Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
«Έκρηξη» νέων οφειλετών του Δημοσίου, αλλά ταυτόχρονα και ληξιπρόθεσμων χρεών προς τις Εφορίες, καταγράφηκε, ύστερα από αρκετούς «ήπιους» μήνες, και πάλι τον Σεπτέμβριο, μήνας κατά τον οποίο η «θηλιά» των αναγκαστικών μέτρων μπήκε σε επιπλέον 5.459 φορολογούμενους.
Η δεύτερη δόση του φόρου εισοδήματος, σε συνδυασμό με την πρώτη του ΕΝΦΙΑ, αλλά και οι αυξημένες υποχρεώσεις ΦΠΑ έφεραν σε οικονομικό αδιέξοδο 476.413 οφειλέτες που δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, με αποτέλεσμα να προστεθούν στον μακρύ κατάλογο των φορολογουμένων με χρέη στο Δημόσιο που αριθμεί πλέον συνολικά 4.351.315 υπόχρεους, από 3.874.902 που ήταν τον Αύγουστο.
Φυσικό επακόλουθο η αύξηση και των νέων χρεών τον Σεπτέμβριο, οπότε και οι φορολογούμενοι άφησαν απλήρωτους φόρους και πρόστιμα (συμπεριλαμβανομένων και των μη φορολογικών κατηγοριών) ύψους 588 εκατ. ευρώ, εκτινάσσοντας στο διάστημα Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου το σύνολο των νέων ληξιπρόθεσμων στα 5,270 δισ. ευρώ από 4,682 δισ. ευρώ που ήταν στο οκτάμηνο.
Ποσό που έρχεται να προστεθεί στο σύνολο των παλαιών ληξιπρόθεσμων χρεών που ανέρχεται στα 104,9 δισ. ευρώ, εκ των οποίων όμως τα 19,2 δισ. ευρώ θεωρούνται ανεπίδεκτα είσπραξης και έτσι το πραγματικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο να διαμορφώνεται στα 85,7 δισ. ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι 1.784.195 οφειλέτες βρίσκονται πλέον στον «προθάλαμο» των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης (κατασχέσεις κινητών και ακινήτων, πλειστηριασμοί κ.ά.), ενώ ήδη σε 1.227.944 οφειλέτες έχουν επιβληθεί τα εν λόγω μέτρα, από 1.222.485 οφειλέτες που ήταν μέχρι τον Αύγουστο.
Θα πρέπει να αναφερθεί, όπως έχει ήδη επισημάνει η «Ν», ότι 9 στους 10 οφειλέτες έχουν χρέη μέχρι 10.000 ευρώ στην Εφορία, αφού επί συνόλου περίπου 4 εκατ. οφειλετών:
- με χρέη έως και 500 ευρώ είναι 2.291.151 φορολογούμενοι και
- με χρέη από 500 έως και 10.000 ευρώ είναι 1.545.901 φορολογούμενοι.
Πάγιες ρυθμίσεις
Υπενθυμίζεται ότι οι φορολογούμενοι σήμερα, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, έχουν δύο δυνατότητες ρυθμίσεων τμηματικής εξόφλησης ληξιπρόθεσμων χρεών προς τη Φορολογική Διοίκηση:
α) Την «πάγια ρύθμιση» της υποπαραγράφου Α2 της παρ. Α’ του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013, με την οποία μπορούν να ρυθμιστούν οι βεβαιωμένες στις ΔΟΥ και στα Τελωνεία οφειλές, οι οποίες είτε έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες στο σύνολό τους είτε έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες κατά ένα μέρος τους (τουλάχιστον κατά το ποσό της πρώτης δόσης αυτών) είτε δεν έχουν ακόμη καταστεί ληξιπρόθεσμες. Με τη ρύθμιση αυτή παρέχεται η δυνατότητα αποπληρωμής των οφειλών σε έως και 12 μηνιαίες δόσεις ή σε έως και 24 μηνιαίες δόσεις, αν προέρχονται από έκτακτη αιτία.
Η ένταξη οφειλών στη συγκεκριμένη ρύθμιση συνεπάγεται την επιβάρυνσή τους με ετήσιο επιτόκιο 5%. Η αίτηση για την υπαγωγή στη ρύθμιση αυτή και η συνημμένη υπεύθυνη δήλωση, με την οποία δίδονται πληροφορίες από τον οφειλέτη για την εισοδηματική και περιουσιακή του κατάσταση, υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω εφαρμογής που λειτουργεί στο σύστημα ΤΑΧΙSnet και είναι προσβάσιμη από την ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ (ηλεκτρονική διεύθυνση www.aade.gr).
β) Την «πάγια ρύθμιση» του άρθρου 43 του ν. 4174/2013 (του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας), με την οποία παρέχεται η δυνατότητα τμηματικής εξόφλησης σε μηνιαίες δόσεις βεβαιωμένων οφειλών που προέρχονται από πάσης φύσεως φόρους.
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα «πάγιας ρύθμισης» που προβλέπει τμηματική εξόφληση φορολογικών οφειλών προς το Δημόσιο σε έως και 12 μηνιαίες δόσεις ή μέχρι και σε 24 μηνιαίες δόσεις, αν τα χρέη έχουν προκύψει από έκτακτες αιτίες και προβλέπεται να εξοφληθούν εφάπαξ.
