© Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Το «L’ aide memoire» του σημαντικού Γάλλου συγγραφέα Ζαν-Κλωντ Καρριέρ, ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Κώστα Βασαρδάνη στο Στούντιο Μαυρομιχάλη, για λίγες μόνο παραστάσεις [Μαυρομιχάλη 134, Αθήνα].
Το «L’ aide memoire» -που σημαίνει ατζέντα ή σημειωματάριο για να βοηθά τη μνήμη, όπου ο πρωταγωνιστής καταγράφει τις ερωτικές του παρτενέρ- ανεβαίνει ξανά στη χώρα μας 46 χρόνια μετά την πρώτη του παράσταση -το 1969, στο θέατρο Αλάμπρα, με τον θίασο Γιάννη Φέρτη – Ξένιας Καλογεροπούλου. Γραμμένο το 1968, δε θα μπορούσε να μην είναι επηρεασμένο από το ρυθμό της εποχής του και φυσικά τον υπαρξισμό, που κυριαρχούσε ως φιλοσοφικό ρεύμα.
Είναι η αρκετά ιδιαίτερη ερωτική ιστορία του Ζαν-Ζακ και της Σουζάν, οι οποίοι κατά τη διάρκεια ενός τριημέρου, γνωρίζονται, έρχονται κοντά και στο τέλος χωρίζουν.
Ο σκηνοθέτης της παράστασης Κώστας Βασαρδάνης που, επίσης, ερμηνεύει τον Ζαν-Ζακ και η Δάφνη Σκρουμπέλου που ερμηνεύει τη Σουζάν, μίλησαν μαζί μας.
Το έργο μάς μεταφέρει πίσω, στο Παρίσι του 1968. Τι είναι αυτό που σας έκανε να το επιλέξετε σήμερα, σχεδόν 60 χρόνια μετά;
Δάφνη Σκρουμπέλου (Δ.Φ.): «Η διαχρονικότητά του. Το γεγονός ότι είναι ένα έργο που αντέχει στον χρόνο και επιδέχεται πολλές αναγνώσεις. Μ’ έναν ευφυέστατο τρόπο, ο Ζαν-Κλωντ Καρριέρ, μέσα απ’ την ερωτική ιστορία των δύο ηρώων, θέτει ερωτήματα για την ανθρώπινη ύπαρξη, τη μοναξιά, την ανάγκη για κατανόηση, για επικοινωνία, για συνύπαρξη -όχι μόνο με τον άλλον αλλά και με τον ίδιο μας τον εαυτό, καθώς επίσης και για την έννοια της ελευθερίας και την οριοθέτηση του εαυτού μας».
Η νεαρή Σουζάν εισβάλλει στη ζωή του Ζαν-Ζακ με πυγμή και αλλάζει τα πάντα. Τι είναι ακριβώς αυτό που επιδιώκει;
Δ.Φ.: «Η Σουζάν με αφορμή την αναζήτηση και εύρεση του κύριου Φερράν, εισβάλλει και εγκαθίσταται στο σπίτι του Ζαν-Ζακ. Παρ’ όλο που είναι αιχμηρή και επικριτική απέναντι στον τρόπο ζωής του, δεν επιδιώκει να τον αναμορφώσει. Η Σουζάν συμβολίζει το ελεύθερο πνεύμα. Είναι ένα άτομο το οποίο ακολουθεί τη ζωή όπως έρχεται. Δεν έχει συγκεκριμένους στόχους, ούτε ζει σε οριοθετημένα πλαίσια. Ίσως επιδιώκει ένα προσωρινό λιμάνι διότι έχει αποδεχθεί υποσυνείδητα τη ματαιότητα των πραγμάτων και την εφήμερη φύση τους».
Γιατί ο Ζαν-Ζακ επιτρέπει τελικά στη Σουζάν να αλλάξει τόσο πολύ τη ζωή του;
Κώστας Βασαρδάνης (Κ.Β.): «Νομίζω πως βρίσκεται σε μια στιγμή της ζωής του που έχει, παρόλη την πετυχημένη φαινομενικά προσωπική αλλά κι επαγγελματική του καθημερινότητα, μια αίσθηση αδιεξόδου. Σα να έχει πια κουραστεί. Η Σουζάν του μιλάει για μια πολύ πιο ανέμελη, αντισυμβατική ζωή που, τουλάχιστον εκείνη τη στιγμή, ακούγεται στ’ αυτιά του γοητευτική. Ο Ζαν-Ζακ μοιάζει, επίσης, να έχει ανάγκη από μια σταθερή παρουσία κι όχι από αυτήν την ατέρμονη, όπως τη χαρακτηρίζει η Σουζάν, εναλλαγή ερωτικών παρτενέρ. Νομίζει πως η Σουζάν θα μπορούσε να είναι αυτή η σταθερή παρουσία άσχετα από το αν όντως εκείνη είναι διατεθειμένη να παίξει αυτόν τον ρόλο στ’ αλήθεια».
