Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Μετά τα «Venison» (Βάθρο) και «Pedestal» (Κρέας από κυνήγι), ο σκηνοθέτης Θάνος Παπακωνσταντίνου ολοκληρώνει την τριλογία «Carnage» («Σφαγή») και μας μιλά για την παράσταση «Colossus» («Κολοσσός»), που αποτελεί το τελευταίο μέρος της.
Βασισμένη στην τραγωδία «Αγαμέμνων» του Αισχύλου, η παράσταση παρουσιάζεται από την ομάδα Helter Skelter Co., στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, από Πέμπτη έως Κυριακή, στις 9.30 το βράδυ, έως και την Κυριακή 14 Μαΐου.
Αποτυπώνοντας την πορεία μιας γυναίκας και τη μεταμόρφωσή της, από πιστή ακόλουθο, υποδειγματική σύζυγο και καλή μητέρα, σε μυθικό τέρας που επιθυμεί την απόλυτη καταστροφή των πάντων, ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μιλά για την παράσταση και για τα συναισθήματά του για τη σημερινή Ελλάδα.
Πού βασίζεται η παράσταση «Colossus» και πώς ολοκληρώνει την τριλογία «Carnage»;
«Η παράσταση “Colossus” είναι μια σκηνική σύνθεση με αφορμή την τραγωδία “Αγαμέμνων” του Αισχύλου. Είναι το τρίτο και τελευταίο κομμάτι της τριλογίας “Carnage”, με βάση την “Ορέστεια”. Έχουν προηγηθεί το “Venison” και το “Pedestal”, με βάση τις “Ευμενίδες” και τις “Χοηφόρες” αντίστοιχα. Το κάθε κομμάτι του κύκλου αποτυπώνει το πώς ο άνθρωπος, ξεκινώντας από ένα οργανωμένο σκηνικό σύμπαν, καταλήγει στη βαρβαρότητα και την κτηνωδία. Συγκεκριμένα, στο “Colossus”, με τον τελευταίο φόνο, όλα καταλήγουν πάλι πίσω, πάλι μέσα, εκεί απ’ όπου ξεκίνησαν – στη μητέρα. Μέσα στη μήτρα αυτή που μέχρι τώρα γεννούσε, κι από εδώ και πέρα θα ξεριζώσει όλο τον κόσμο, θα τον θάψει μέσα της, για να γίνει κάποτε μια νέα αρχή».
Τι επιχειρεί να αποτυπώσει η αντίστροφη σειρά της πορείας της τριλογίας;
«Η κίνηση, που αποτυπώνεται με την “Ορέστεια” του Αισχύλου, είναι εξελικτική. Πώς, δηλαδή, ο άνθρωπος, από ένα ημιάγριο ζώο που τελεί υπό το δίκαιο του αίματος και της αυτοδικίας, “ενηλικιώνεται” και, με όχημα τα παθήματα της οικογένειας των Ατρειδών, αίρεται στο επίπεδο του πολιτισμού και της οργανωμένης θεσμοθετημένης δημοκρατίας. Η αντίστροφη κίνηση που επιλέχθηκε είναι για να αποτυπωθεί ακριβώς το αντίστροφο. Το πώς, δηλαδή, ο άνθρωπος, όποιο δρόμο κι αν ακολουθήσει – είτε της διανόησης, είτε της πίστης, είτε της κοινωνικής οργάνωσης, είναι καταδικασμένος να καταλήξει στη βαρβαρότητα και την κτηνωδία. Υπάρχει ένα σκοτάδι ριζωμένο βαθιά μέσα μας, που, με τις κατάλληλες συνθήκες και δοθείσης της ευκαιρίας, θα βρει τον δρόμο να αναδυθεί στην επιφάνεια και να ανατινάξει κι εμάς τους ίδιους και τον κόσμο γύρω μας».
Πώς εξελίσσεται η ιστορία της ηρωίδας του «Colossus»;
«Το κεντρικό πρόσωπο της αφήγησης του “Colossus” είναι η Μητέρα. Η Μητέρα είναι ένα πρόσωπο πλήρως υποταγμένο στις αρχές και τη δομή του κόσμου, μέσα στον οποίο βρίσκεται. Με όχημα την απόλυτη πίστη της, γίνεται μάρτυρας, συνεργός και θύτης των μεγαλύτερων εγκλημάτων, στο όνομα μιας μεγάλης ιδέας. Το σκηνικό αλλάζει άρδην για την ίδια, όταν η καταστροφή και η βία, που ήταν προορισμένη να ξεσπάσει κάπου μακριά από το σπίτι της, εισέρχεται αθόρυβα στην κουζίνα της και την αναγκάζει να δει. Να μάθει ποιον κόσμο, ποια ζωή, ποιο θεό έχει δεχτεί πρόθυμα να υπηρετεί. Όλοι μας μπορούμε μια χαρά να συνεχίζουμε τις ζωές μας, ενώ σχεδόν πάντα, κάπου έξω, κάπου αλλού, κάπου λίγο πιο μακριά, κάποιος άλλος υποφέρει, πάσχει, καταστρέφεται. Και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε, εκτός αν η καταστροφή πλήξει κι εμάς τους ίδιους ή, όπως συμβαίνει στη Μητέρα, σηκωθούν οι νεκροί από τους τάφους τους και μας ρωτήσουν ποιον ρόλο παίξαμε στη δολοφονία τους».
