Συν Αθηνά και χείρα κίνει για την ελληνική αμυντική βιομηχανία, όπως επισημαίνει στην πρόσφατη ανακοίνωσή του το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ Α.Ε.), με αντικείμενο την προκήρυξη για την ανάπτυξη δορυφόρου «Made in Greece» για τις Ένοπλες Δυνάμεις.
Πρόκειται για έργο συνολικού προϋπολογισμού 25 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. που αφορά στην εξ ολοκλήρου εγχώρια ανάπτυξη δορυφόρου ISR.
Παράλληλα, το ΕΛΚΑΚ προχώρησε και στην ανακοίνωση δυο προσκλήσεων προκαταρκτικής διαβούλευσης (RF) με τις οποίες εκκινεί τις διαδικασίες για ανάπτυξη λύσεων για την αντιμετώπιση μη επανδρωμένων συστημάτων και την ανίχνευση και παρεμβολή συστημάτων ραντάρ και επικοινωνιών. Στο πλαίσιο αυτό το EΛΚΑΚ καλεί το εγχώριο οικοσύστημα σε ενημέρωση για την τεχνολογική ωριμότητα του σε Counter UAS και ηλεκτρονικό πόλεμο.
Κατασκευή στην Ελλάδα
Αναλυτικά, το Ελληνικό Κέντρο Καινοτομίας που έχει μετόχους το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας κατά 67% και το Υπερταμείο με 33% προχώρησε στην Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος (RFP) για την Ανάπτυξη Δορυφόρου ISR, ο οποίος θα βασίζεται στην τεχνολογία SAR για Space-based Imaging. Στόχος η επαύξηση των δυνατοτήτων των Ενόπλων Δυνάμεων στον τομέα της Επιτήρησης.
Πρόκειται για την εγχώρια ανάπτυξη και την παραγωγή ενός καινοτόμου και τεχνολογικά προηγμένου δορυφόρου SAR, ο οποίος θα προσφέρει επιχειρησιακά χαρακτηριστικά που υπερβαίνουν τις διεθνώς διαθέσιμες δυνατότητες, εξασφαλίζοντας την επιτήρηση του θεάτρου επιχειρήσεων ανεξαρτήτως συνθηκών φωτισμού. Η υλοποίηση του έργου προβλέπει την εξ ολοκλήρου κατασκευή του στην Ελλάδα, με συμμετοχή ελληνικών επιχειρήσεων και φορέων, ενισχύοντας τη δημιουργία μιας ισχυρής εγχώριας βάσης στον τομέα των διαστημικών συστημάτων.
Όπως τονίζει το ΕΛΚΑΚ, η επιτυχής υλοποίηση του έργου θα αποτελέσει αφετηρία για την εγχώρια ανάπτυξη εξειδικευμένων και καινοτόμων αμυντικών διαστημικών εφαρμογών και τεχνολογιών, καθιερώνοντας την Ελλάδα ως αξιόπιστο τεχνολογικά εταίρο στον τομέα της διαστημικής αμυντικής βιομηχανίας, σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.
Σε ερώτηση της «Ν» σχετικά με τη δυνατότητα του εγχώριου οικοσυστήματος για ένα τέτοιο έργο, οι άνθρωποι του χώρου τόνισαν πως «η χαρτογράφηση του εγχώριου οικοσυστήματος που διενεργείται από το ΕΛΚΑΚ δείχνει ότι υπάρχουν οι δυνατότητες και οι τεχνολογίες στο χώρο των διαστημικών συστημάτων». Και συμπλήρωσαν λέγοντας πως «βέβαια αυτή θα είναι η πρώτη φορά που στην Ελλάδα θα αναπτυχθεί προηγμένος δορυφόρος τύπου SAR οπότε η χώρα θα προσπαθήσει να κάνει μια τομή».
Από την πλευρά του ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΕΛΚΑΚ, κ. Παντελής Τζωρτζάκης δήλωσε πως «το Διάστημα αποτελεί σήμερα την πέμπτη αναγνωρισμένη επιχειρησιακή διάσταση — μαζί με την ξηρά, τη θάλασσα, τον αέρα και τον κυβερνοχώρο.
Με την πολύτιμη συμβολή του ΓΕΕΘΑ και σε στενή συνεργασία και τακτικό συντονισμό με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης (ΥΨΗΔ) και το ΕΛ.ΚΕ.Δ, το οποίο υλοποιεί την εθνική διαστημική στρατηγική ως εποπτευόμενος φορέας του ΥΨΗΔ, το ΕΛΚΑΚ είναι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσει την έναρξη της διαδικασίας ανταγωνιστικού διαλόγου για την εγχώρια ανάπτυξη προηγμένου δορυφόρου SAR». Δίνοντας και το στίγμα της στρατηγικής του ΕΛΚΑΚ επεσήμανε πως «πλέον το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας υλοποιεί έργα που καλύπτουν επιχειρησιακές απαιτήσεις και στις πέντε διαστάσεις. Εργαζόμαστε με συνέπεια ώστε κάθε μας πρωτοβουλία να ενισχύσει την αυτοδυναμία της χώρας, να δημιουργήσει αξία για την εθνική οικονομία και να δώσει ώθηση σε καινοτομίες με αντίκτυπο τόσο στην άμυνα όσο και στην αγορά».
Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα έχει ξεκινήσει Πρόγραμμα Νανοδορυφόρων με επικεφαλής το Ελληνικό Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, υπό την επίβλεψη του ESA – Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, με συμμετοχή του ελληνικού επιχειρηματικού οικοσυστήματος.
Στόχος είναι η δημιουργία μιας νέας, δυναμικής παρουσίας της χώρας μας στον τομέα του διαστήματος, ενδυναμώνοντας την ελληνική τεχνογνωσία και εξασφαλίζοντας την αυτονομία της στην αξιοποίηση διαστημικών δεδομένων. Μέσα από συνεργασίες με ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια και εξειδικευμένες επιχειρήσεις, δημιουργούνται νέες δυνατότητες ανάπτυξης και εφαρμογής προηγμένων τεχνολογιών.
Η χώρα μας είχε συμμετάσχει στη SPACE TECH EXPO 2024 το Νοέμβριο 2024, Στο ελληνικό περίπτερο, με θέμα «Space technology made in GREECE», που διοργάνωσε η Ελληνική Εταιρεία Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου (Enterprise Greece) σε συνεργασία με την Ένωση Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας & Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ), παρουσιάστηκε το ελληνικό οικοσύστημα του κλάδου. Στο περίπτερο συμμετείχαν μέλη της ΕΒΙΔΙΤΕ και συγκεκριμένα οι εταιρείες HRT, HERON, ISD, PRISMA, EMTECH, CLOUDSIGNALS, SOFTCON και GEOSYSTEMS.
Στο πλαίσιο της έκθεσης που είχε προσελκύσει 700 εταιρείες, περισσότερους από 8.000 επισκέπτες, στελέχη της διεθνούς διαστημικής βιομηχανίας και πάνω από 20.000 επιχειρηματικές συναντήσεις, η ελληνική πλευρά είχε τονίσει πως «η Ελλάδα έχει αναπτύξει ένα αξιόλογο οικοσύστημα στον τομέα του διαστήματος, ικανό να υποστηρίξει την ανάπτυξη και εμπορικοποίηση τεχνολογιών αιχμής».
Προκαταρκτική Διαβούλευση για συστήματα Counter UAS και ηλεκτρονικό πόλεμο
Παράλληλα το ΕΛΚΑΚ προχώρησε στην πρόσκληση προκαταρκτικής διαβούλευσης (RFI) για την Ανάπτυξη Ολοκληρωμένου Συστήματος Αντιμετώπισης ΜΕΑ (Counter UAS).Το έργο αφορά στην ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου επίγειου Συστήματος Αντιμετώπισης Μη Επανδρωμένων Αεροχημάτων, με δυνατότητες κινητικής (kinetic) και μη κινητικής (non-kinetic) αντιμετώπισης μεμονωμένων drones ή σε σμήνωση. Σύμφωνα με την πρόσκληση το σύστημα θα ενσωματώνει προηγμένες τεχνολογίες ανίχνευσης, αναγνώρισης, παρακολούθησης, στοχοποίησης και παρεμβολής, εξουδετέρωσης απειλών, υποστηρίζοντας αυτόνομη ή δικτυοκεντρική λειτουργία. Το σύστημα θα είναι ικανό να εκτελεί παρεμβολές στα συστήματα επικοινωνιών, παραπλάνηση πλοήγησης (GNSS spoofing) και κυβερνοεπιθέσεις, ενώ θα ενσωματώνει και τη χρήση καταστροφικών όπλων για εξουδετέρωση των στόχων (π.χ. πυροβόλα συστήματα, Directive Energy Weapons, Laser guns). Η αρχιτεκτονική του συστήματος θα είναι αρθρωτή, ώστε να εξασφαλίζεται η δυνατότητα ενσωμάτωσης σε διαφορετικές επιχειρησιακές πλατφόρμες, ενώ ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην διαλειτουργικότητα και επεκτασιμότητα του συστήματος.
Η δεύτερη πρόσκληση προκαταρκτικής διαβούλευσης αφορά την Ανάπτυξη Ολοκληρωμένου Συστήματος για Ανίχνευση και Παρεμβολή Συστημάτων Ραντάρ και Επικοινωνιών. Το έργο αποσκοπεί στην ανάπτυξη ενός προηγμένου επίγειου Συστήματος Ηλεκτρονικού Πολέμου (ΗΠ), ικανό να εκτελεί ηλεκτρονική επιτήρηση, αποκάλυψη, αναγνώριση, παρακολούθηση και παρεμβολή εναντίον συστημάτων ραντάρ και επικοινωνιών. Με βάση την πρόκληση το σύστημα θα επιτρέπει την αντιμετώπιση πολλαπλών απειλών σε διαφορετικές συχνότητες, με εκτέλεση ευφυών παρεμβολών σε μεγάλες αποστάσεις. Η λειτουργία του συστήματος θα υποστηρίζεται από αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης για αυτόματη προσαρμογή σε περίπλοκα και μεταβαλλόμενα ηλεκτρομαγνητικά περιβάλλοντα. Το σύστημα θα διαθέτει αρθρωτή αρχιτεκτονική, επιτρέποντας την τοποθέτησή του σε επίγειες σταθερές ή κινητές πλατφόρμες, ενώ θα υποστηρίζει αυτόνομη ή δικτυοκεντρική λειτουργία, εντασσόμενο σε υφιστάμενα συστήματα C4I των Ενόπλων Δυνάμεων.