Το έργο φαίνεται σαν μια απλή ερωτική ιστορία, είναι όμως μόνο αυτό;
Κ.Β.: «Είναι μια απλή και, ταυτόχρονα, ιδιόμορφη ιστορία θα έλεγα. Ο συγγραφέας μπολιάζει το έργο δραματουργικά με γνώριμα μοτίβα μιας ερωτικής κομεντί: Μια γυναίκα -εισβολέας που ανατρέπει την καθημερινότητα ενός άντρα απορυθμίζοντας αλλά και, την ίδια στιγμή, γοητεύοντάς τον, καυγάδες που οδηγούν σε ερωτικό σμίξιμο, διάλογοι γοργοί, πνευματώδεις. Την ίδια στιγμή, όμως, το παρελθόν και τα βαθύτερα κίνητρα των προσώπων και ιδίως της Σουζάν, τα οποία δεν ξεκαθαρίζονται απολύτως, καθώς και η ακραία επιλογή του Ζαν-Ζακ στο τέλος του έργου οδηγούν το “L’ aide memoire” και σε μια πιο ιδιαίτερη δραματουργικά περιοχή».
Δ.Φ.: «Στον κόσμο του Καρριέρ τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνεται. Το έργο, φλερτάροντας με τον σουρεαλισμό, φέρνει σε πρώτο πλάνο την ερωτική ιστορία ανάμεσα σε δύο τελείως ξεχωριστούς και αντίθετους τύπους ανθρώπων· απ’ τη μια το ελεύθερο πνεύμα της Σουζάν και απ’ την άλλη τον απολύτως οριοθετημένο Ζαν-Ζακ. Πίσω απ’ αυτήν την ιστορία, όμως, τίθενται ερωτήματα σχετικά με τις ανθρώπινες σχέσεις αλλά και με τη σχέση μας με τον ίδιο μας τον εαυτό. Πώς η πορεία μας και οι ανάγκες μας μπορούν να αλλάξουν μέσα απ’ τους ανθρώπους που συναντάμε; Παραχωρούμε εμείς οι ίδιοι εξουσία σε κάποιον ή τη λαμβάνει από μόνος του; Βάζουμε τα όριά μας σε μια σχέση ή αφήνουμε να μας τα καταπατήσουν;»
Η παράσταση έκανε πρεμιέρα στις 2 Μαΐου. Τα τελευταία χρόνια έχει καθιερωθεί η μετα-πασχαλινή περίοδος ως μία νέα μίνι σεζόν. Γιατί πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό και τι προσφέρει στους δημιουργούς; Υπάρχει ανταπόκριση του κοινού;
Κ.Β.: «Ο λόγος που συμβαίνει αυτό, αναμφίβολα, σχετίζεται και με τον πολύ μεγάλο αριθμό παραστάσεων που ανεβαίνουν κάθε χρόνο στη χώρα μας. Αυτός ο μεγάλος αριθμός σχετίζεται με τη σειρά του με τον επίσης μεγάλο αριθμό ηθοποιών που υπάρχουν στην Ελλάδα. Αυτός ο θεατρικός πληθωρισμός είναι μια αρκετά σύνθετη ιστορία. Το κοινό έχει να επιλέξει ανάμεσα σε μια πληθώρα διαφορετικών παραστάσεων και θεατρικών τάσεων. Αυτό αποτελεί στοιχείο αποπροσανατολισμού του κοινού ή όχι…; Νομίζω πως και ναι και όχι. Από κει και ύστερα ανάμεσα σε όλες αυτές τις παραστάσεις υπάρχουν καλές, μέτριες και μη άρτιες. Ενδεχομένως κάποιες από τις καλές να καταφέρουν να βρουν την ανταπόκριση που τους αξίζει. Ενδεχομένως και όχι. Όλο αυτό το θεατρικό τοπίο που περιέγραψα σχετίζεται, βεβαίως, και με το ευρύτερο τοπίο και της χώρας και της εποχής μας».
Δ.Φ.: «Στο θέατρο ποτέ δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για την επιτυχία μιας παράστασης, πόσο μάλλον μιας σεζόν. Τα χρόνια μετά τον κορωνοϊό, ο κόσμος πηγαίνει ακόμη περισσότερο στο θέατρο και αυτό το πείραμα της μετα-πασχαλινής περιόδου δείχνει να έχει επιτυχία· οπότε είμαστε αισιόδοξοι».
Ταυτότητα Παράστασης
Μετάφραση: Θωμάς Βούλγαρης
Σκηνοθεσία: Κώστας Βασαρδάνης
Σκηνικά – κοστούμια: Άση Δημητρολοπούλου
Φωτισμοί: Στέβη Κουτσοθανάση
Βοηθός σκηνοθέτη: Θάνος Ζιάρας
Φωτογραφίες: Γεράσιμος Μαυρομμάτης
Επικοινωνία: Μάρθα Κοσκινά
Παραγωγή: Wild Strawberries Productions ΑΜΚΕ
Παίζουν οι ηθοποιοί: Κώστας Βασαρδάνης, Δάφνη Σκρουμπέλου
Στην παράσταση ακούγεται ηχογραφημένη η φωνή του Γιώργου Νούση.
Εισιτήρια: 16 ευρώ – μειωμένο (φοιτητικό, άνω των 65, ΑΜΕΑ): 12 ευρώ
Προπώληση: https://www.ticketservices.gr/event/studio-mavromixali-l-aide-memoire/
Σημειώνεται ότι κατά τη διάρκεια της παράστασης οι ηθοποιοί ανάβουν και καπνίζουν τσιγάρα.
Κάθε Παρασκευή, Σάββατο στις 21:00 και Κυριακή στις 20:00
Στούντιο Μαυρομιχάλη, Μαυρομιχάλη 134, Αθήνα, 21 0645 3330