Ποια θέματα αγγίζετε μέσα από αυτήν τη δημιουργία;
«Ολόκληρη η σύνθεση του κύκλου περιστρέφεται γύρω από την ιδέα ότι, με έναν τρόπο, το αίμα του ανθρώπου είναι “βρώμικο”. Υπάρχει μέσα μας, μες στο αίμα μας, ένας ιός, που, σαν ξενιστές, τον μεταφέρουμε από γενιά σε γενιά. Αυτόν τον ιό μπορεί κανείς να τον ονομάσει μοίρα, πεπρωμένο, θεό, είτε ανάμνηση του αίματος του ζώου που κάποτε ήμασταν. Η αρρώστια αυτή μπορεί, την ίδια στιγμή, να καταστήσει κάποιον ικανό για το καλύτερο, αλλά και για το χειρότερο. Και πιο συγκεκριμένα, όσο κανείς ξεκινάει με πρόθεση να κάνει το καλύτερο δυνατό, άλλο τόσο φουντώνει από μέσα η αντίθετη πρόθεση να καταστρέψει όλους και όλα γύρω του.
Η δομή της οικογένειας και οι εξουσιαστικές σχέσεις μέσα σε αυτήν, η πίστη σε ένα σύστημα θρησκευτικό ή κοινωνικό, η τύφλωση του πιστού μέσα στη βεβαιότητα και την ασφάλεια του αισθήματος του “ανήκειν”, τα ζητήματα των φύλων που, σαν αντίρροπες δυνάμεις, έλκουν και απωθούν το ένα το άλλο και η “άγρια” καταγωγή του ανθρώπου είναι θέματα, που πλέκουν τον ιστό της αφήγησης».
Πώς αισθάνεστε για τη σημερινή Ελλάδα;
«Αισθάνομαι πως, με βέβαια και σταθερά βήματα, προσεγγίζουμε όλο και πιο κοντά στην καρδιά του σκότους».
Τι χρειαζόμαστε πραγματικά σε αυτήν τη δύσκολη φάση;
«Τη δύναμη να μπορέσουμε ξεριζώσουμε και την πίστη, για να μπορέσουμε να σπείρουμε. Ξανά από την αρχή».
Τι σας τονώνει το ηθικό;
«Η μουσική. Οι φίλοι μου. Η οικογένειά μου, με τη στενή και την ευρεία έννοια».
Ταυτότητα παράστασης
Σύνθεση κειμένου – σκηνικός χώρος – σκηνοθεσία: Θάνος Παπακωνσταντίνου, σκηνικά – κοστούμια: Νίκη Ψυχογιού, κίνηση: Χαρά Κότσαλη, σύνθεση ήχων: Αντώνης Μόρας, σχεδιασμός φωτισμών: Χριστίνα Θανάσουλα, γλυπτική: Αλέκος Μπουρελιάς, βοηθός σκηνοθέτη: Αριάννα Χατζηγαλανού, διεύθυνση παραγωγής: Κατερίνα Μπερδέκα, παραγωγή: ΛΥΚΟΦΩΣ Γιώργος Λυκιαρδόπουλος – Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Ερμηνεύουν: Μαρία Καλλιμάνη, Θάνος Παπακωνσταντίνου, Ελένη Μολέσκη, Ιωάννα Μιχαλά, Βασίλης Βηλαράς, Γιάννης Ασκάρογλου, Τάσος Τσουκάλης – Δημητριάδης.
Πληροφορίες
Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης: Πειραιώς 206 – Ταύρος, τηλ.: 210 3418550. Διάρκεια παράστασης: 90 λεπτά. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 15 ευρώ, μειωμένο (φοιτητικό, ανέργων, ΑΜΕΑ, άνω των 65 ετών): 12 ευρώ. Προπώληση: ταμεία του Ιδρύματος (Δευτέρα έως Παρασκευή: 11:00 – 14:00 και τα απογεύματα μία ώρα πριν την παράσταση), Ticket Services: Πανεπιστημίου 39 (Στοά Πεσμαζόγλου), καταστήματα Forthnet, Seretis travel: Πανεπιστημίου 61 – Αθήνα, τηλ.: 210 3251295, τηλεφωνικά: 210 3418579 (Δευτέρα – Παρασκευή: 11:00 – 14:00), ηλεκτρονικά: mcf.gr και ticketservices.gr. Οι θεατές των παραστάσεων του ΙΜΚ δικαιούνται δωρεάν στάθμευση στο parking του εμπορικού κέντρου Athens Heart, από Δευτέρα έως Σάββατο, 08:00 – 22:00.
