Skip to main content

Δημόσιο: Ο κανόνας που δεν εφαρμόστηκε

Από την έντυπη έκδοση

Του Βασίλη Κωστούλα
[email protected]

Ο ζήλος τον οποίο οι θεσμοί και η κυβέρνηση επιδεικνύουν ως προς την τήρηση των στόχων για τη δημιουργία θηριωδών πρωτογενών πλεονασμάτων δεν είναι ανάλογος σε τομείς οι οποίοι σε μεγάλο βαθμό τοποθετούνται στον πυρήνα της παραγωγής των ελλειμμάτων που οδήγησαν στην κρίση. Η κυβέρνηση παρουσιάζει ως επιτυχία την εξαγγελία για 34.500 προσλήψεις στο ελληνικό δημόσιο την επόμενη 2ετία. Ωστόσο, τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι αδικεί τον εαυτό της. Ήδη, από τα έτη 2016, 2017 και 2018, δεν τηρεί τον κανόνα για την αναλογία «πρόσληψη προς αποχώρηση» στον δημόσιο τομέα.

Το 2016, η αναλογία που κλήθηκε να τηρήσει η κυβέρνηση ήταν 1 πρόσληψη για κάθε 5 αποχωρήσεις. Τελικά, αποχώρησαν συνολικά από τη δημόσια διοίκηση 9.810 και προσλήφθηκαν 8.211 υπάλληλοι.

Το 2017, ο κανόνας τροποποιήθηκε σε 1 προς 4. Στην πράξη λοιπόν αποχώρησαν συνολικά 7.595 δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι αντικαταστάθηκαν από 7.063 νέους υπαλλήλους. Μάλιστα, αν προσθέσει κανείς και 1.455 επιπλέον προσλήψεις, οι οποίες -σύμφωνα με την τυπική παρουσίαση των στατιστικών- εξαιρούνταν από τον περιορισμό προσλήψεων τακτικού προσωπικού, η κυβέρνηση όχι απλώς δεν εφάρμοσε την αναλογία 1 προς 4, αλλά έφτασε στο σημείο να υλοποιήσει συνολικά 8.518 προσλήψεις, σε απόλυτο αριθμό περισσότερες από τις αποχωρήσεις.

Το 2018, ο κανόνας χαλάρωσε περαιτέρω σε 1 προς 3. Μέχρι τον Αύγουστο, έχουν αποχωρήσει 5.177 δημόσιοι υπάλληλοι, τους οποίους έχουν αντικαταστήσει συνολικά 4.517 (919 φέρονται να εξαιρούνται από τη συμφωνηθείσα αναλογία). Σημειωτέον, στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα είχε ούτως ή άλλως διατυπωθεί η πρόθεση για 7.906 αποχωρήσεις και συγχρόνως 7.266 προσλήψεις το ίδιο έτος.

  • Το 2016 η κυβέρνηση έπρεπε να παραδώσει 1 πρόσληψη για κάθε 5 αποχωρήσεις. Αντ’ αυτού, παρέδωσε 1 πρόσληψη για κάθε 1,1 αποχώρηση.
  • Το 2017 η κυβέρνηση έπρεπε να παραδώσει 1 πρόσληψη για κάθε 4 αποχωρήσεις. Αντ’ αυτού παρέδωσε 1 πρόσληψη για κάθε 1 αποχώρηση.
  • Το 2018 η κυβέρνηση έπρεπε να παραδώσει 1 πρόσληψη για κάθε 3 αποχωρήσεις. Αντ’ αυτού, μέχρι στιγμής, παραδίδει 1 πρόσληψη για κάθε 1,4 αποχωρήσεις.

Είναι προφανές ότι για την κυβέρνηση οι προσλήψεις στο δημόσιο είναι αυτοσκοπός, γεγονός που προκύπτει τόσο από τα στοιχεία (Απογραφή – Mητρώο Ανθρώπινου Δυναμικού Ελληνικού Δημοσίου), όσο και από το πολιτικό αφήγημα που τα πλαισιώνει, με βάση την εξής διττή παραδοχή: Πρώτον, οι προσλήψεις στο δημόσιο είναι μέτρο μείωσης της ανεργίας (sic). Δεύτερον, υπάρχουν ζωτικές οργανικές ανάγκες συνολικά στην ελληνική δημόσια διοίκηση (sic).

Αξίζει να σημειωθεί ότι η έννοια της αποχώρησης, επί της ουσίας, είναι ταυτόσημη της συνταξιοδότησης, τη σχεδόν αποκλειστική οδό εξόδου από την ελληνική δημόσια διοίκηση μέχρι σήμερα. Επιπλέον, σύμφωνα με τη Eurostat, περισσότερο από το 60% των συνολικών φόρων και εισφορών σε ετήσια βάση στην Ελλάδα προορίζεται και καταλήγει στην καταβολή μισθών και συντάξεων.

Το τρικ με τους κληρικούς

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας εξήγγειλε σε πανηγυρικούς τόνους την υλοποίηση 34.500 προσλήψεων δημοσίων υπαλλήλων μέσα στην επόμενη 2ετία. Σύμφωνα με το πλάνο της κυβέρνησης, η αρχή θα γίνει με την «έξωση» των κληρικών από το μισθολόγιο του ελληνικού δημοσίου, γεγονός που δήθεν θα απελευθερώσει χώρο για νέες προσλήψεις. Ωστόσο, το κράτος θα διατηρήσει το ισόποσο κονδύλι στις υποχρεώσεις του, το οποίο και θα μεταβιβάζει στους κληρικούς με τη μορφή επιδότησης ή επιχορήγησης. Ζητούμενο όμως, αν και εφόσον εφαρμοστεί η συμφωνία με την εκκλησία, αποτελεί αφενός η υλοποίηση μιας σύνθετης διαδικασίας (βλ. δηλώσεις Π. Καρκατσούλη στη «Ν», Πέμπτη 8 Νοε), αφετέρου κατά πόσο θα γίνει αποδεκτή από τη Eurostat η νέα «ονομασία» του κονδυλίου για τη μισθοδοσία των κληρικών, χωρίς την έγκριση της οποίας δεν είναι δυνατή πρακτικά η δημιουργία επιπλέον δημοσιονομικού χώρου, στη βάση της ομολογουμένως ευφάνταστης πολιτικής επιλογής της κυβέρνησης.

Αλέξης Τσίπρας, Πρωθυπουργός (Νοέμβριος 2018)
«Αλλάζουμε τη χώρα: 16.000 προσλήψεις το 2019, 18.500 προσλήψεις το 2020».

Όλγα Γεροβασίλη, Τέως υπουργός Διοικητικής Ανασυγκρότησης (Αύγουστος 2018)
«Προσλήψεις θα γίνουν όσες μπορεί και αντέχει το Δημόσιο. Δεν είναι παροχολογία, είναι ανάγκη».

Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, Υπουργός Διοικητικής Ανασυγκρότησης (Νοέμβριος 2018)
«Ίσα – ίσα καλύπτουμε τα κενά. Τα μνημόνια μείωσαν τους δημόσιους υπαλλήλους από 693.000 σε 566.000».