκροών από τους 24 δείκτες του MSCI των Αναδυόμενων Αγορών.
Σε ό,τι αφορά τον ελληνικό δείκτη, οι εκροές εκτιμάται ότι θα είναι μεγαλύτερες στη μετοχή της Eurobank και θα φτάσουν σχεδόν στο μισό του συνόλου και στα 104,4 εκατ. δολ. Οι εκροές στην Πειραιώς θα διαμορφωθούν στα 31,6 εκατ. δολ. και στην Εθνική Τράπεζα στα 70,5 εκατ. δολ.
Η Wood, πάντως, εκτιμά πως οι αλλαγές της MSCI, οι οποίες θα τεθούν σε ισχύ μετά το κλείσιμο της 30ής Νοεμβρίου, θα οδηγήσουν σε εκροές απ’ όλες τις ελληνικές μετοχές του δείκτη MSCI Greece και όχι μόνον από τις τρεις συστημικές.
Τράπεζες
Στον απόηχο των εκτιμήσεων της Wood and Company, o τραπεζικός δείκτης υποχώρησε κατά 3,94% και ο γενικός κατά 1,36%. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κλαδικός δείκτης των τραπεζών συμπλήρωσε και τέταρτη συνεχόμενη πτωτική συνεδρίαση, με συνολικές απώλειες 16,2%, φτάνοντας σε νέα χαμηλά 33 μηνών, με το αμέσως χαμηλότερο κλείσιμο να έχει σημειωθεί στις 11/2/2016 (431,4 μονάδες).
Η σημαντική απομείωση των χρηματιστηριακών αξιών των τραπεζών αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι μετά και το χθεσινό κλείσιμο η κεφαλαιοποίηση της Εθνικής υποχώρησε χαμηλότερα του 1 δισ. ευρώ, κάτι που ενδοσυνεδριακά συνέβη και για τη Eurobank, ενώ νέα χαμηλά 22 μηνών δείχνει και το κλείσιμο του Γενικού Δείκτη, με το αμέσως χαμηλότερο κλείσιμο να έχει σημειωθεί στις 28/11/2016 (604,06 μονάδες).
Τις σημαντικότερες απώλειες σημείωσε η Εθνική Τράπεζα με πτώση 5,86%, ακολούθησε η Τράπεζα Πειραιώς με 5,27%, η Eurobank με 2,06%, ενώ επηρεάστηκε και η Alpha Bank, η οποία απώλεσε το 3,97% της αξίας της. Κύκλοι της αγοράς βέβαια σημειώνουν ότι η πτώση δεν αποδίδεται μόνο στη Wood αλλά και στην πιθανότητα να μην πείθονται οι ξένοι επενδυτές από το επικείμενο σχέδιο για τα «κόκκινα» δάνεια.