© Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Το βιβλίο «Ο έκτος αφανισμός: Μια αφύσικη ιστορία» της Ελίζαμπεθ Κόλμπερτ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, σε μετάφραση Γιώργου Μαραγκού.
Εδώ και μισό δισεκατομμύριο χρόνια έχουν συμβεί πέντε μαζικοί αφανισμοί, κατά τους οποίους η βιοποικιλότητα μειώθηκε ξαφνικά και δραματικά.
Επιστήμονες σε όλο τον κόσμο παρακολουθούν τον έκτο αφανισμό, που προβλέπεται πως θα είναι ο πιο σαρωτικός από τότε που η πρόσκρουση του αστεροειδούς εξόντωσε τους δεινόσαυρους. Αυτή τη φορά, όμως, η αιτία είμαστε εμείς.
Με ειλικρίνεια και εμπεριστατωμένη γραφή, η αρθρογράφος του New Yorker, Ελίζαμπεθ Κόλμπερτ, εξηγεί γιατί και πώς έχει αλλάξει ο άνθρωπος τη ζωή στον πλανήτη με πρωτόγνωρο τρόπο. Συνδυάζοντας έρευνες από διαφορετικά γνωστικά πεδία, με το παρόν, βραβευμένο με Πούλιτζερ (2015), πόνημά της, προσφέρει μια συγκινητική και πλήρη καταγραφή των εξαφανίσεων που συμβαίνουν μπροστά στα μάτια μας. Δείχνει ότι ο έκτος αφανισμός είναι πιθανό να είναι η διαχρονικότερη παρακαταθήκη του ανθρώπινου είδους και μας αναγκάζει να επανεξετάσουμε το θεμελιώδες ερώτημα του τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος.
Σημειώνει, μεταξύ άλλων, η συγγραφέας στον Πρόλογο της έκδοσης: «Πολύ πολύ σπάνια, στο μακρινό παρελθόν, ο πλανήτης υπέστη αλλαγές τόσο ριζικές, ώστε σχεδόν ισοπέδωσαν την ποικιλομορφία της ζωής. Πέντε από τα παμπάλαια αυτά γεγονότα ήταν αρκετά καταστροφικά ώστε να αποτελέσουν μια κατηγορία μόνα τους: αποκαλούνται οι Πέντε Μεγάλοι (αφανισμοί). Μοιάζει φανταστική σύμπτωση, αν και μάλλον δεν είναι σε καμία περίπτωση τέτοια, αλλά η ιστορία αυτών των γεγονότων ανακαλύπτεται τη στιγμή που οι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι προκαλούν άλλο ένα. Όσο είναι ακόμη πολύ νωρίς για να πούμε ότι θα φτάσει στις διαστάσεις των Πέντε Μεγάλων, το γεγονός αυτό παίρνει το όνομα Έκτος Αφανισμός.
Η ιστορία του Έκτου Αφανισμού, τουλάχιστον όπως εγώ επέλεξα να την αφηγηθώ, αρθρώνεται σε δεκατρία κεφάλαια. Το καθένα έχει στο επίκεντρό του ένα είδος που με κάποιο τρόπο είναι εμβληματικό -τον αμερικανικό μαστόδοντα, τη μεγάλη άλκα, έναν αμμωνίτη που εξαφανίστηκε στο τέλος της Κρητιδικής Περιόδου, μαζί με τους δεινόσαυρους. Τα πλάσματα αυτά των πρώτων κεφαλαίων έχουν ήδη χαθεί και το εν λόγω τμήμα του βιβλίου ασχολείται κυρίως με τους μεγάλους αφανισμούς του παρελθόντος και την περίπλοκη ιστορία της ανακάλυψής τους, αρχής γενομένης από το έργο του Γάλλου φυσιοδίφη Ζορζ Κιβιέ. Το δεύτερο τμήμα του βιβλίου αφορά ουσιαστικά το παρόν -το όλο και πιο κατακερματισμένο τροπικό δάσος του Αμαζονίου, μια πλαγιά των Άνδεων που θερμαίνεται ταχύτατα, τις εξωτερικές εκτάσεις του Μεγάλου Κοραλλιογενούς Υφάλου. Επέλεξα να πάω στους συγκεκριμένους τόπους για τους συνήθεις δημοσιογραφικούς λόγους -επειδή εκεί υπήρχε ερευνητικός σταθμός ή επειδή κάποιος με προσκάλεσε να πάω σε μια αποστολή. Είναι τέτοιο το εύρος των αλλαγών που συμβαίνουν τώρα, ώστε θα μπορούσα να πάω σχεδόν οπουδήποτε και, με την κατάλληλη καθοδήγηση, να βρω ενδείξεις γι’ αυτές. Ένα κεφάλαιο έχει να κάνει με έναν αφανισμό που συμβαίνει, τρόπον τινά, στην αυλή μου (και πιθανότατα και στη δική σας).
ζητήματα, Ελίζαμπεθ Κόλμπερτ, εκτός από το βραβείο Pulitzer, έχει κερδίσει δύο φορές το
National Magazine Awards για κείμενά της και το Blake-Dodd Prize από την Αμερικανική
Ακαδημία Τεχνών και Γραμμάτων.
Αν ο αφανισμός είναι μακάβριο θέμα, τότε ο σαρωτικός αφανισμός είναι, αντιστοίχως, σαρωτικά μακάβριο θέμα. Είναι επίσης και συναρπαστικό. Στις σελίδες που ακολουθούν, προσπαθώ να δείξω και τις δύο πλευρές: τον ενθουσιασμό μου για τις νέες γνώσεις, αλλά και τη φρίκη μου γι’ αυτές. Έχω την ελπίδα οι αναγνώστες του βιβλίου να αντιληφθούν την πραγματικά μοναδική στιγμή στην οποία ζούμε».
Για το μεταφρασμένο σε 30 γλώσσες έργο, ο Μπαράκ Ομπάμα έχει αναφέρει: «Ένα εξαιρετικό κείμενο που μας δείχνει ξεκάθαρα ότι δεν είναι καθόλου απίθανο να συμβούν μεγάλες και απότομες αλλαγές. Έχουν συμβεί στο παρελθόν και μπορούν να ξανασυμβούν».
