Από την έντυπη έκδοση
Της Άννας Δόγα
[email protected]
Βιώσιμες θεωρούνται από τις τράπεζες οι επτά στις δέκα μικρομεσαίες επιχειρήσεις και σε αυτές επικεντρώνεται η προσπάθεια αναδιάρθρωσης. Από την επαναφορά σε εξυπηρέτηση των δανείων που έχουν δοθεί σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και σε πολύ μικρές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, εξαρτάται μεγάλο μέρος της επιτυχίας που θα έχει ο σχεδιασμός μείωσης των κόκκινων ανοιγμάτων του κλάδου.
Η αποτελεσματική αναδιάρθρωση των προβληματικών δανείων είναι κρίσιμη και για τις ίδιες τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που παραμένουν σε δεινή θέση και στερούνται πρόσβασης σε τραπεζική χρηματοδότηση, κάτι που είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημά τους ώστε η σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρωζώνη να αναδεικνύει μια δραματική πραγματικότητα για τους μικρούς επιχειρηματίες.
Οι τράπεζες εκτιμούν ότι περίπου οι επτά στις δέκα επιχειρήσεις είναι βιώσιμες, έχουν δηλαδή θετικά ΕBITDA, ενώ το ποσοστό αυτό είναι χαμηλότερο για τις πολύ μικρές εταιρείες και αντιστοιχεί περίπου σε πέντε στις δέκα. Σε αυτή τη δεξαμενή των βιώσιμων επιχειρήσεων επικεντρώνονται τα πιστωτικά ιδρύματα με στόχο να δώσουν λύσεις που θα επιτρέψουν την εξυπηρέτηση των δανειακών υποχρεώσεων.
Σύμφωνα με τους στόχους που έχει ανακοινώσει το τραπεζικό σύστημα, από το σύνολο των 40,2 δισ. ευρώ μείωσης των NPEs, ποσό 16 δισ. ευρώ θα προέλθει από τις μικρομεσαίες, τις μικρές επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες, ενώ περίπου 6,5 δισ. ευρώ θα αποτελέσουν προϊόν διαχείρισης των δανείων μεγάλων επιχειρήσεων. Αλλά και στον επιμέρους στόχο της ανάκτησης σε μετρητά, οι επιχειρήσεις αυτής της κατηγορίας θα συμβάλουν συνολικά σε ποσοστό 42%.
Οι τράπεζες θα επιδιώξουν τη μείωση του προβληματικού επιχειρηματικού χαρτοφυλακίου κατά 4,1 δισ. ευρώ το 2017, κατά 9,1 δισ. ευρώ το 2018 και κατά 10,2 δισ. ευρώ το 2019. Συνολικά, το επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο θα «συμβάλει» κατά 58% στη μείωση των NPEs.
Τα προβληματικά δάνεια των μμε ανέρχονται σε 39,7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 28% είναι σε καθυστέρηση πάνω από 90 ημέρες και το 26% είναι αβέβαιης είσπραξης ή σε καθυστέρηση για λιγότερο από 90 ημέρες, ενώ τα υπόλοιπα δάνεια είναι καταγγελμένα. Πολύ μικρές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες έχουν προβληματικά δάνεια ύψους 24,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 30% είναι σε καθυστέρηση πάνω από 90 ημέρες, ενώ το 12% είναι αβέβαιης είσπραξης ή σε καθυστέρηση για λιγότερο από 90 ημέρες και για το 57% αυτών έχουν καταγγελθεί από τις τράπεζες.
Οι εγχώριες μμε και πολύ περισσότερο οι ακόμη μικρότερες δραστηριοποιούνται σε πολύ δυσμενές περιβάλλον, όπως δείχνουν και τα στοιχεία που συγκεντρώνει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και καταγράφουν τις αντιξοότητες: έλλειψη πρόσβασης σε τραπεζική χρηματοδότηση και επιδείνωση του κύκλου εργασιών.
Στον αντίποδα κινούνται οι μμε της Ευρωζώνης που θεωρούν μικρότερο εμπόδιο την πρόσβασή τους σε χρηματοδότηση σε σύγκριση με άλλους παράγοντες που επηρεάζουν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα. Ανά χώρα, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι διαφορετικό και ενώ συνολικά αναδεικνύεται ως εμπόδιο η εξεύρεση πελατείας, για τις επιχειρήσεις στη Γαλλία μείζον πρόβλημα είναι το ρυθμιστικό πλαίσιο, στο Βέλγιο η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού και στη Φινλανδία ο ανταγωνισμός. Ακόμη πιο μακριά από την ελληνική πραγματικότητα είναι αγορές όπως της Σλοβακίας και της Γερμανίας, όπου η μεγάλη ανησυχία των επιχειρήσεων είναι ότι δεν βρίσκουν εύκολα εξειδικευμένους και έμπειρους μάνατζερ.
Οι αποκλίσεις μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης σε ό,τι αφορά τις δυσκολίες των μμε να έχουν πρόσβαση σε εξωτερικές πηγές χρηματοδότησης είναι μεγάλες: στην πρώτη θέση είναι η Ελλάδα, όπου περίπου το 24% των μμε αναφέρει ότι η πρόσβαση σε χρηματοδότηση είναι το σημαντικότερο πρόβλημα, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ιρλανδία είναι 12%, στην Ιταλία, στην Πορτογαλία και την Ολλανδία 11%, ενώ χαμηλότερα ποσοστά εμφανίζουν η Αυστρία και η Σλοβακία (7%) και η Γερμανία (6%).
