Skip to main content

Πέθανε ο ζωγράφος Χρίστος Καράς

Πέθανε σε ηλικία 93 ετών ο Χρίστος Καράς, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της φημισμένης «γενιάς του ‘60».

Αναγγέλλοντας την είδηση του θανάτου του, ο επιμελητής εκθέσεων Τάκης Μαυρωτάς έγραψε για αυτόν:

«Κυριακή του Πάσχα, ο Χρίστος Καράς, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της αποκαλούμενης Γενιάς του ’60, μας αποχαιρέτησε για πάντα» έγραψε στην ανάρτησή του.

Συνέχισε δε, λέγοντας πως ο Χρίστος Καράς, «Με το σύνολο του έργου του, κατατάσσεται στους δημιουργούς, που έφεραν ουσιαστική τομή στην ελληνική τέχνη. Ο Καράς επίμονα αγωνιζόταν για την κατάκτηση μιας νέας εικόνας από την αρχή της καλλιτεχνικής του πορείας έως και τα 93 του χρόνια.

Η αφαίρεση, ο εξπρεσιονισμός, ο σουρεαλισμός, η νέα παραστατικότητα και η ποπ αρτ αποτέλεσαν πεδία των ατέρμονων προβληματισμών και αναζητήσεών του. Εκείνο που βασανιστικά τον απασχόλησε ήταν το απόλυτο φως .Με σωφροσύνη και οξύνοια, κατέκτησε μια ζωγραφική καθαρότητα και συνάμα μια μυστηριώδη υπόσταση.

Σ’ ένα έργο, που η ελευθερία ως ιδέα αποτελεί καθολικό γνώρισμα του εικαστικού του κόσμου, η ορατότητα του πραγματικού στο έργο του γίνεται απέραντη. Διαφύλαξε μεθοδικά το όραμά του, αποτινάσσοντας καθετί, που θα έφθειρε τη δουλειά του και θα εδραίωνε την επαναληπτικότητα του ύφους του, δίνοντας, κατ’ αυτό τον τρόπο, έκφραση στην ευαισθησία της ζωής μέσα στην απεραντοσύνη του πνεύματος.»

Η ζωή και το έργο του Χρίστου Καρά
Ο Χρίστος Καράς γεννήθηκε στα Τρίκαλα Θεσσαλίας το 1930 και φοίτησε αρχικά στην Πάντειο (1948 – 1950) ενώ ακολούθησε σπουδές στην ΑΣΚΤ της Αθήνας (1951-1955), ζωγραφική με τον Μόραλη και γλυπτική με τον Γιάννη Παππά.

Ως υπότροφος του Ι.Κ.Υ. σπούδασε φρέσκο στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού (1957 – 1960) και παρέμεινε στη Γαλλία έως το 1963, ταξιδεύοντας παράλληλα σε γειτονικές χώρες, όπως στο Βέλγιο, την Ολλανδία, την Ισπανία, την Ιταλία και τη Μ. Βρετανία.

Δέκα χρόνια αργότερα, με υποτροφία του Ιδρύματος Ford, εργάστηκε στη Νέα Υόρκη (1973 – 1975). Κατά το διάστημα αυτό επισκέφτηκε πολλές πόλεις των Ηνωμένων Πολιτειών και του Καναδά. Παρουσίασε την πρώτη του ατομική έκθεση το 1961 στην γκαλερί “Ζυγός”, ενώ ήδη από το 1952 άρχισε να παίρνει μέρος σε Πανελλήνιες εκθέσεις.

Σημαντική επίσης είναι η παρουσία του σε διεθνείς ομαδικές εκθέσεις (Γ΄ Μπιενάλε Νέων Παρίσι 1963, Ζ΄ Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας 1965, Μπιενάλε Σάο Πάολο 1967, Μπιενάλε Βενετίας 1984, Δ΄ Μπιενάλε Ευρωπαϊκής Χαρακτικής Μπάντεν – Μπάντεν 1985). Το 1963, μέσα στο πλαίσιο των προσπαθειών για την ανανέωση του καλλιτεχνικού κλίματος στην Ελλάδα, μετείχε στην ίδρυση της ομάδας “Τομή”, και το 1976 του “Συνδέσμου Καλλιτεχνών”.

Από τα πρώτα κολάζ προχώρησε σε παραστατικά έργα εξπρεσιονιστικού και σουρεαλιστικού χαρακτήρα, για να δώσει αργότερα συνθέσεις, όπου στοιχεία της αντικειμενικής πραγματικότητας αποδίδονται με ποιητική διάθεση, αξιοποιώντας παράλληλα κατακτήσεις προηγούμενων φάσεων της δουλειάς του, ενώ ιδιαίτερη βαρύτητα δίδεται στο ρόλο του σχεδίου.

