Ξεκίνησε με την κατασκευή …φελλών και έφτασε να γίνει μία ιδιαίτερα επιτυχημένη διεθνής αυτοκινητοβιομηχανία. Σε ολόκληρη αυτή τη διαδρομή της, η Mazda είχε εξ αρχής τη μηχανολογική καινοτομία στο επίκεντρο κάθε δημιουργίας της. Και η Mazda δεν δίστασε ποτέ να τονίζει τις δυνατότητες αυτής της φιλοσοφίας κατασκευής, επιδεικνύοντας στο κοινό τα προϊόντα της, υποβάλλοντάς τα σε δοκιμασίες που περιλάμβαναν απίστευτες οδηγικές προκλήσεις, με στόχο να αποδείξει πόσο καλά κατασκευασμένα ήταν.
Η διαρκής αυτή προσέγγιση ξεκίνησε από το πρώτο μοντέλο της Mazda: το τρίκυκλο ανοιχτό φορτηγάκι με την ονομασία Mazda Go. Περνώντας από την παραγωγή φελλών στην κατασκευή εργαλείων το 1921, ο νέος πρόεδρος, Jujiro Matsuda, διαπίστωσε ότι η εταιρεία του διέθετε την τεχνογνωσία που ήταν απαραίτητη για να κατασκευάσει ένα προϊόν που θα ικανοποιούσε τις μεγάλες απαιτήσεις τής τότε οικονομικά αναπτυσσόμενης ιαπωνικής αγοράς για τρίκυκλα. Το πρώτο μηχανοκίνητο όχημα που κατασκευάστηκε από την Toyo Kogyo company, όπως λεγόταν τότε η Mazda, ενσωμάτωνε από τότε τα χαρακτηριστικά της προσέγγισης με γνώμονα την αυτοκινητιστική καινοτομία, και, σε αντίθεση με τους τότε ανταγωνιστές του, το όχημα εκείνο εφοδιαζόταν με το ρηξικέλευθο σύστημα του πίσω διαφορικού, αλλά και με όπισθεν.
Το Mazda-Go Type-DA, που παρουσιάστηκε τον Οκτώβριο του 1931, εφοδιαζόταν με έναν εξ ολοκλήρου εξελιγμένο από την ίδια την εταιρεία, αερόψυκτο μονοκύλινδρο κινητήρα 482κ.εκ. απόδοσης 9.4ίππων, και ονομάστηκε Mazda προς τιμήν τόσο του Matsuda, όσο και του Ahura Mazda, του Πέρση θεού του φωτός, της σοφίας, της αρμονίας και της ευφυίας. Μετά την επιτυχημένη εμπορική της πορεία, την πρώτη αυτή έκδοση ακολούθησαν οι πιο δυνατές παραλλαγές, DB, DC και KC.
Ένα πρώιμο παράδειγμα της επιθυμίας της Mazda για τις φιλόδοξες διαδρομές βλέπουμε το 1936, όταν η Mazda, επιθυμώντας να προωθήσει τα μοντέλα της, έστησε μία ‘cross-country’ αποστολή με πέντε μοντέλα Mazda-Go (type KC and DC), με αφετηρία την Kagoshima, μία πόλη στο νοτιότερο άκρο του κύριου νησιωτικού συμπλέγματος της Ιαπωνίας. Η συγκεκριμένη αποστολή παρουσίασε την ανθεκτικότητα των τρικύκλων, διανύοντας 1.680 μίλια χωματόδρομου, με λάσπη και κακοτράχαλα μονοπάτια, φτάνοντας τελικά στο Τόκιο 25 ημέρες αργότερα. Η δημοσιότητα που πήρε το εγχείρημα αύξησε σημαντικά τις πωλήσεις και τόνωσε και το προφίλ της εταιρείας, ενώ η συγκεκριμένη προσπάθεια έμελλε να συνεχιστεί, καθώς η αυτοκινητοβιομηχανία της Χιροσίμα θα ξεκινούσε μια ηρωική προσπάθεια για την προώθηση των προϊόντων της.
