Από την έντυπη έκδοση
Της Τέτης Ηγουμενίδη
[email protected]
Περί τα 180 εκατ. ευρώ θα κληθούν να καταβάλουν το επόμενο διάστημα, βάσει των αρχικών υπολογισμών, οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας για την ανανέωση αδειών χρήσης συχνοτήτων, που λήγουν φέτος και το 2016, στην περίπτωση του σεναρίου της πρωθύστερης διαδικασίας για τα αντίστοιχα δικαιώματα της Cosmote με λήξη τον Αύγουστο του 2020.
Η αμέσως προηγούμενη διαδικασία που αφορούσε τις συχνότητες του ψηφιακού μερίσματος είχε ολοκληρωθεί τέλος 2014 και είχε αποφέρει στο Δημόσιο 381,1 εκατ. ευρώ.
Ο κλάδος της κινητής τηλεφωνίας, στο μεταξύ, συνεχίζει να κινείται πτωτικά λόγω της συνεχιζόμενης ύφεσης, παρά τη σταθεροποίηση των εσόδων στο τελευταίο τρίμηνο του 2014 και τις προσδοκίες τότε για έστω και οριακά θετικό αποτέλεσμα φέτος. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η μείωση στα έσοδα από υπηρεσίες το 2015 θα είναι της τάξεως του 5% (από 1,991 δισ. ευρώ το 2014 σε 1,892 δισ. ευρώ).
Βάσει στοιχείων της ΕΕΚΤ (Ενωση Εταιρειών Κινητής Τηλεφωνίας), το 2013 η μείωση στα έσοδα της κινητής από υπηρεσίες ήταν 17,2% και το 2014 4,4%. Το 2013 τα EBITDA (κέρδη προ φόρων τόκων και αποσβέσεων) των εταιρειών κινητής μειώθηκαν 15,9%, ενώ το 2014 κατά 8,2% και διαμορφώθηκαν σε 739 εκατ. ευρώ.
Αναφορικά με τα δικαιώματα χρήσης συχνοτήτων, την περασμένη Παρασκευή και αφού έλαβε το «πράσινο φως» από τον υπηρεσιακό υπουργό Νίκο Χριστοδουλάκη, η ΕΕΤΤ (Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων), ως όφειλε, ξεκίνησε τη διαδικασία για τη χορήγηση δικαιωμάτων χρήσης ραδιοσυχνοτήτων στη ζώνη των 24,5-26,5 GHz και στη ζώνη των 1800 MHz για τα έξι δικαιώματα των Vodafone, Wind που λήγουν το καλοκαίρι του 2016, θέτοντας τα δύο σχετικά κείμενα σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 12 Οκτωβρίου.
Η έναρξη της διαδικασίας ειδικά για τα 24,5-26,5 GHz έχει καθυστερήσει και πιθανότατα δεν θα ολοκληρωθεί μέχρι τη λήξη των σχετικών δικαιωμάτων στο τέλος του έτους, αρχές του επομένου.
Ο βασικός λόγος είναι η παντελής έλλειψη συνεργασίας για την προώθηση έστω και επειγόντων θεμάτων μεταξύ ΕΕΤΤ και πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών στην προηγούμενη κυβέρνηση.
Η Επιτροπή έστειλε επανειλημμένως σχετικά υπομνήματα στο γραφείο του αναπληρωτή υπουργού Υποδομών συνοδευόμενα και από επιστολές των ενδιαφερόμενων εταιρειών, προκειμένου να δώσει την τυπική, ουσιαστικά, έγκρισή του για να ξεκινήσει η διαβούλευση, χωρίς να λάβει καμιά απάντηση.
Σύμφωνα με στελέχη της τηλεπικοινωνιακής αγοράς, γενικότερα φέτος δεν έχει προωθηθεί κανένα ζήτημα και δεν έχουν επιλυθεί προβλήματα. Αντίθετα, οι εκκρεμότητες έχουν πολλαπλασιαστεί, με βασικότερη αυτή της τοποθέτησης προέδρου στην ΕΕΤΤ.
Η Επιτροπή δεν μπορεί να λάβει αποφάσεις και να ολοκληρώσει διαδικασίες γιατί η θέση του προέδρου είναι κενή από τον Μάρτιο.
Γι’ αυτό και δεν είναι σαφές το πώς θα συνεχιστούν οι διαδικασίες που εκκίνησαν για τις συχνότητες, όταν μετά τη συλλογή των απόψεων της αγοράς θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις, μεταξύ άλλων και για την τιμή εκκίνησης των δημοπρασιών.
Ειδικότερα, όσον αφορά τις συχνότητες στη ζώνη των 24,5-26,5 GHz τα διαθέσιμα δικαιώματα είναι 31 και εξ αυτών χρησιμοποιούνται τα 10 (τα οποία και λήγουν τέλος 2015 αρχές 2016) από τις εταιρείες Cosmote, Vodafone, Wind και Forthnet (κατά βάση είναι συχνότητες σταθερής ασύρματης πρόσβασης, ωστόσο οι εταιρείες κινητής τα χρησιμοποιούν και για να συνδέσουν σταθμούς βάσης με κέντρα). Η προτεινόμενη διαδικασία είναι η δημοπρασία.
Για τον καθορισμό της τιμής εκκίνησης η Επιτροπή προχώρησε σε συγκριτική αξιολόγηση των πρακτικών που ακολουθήθηκαν στην Ε.Ε. και σε χώρες της ΕΖΕΣ (Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελευθέρων Συναλλαγών) για τη χορήγηση φάσματος ραδιοσυχνοτήτων στη ζώνη 24,5-26,5 GHz.