Ήταν ιδρυτικό μέλος της ομάδας Τομή (1963) και του Συνδέσμου Ελλήνων Καλλιτεχνών (1976). Παρουσίασε το έργο του σε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό. Συμμετείχε στη Γ΄ Μπιενάλε Νέων (Παρίσι 1963), Ζ΄ Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας (1965), Μπιενάλε του Sao Paulo (1967), στα Ευρωπάλια (Βέλγιο 1982) ενώ εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 41η Μπιενάλε της Βενετίας (1984, μαζί με το γλύπτη Γ. Γεωργιάδη) και αναδρομικές του εκθέσεις οργανώθηαν το 1986 (Πινακοθήκη Πιερίδη), 2009-10 (Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών Ιδρύματος Λ. Μακρή, Τρίκαλα) και 2012 (Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη).

Το 2001, βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το σύνολο του έργου του ενώ το 2004 δημιούργησε τη μνημειακή σύνθεση Διαστημική Ποίηση για το Σταθμό Χαλανδρίου του αθηναϊκού Μετρό.

Συλλυπητήριο μήνυμα της ηγεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού 

Πληροφορούμενη την απώλεια του ζωγράφου Χρίστου Καρά, η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Το ευρύ πνεύμα και η δυναμική παρουσία χαρακτήρισε τη μακρόχρονη πορεία του Χρίστου Καρά, ενός καλλιτέχνη με διεθνή σταδιοδρομία και συμμετοχή σε πολλές διοργανώσεις στο εξωτερικό. Επειτα από τις σπουδές του στην Πάντειο, μαθήτευσε στη Σχολή Καλών Τεχνών με δασκάλους τον Γιάννη Μόραλη και τον Γιάννη Παππά και συνέχισε, με υποτροφία, στο Παρίσι. Καλλιτέχνης με ανοιχτούς ορίζοντες, ταξίδεψε πολύ, στην Ευρώπη, στην Αμερική και στον Καναδά πριν κάνει την πρώτη του έκθεση το 1961, στην Αθήνα, στην ιστορική γκαλερί «Ζυγός». Με την επιστροφή του στην Ελλάδα συμμετείχε ενεργά στην προσπάθεια για τη δημιουργία ενός σύγχρονου καλλιτεχνικού ρεύματος, συμμετέχοντας σε πολλές ομαδικές εκθέσεις. Σημαντική ήταν επίσης η δράση του σε κοινές ενέργειες με άλλους Ελληνες εικαστικούς. Ιδρυσε με συναδέλφους του την ομάδα “Τομή” και τον “Σύνδεσμο Ελλήνων Καλλιτεχνών”, ενώ συμμετείχε στην οργάνωση του “Α’ Συνεδρίου Ελλήνων Καλλιτεχνών Πλαστικών Τεχνών”, καθώς και πολλών διεθνών συμποσίων. Ιδιαίτερη στιγμή στην πορεία του υπήρξε η εθνική εκπροσώπηση της Ελλάδας το 1984, με τη συμμετοχή του στην 41η Μπιενάλε Βενετίας. Το βραβείο που του απένειμε το 2001 η Ακαδημία Αθηνών συνοψίζει την ξεχωριστή του προσφορά στις εικαστικές τέχνες. Εκφράζω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στην οικογένεια και στους φίλους του».

Ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης έκανε την εξής δήλωση:

«Ο Χρίστος Καράς ήταν ένα ανήσυχο καλλιτεχνικό πνεύμα της “γενιάς του ’30”. Έχοντας μαθητεύσει δίπλα στον Μόραλη κα τον Παππά στη συνέχεια σπούδασε στο Παρίσι και ταξίδεψε και εργάστηκε στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ και τον Καναδά, συλλέγοντας διαρκώς στοιχεία και εξελίσσοντας διαρκώς τη δουλειά του: Από τα πρώτα κολάζ προχώρησε σε παραστατικά έργα εξπρεσιονιστικού και σουρεαλιστικού χαρακτήρα, για να δώσει αργότερα συνθέσεις με στοιχεία “ποιητικού ρεαλισμού”, ενώ ασχολήθηκε πολύ και με το σχέδιο. Ενεργός στα καλλιτεχνικά δρώμενα της Ελλάδας, μετείχε το 1964 στην ίδρυση της ομάδας “Τομή”, και το 1976 στη σύσταση του “Συνδέσμου Καλλιτεχνών”. Θερμά συλλυπητήρια στους φίλους και του οικείους του».