Η ένταξη οφειλών στη συγκεκριμένη ρύθμιση συνεπάγεται επίσης την επιβάρυνσή τους με ετήσιο επιτόκιο 5%. Η «πάγια ρύθμιση» του ν. 4174/2013 έχει σχεδόν τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις με τη ρύθμιση του ν. 4152/2013. Η μόνη ουσιαστική διαφορά της με την «πάγια ρύθμιση» του ν. 4152/2013 είναι ότι για την υπαγωγή στην «πάγια ρύθμιση» του ν. 4174/2013 δεν προβλέπεται ηλεκτρονική υποβολή αίτησης και υπεύθυνης δήλωσης, οπότε ο φορολογούμενος θα πρέπει να μεταβεί στην αρμόδια ΔΟΥ και να συμπληρώσει χειρόγραφα έντυπη αίτηση και έντυπη υπεύθυνη δήλωση για την εισοδηματική και περιουσιακή του κατάσταση.
Σε καθεμία από τις ανωτέρω δύο «πάγιες ρυθμίσεις» υπάρχει όρος που προβλέπει ότι η υπαγωγή μιας οφειλής φορολογουμένου στο πρόγραμμα τμηματικής καταβολής σε έως και 12 μηνιαίες δόσεις, ή σε έως και 24 αν πρόκειται για οφειλή από έκτακτη αιτία, μπορεί να γίνει μόνο μία φορά.
Ωστόσο, εάν ένας οφειλέτης απολέσει την «πάγια ρύθμιση» του ν. 4152/2013 μπορεί στη συνέχεια να εντάξει το εναπομείναν, ανεξόφλητο, υπόλοιπο της ίδιας οφειλής του στην «πάγια ρύθμιση» του ν. 4174/2013 (του ΚΦΔ). Μπορεί επίσης να ισχύσει και το αντίθετο: Εάν ένας οφειλέτης απολέσει την «πάγια ρύθμιση» του ν. 4174/2013 (του ΚΦΔ) έχει το δικαίωμα να εντάξει το εναπομείναν, ανεξόφλητο, υπόλοιπο της ίδιας οφειλής του στην «πάγια ρύθμιση» του ν. 4152/2013.
Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι εάν ένας φορολογούμενος εντάξει ένα χρέος του προς το Δημόσιο (ληξιπρόθεσμο ή μη) στη μία «πάγια ρύθμιση» από τις δύο που ισχύουν και αποκτήσει το δικαίωμα εξόφλησης του χρέους αυτού σε 12 μηνιαίες δόσεις, αλλά στην πορεία απολέσει τη ρύθμιση, μπορεί να εντάξει το υπόλοιπο της ίδιας οφειλής του στην άλλη «πάγια ρύθμιση» ακριβώς με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις.
Η μόνη διαφορά μεταξύ των περιπτώσεων απώλειας της μίας και της άλλης «πάγιας ρύθμισης» είναι η εξής:
α) Σε περίπτωση απώλειας της «πάγιας ρύθμισης» 12 δόσεων του ν. 4152/2013 ο οφειλέτης για να ενταχθεί αμέσως μετά στην «πάγια ρύθμιση» 12 δόσεων του ν. 4174/2013 θα πρέπει να προσέλθει στην αρμόδια ΔΟΥ για να υποβάλει αυτοπροσώπως και σε έντυπη μορφή την αίτηση και την υπεύθυνη δήλωση.
β) Σε περίπτωση απώλειας της «πάγιας ρύθμισης» 12 δόσεων του ν. 4174/2013 ο οφειλέτης για να ενταχθεί αμέσως μετά στην «πάγια ρύθμιση» 12 δόσεων του ν. 4152/2013 αρκεί να υποβάλει ηλεκτρονικά, μέσω TAXISnet, την αίτηση και την υπεύθυνη δήλωση.
Πότε χάνονται
Επισημαίνεται ότι τόσο η «πάγια ρύθμιση» του ν. 4152/2013 όσο και η «πάγια ρύθμιση» του ν. 4174/2013 χάνονται εφόσον ο οφειλέτης:
α) δεν καταβάλλει μέσα στις προβλεπόμενες προθεσμίες περισσότερες από μία δόσεις,
β) καθυστερήσει την καταβολή της τελευταίας δόσης για περισσότερο από ένα μήνα,
γ) δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις του στη φορολογία εισοδήματος και στη φορολογία ΦΠΑ κατά την περίοδο του υπαγωγής του στο πρόγραμμα ρύθμισης οφειλών. Στην περίπτωση αυτή, η υπαγωγή του ίδιου χρέους για δεύτερη φορά σε «πάγια ρύθμιση», σύμφωνα με τα παραπάνω αναφερθέντα, μπορεί να γίνει αφού προηγουμένως τακτοποιηθούν οι ανεκπλήρωτες φορολογικές υποχρεώσεις (με υποβολή εκπρόθεσμων αρχικών δηλώσεων κ.λπ.),
δ) δεν πληρώσει εμπρόθεσμα ή δεν εντάξει σε ρύθμιση τυχόν νέα οφειλή που θα προκύψει. Στην περίπτωση αυτή, η υπαγωγή του ίδιου χρέους για δεύτερη φορά σε «πάγια ρύθμιση», σύμφωνα με τα παραπάνω αναφερθέντα, μπορεί να γίνει αφού προηγουμένως τακτοποιηθεί η αποπληρωμή της νέας οφειλής.