Κατέληξε ότι η τιμή πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ των 289.000 και 419.000 ευρώ για κάθε ένα δικαίωμα χρήσης και για χρονική διάρκεια δικαιώματος τα 15 έτη.
Αυτό σημαίνει ότι το κατώτερο που θα εισπράξει το Δημόσιο από αυτές τις συχνότητες θα είναι 8,9 εκατ. ευρώ (σε περίπτωση που διατεθούν όλες) και το ανώτερο 13 εκατ. ευρώ (η τάση είναι να λαμβάνεται το πάνω εύρος τιμής).
Για το πακέτο αυτών των συχνοτήτων, όπου οι ημερομηνίες είναι ασφυκτικές, δεν είναι σαφές το πώς θα εξελιχθεί η διαδικασία. Η μοναδική περίπτωση να προχωρήσει η δημοπρασία πριν από τη λήξη των δικαιωμάτων είναι να διοριστεί άμεσα πρόεδρος στην ΕΕΤΤ, κάτι εξαιρετικά δύσκολο ακόμα και αν από τις εκλογές της Κυριακής προκύψει συμπαγής κυβέρνηση, ικανή να λάβει γρήγορα αποφάσεις.
Δύο σενάρια
Αναφορικά με τη ζώνη των 1800 MHz, το 2016 λήγουν έξι δικαιώματα χρήσης που ανήκουν σε Vodafone και Wind. Το 2020, στο μεταξύ, λήγουν τα αντίστοιχα πέντε της Cosmote.
Με δεδομένο ότι η τάση είναι να ομογενοποιούνται οι άδειες ώστε να λήγουν ταυτόχρονα, τα βασικά σενάρια που περιλαμβάνονται στη διαβούλευση είναι:
Το πρώτο να παραταθούν τα δικαιώματα χρήσης του φάσματος για τις εταιρείες Vodafone, Wind ώστε να συμπέσει η λήξη τους με αυτή των δικαιωμάτων της Cosmote (δηλαδή 4.12.2020) και να γίνει τότε δημοπρασία για όλα τα δικαιώματα, για την παραχώρησή τους για 15 χρόνια.
Στην περίπτωση του σεναρίου αυτού το Δημόσιο από την παράταση των αδειών θα λάβει περί τα 58 εκατ. ευρώ (ως ενδεικτική τιμή βάσης λαμβάνεται αυτή που είχε αποφασιστεί το 2011).
Το δεύτερο σενάριο είναι η δημοπρασία να γίνει εντός του 2016 και να συμπεριλάβει και τα δικαιώματα της Cosmote (τα οποία θα τα λάβει εκ νέου με διάρκεια 10 έτη και 9 μήνες προκειμένου να συμπέσει η λήξη τους με αυτά των Vodafone – Wind). Σε αυτή την περίπτωση το Δημόσιο θα έχει έσοδα περίπου 175 εκατ. ευρώ.
Η συνήθης πρακτική είναι να ακούγεται η γνώμη της αγοράς, ωστόσο είναι σαφές πως ειδικά στη χρονική αυτή συγκυρία η πολιτική ηγεσία που θα λάβει τις αποφάσεις θα κινηθεί υπό την πίεση των δημοσιονομικών αναγκών.
Εκκρεμότητες και απώλεια κονδυλίων
Οι σοβαρές εκκρεμότητες στην τηλεπικοινωνιακή αγορά, συνέπεια της μη τοποθέτησης προέδρου στην ΕΕΤΤ από την προηγούμενη κυβέρνηση, σε συνδυασμό με την ανυπαρξία συνεργασίας μεταξύ της Επιτροπής και της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών, δεν εξαντλούνται στη λήξη των δικαιωμάτων χρήσης των συχνοτήτων στη ζώνη των 24,5-26,5 GHz.
Το γεγονός ότι η Ολομέλεια δεν δύναται να λάβει αποφάσεις, μεταξύ άλλων, σημαίνει ότι δεν εγκρίνονται νέα τιμολογιακά «πακέτα» του ΟΤΕ (ο Οργανισμός δεν δύναται ουσιαστικά να απαντήσει στον ανταγωνισμό), ενώ δεν ολοκληρώνεται ο ετήσιος κοστολογικός έλεγχος του ΟΤΕ, προκειμένου να επικαιροποιηθεί η τιμολογιακή πολιτική του έναντι των υπόλοιπων παρόχων.
Ταυτόχρονα, στο συρτάρι των στελεχών της ΕΕΤΤ μένουν δεκάδες σημαντικά πορίσματα ακροάσεων, ενώ ο κατάλογος των εκκρεμοτήτων συμπληρώνεται με τα μεγάλα θέματα όπως είναι η καθολική υπηρεσία κ.λπ.
Γενικότερα όμως κατά τη διάρκεια του 2015 δεν προχώρησε απολύτως τίποτα σχετικό με τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), παρά το γεγονός ότι η χώρα μας υστερεί σε σημαντικούς δείκτες της ψηφιακής ατζέντας.
Τα κέντρα αποφάσεων παραμένουν πολλά, ενώ δεν υπήρξε ίχνος συντεταγμένης πολιτικής ακόμα και για τα κονδύλια που λαμβάνει η χώρα από την Ευρωπαϊκή Ενωση, κάτι που βεβαίως κληρονομήθηκε από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, με αποτέλεσμα το πρόγραμμα Ψηφιακή Σύγκληση του ΕΣΠΑ να είναι αυτό με τη χαμηλότερη απορροφητικότητα.