Τριάντα χρόνια μετά το πρωτοποριακό εγχείρημα του Mazda Go του 1936, η καταξιωμένη πλέον Toyo Kogyo company, αποφασίζει να πραγματοποιήσει ένα από τα πλέον τρομακτικά και σκληρά εγχειρήματα στην ιστορία των αγώνων αυτοκινήτου, με στόχο να προωθήσει το νέο πρωτοποριακό σπορ μοντέλο της. Το Mazda Cosmo 110S, που παρουσιάστηκε το 1967, ήταν και το πρώτο αυτοκίνητο μαζικής παραγωγής στον κόσμο με περιστροφικό κινητήρα διπλού ρότορα. Με όνομα εμπνευσμένο από τη γοητεία της κούρσας του διαστήματος στα τέλη της δεκαετίας του ’60, αυτό το κομψό σπορ coupe λαμβάνει μέρος σε έναν αγώνα αντοχής με σκοπό την προώθηση των αυτοκινήτων Mazda στη σημαντική για την εταιρεία αγορά της Ευρώπης.
Μία εκδήλωση που δημιουργήθηκε για να αντικαταστήσει το θρυλικό αγώνα αντοχής Λιέγη-Ρώμη-Λιέγη τις εποχές που οι αγώνες σε δημόσιους δρόμους στην Ευρώπη έγιναν πολύ δύσκολοι. Ο αγώνας αυτός που ονομαζόταν και ‘Marathon De Le Route’, αποτελούσε μία τεράστια πρόκληση ανθρώπων και μηχανών, και ήταν η πρώτη προσπάθεια της Mazda να λάβει μέρος σε διεθνή αγώνα. Για να δοκιμάσει την αντοχή και την αξιοπιστία του περιστροφικού της κινητήρα, η Mazda έστειλε δύο Cosmo στον Marathon de la Route του 1968 – έναν άκρως εξαντλητικό μαραθώνιο 84 ωρών στην περίφημη πίστα των 28χλμ του Nurburgring. Ενώ το ένα αυτοκίνητο βγήκε εκτός και εγκατέλειψε, το άλλο κατάφερε να τερματίσει στην 4η θέση, πίσω από δύο Porsche 911 και μία Lancia Fulvia – δύο από τα καλύτερα Ευρωπαϊκά σπορ μοντέλα εκείνης της εποχής.
Η Mazda, ο περιστροφικός κινητήρας και το εκπληκτικό Cosmo, άφησαν τη σφραγίδα τους, και ακόμα και σήμερα αυτός ο άθλος αποτελεί το πρώτο κεφάλαιο της αγωνιστικής πορείας της Mazda στην ιστορία του μηχανοκίνητου αθλητισμού, που έφτασε στο αποκορύφωμά της, με τη νίκη ενός μοντέλου με περιστροφικό κινητήρα στον περίφημο αγώνα του Le Mans το 1991.
Εντούτοις, τις δεκαετίες του ’60 και του ’70, η Mazda φρόντισε να ενισχύσει την παγκόσμια παρουσία και τη φήμη της, όχι μόνο στις πίστες και στους αγώνες, αλλά υποβάλλοντας και τα νέα της προϊόντα σε εξαντλητικές δοκιμές σε δημόσιους δρόμους. Το 1977 για την προώθηση της πρώτης γενιάς Mazda 323, ένα ζευγάρι 323 hatchbacks έκανε ένα ταξίδι 9.320 μιλίων από τη Χιροσίμα μέχρι τη Φρανκφούρτη, για την ευρωπαϊκή τους πρεμιέρα στο Διεθνές Σαλόνι Αυτοκινήτου. Ένα επίσης απίστευτο εγχείρημα πραγματοποιήθηκε από τη Mazda στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου, όταν δύο 323 διέσχισαν όλη τη Σοβιετική Ένωση οδηγούμενα σε πολύ κακούς δρόμους και υπό δύσκολες συνθήκες οδήγησης, χωρίς ουσιαστικά καμία βλάβη. Ήταν ένα πραγματικό επίτευγμα που επιβεβαίωσε την αξιοπιστία του νέου hatchback ακόμη και πριν αυτό ξεκινήσει την εμπορική του πορεία. Το επικό αυτό εγχείρημα των δύο 323 και το απίστευτο ταξίδι τους, καλύφθηκαν εκτενώς από τα media, κάτι που η Mazda θα επαναλάμβανε και στο μέλλον για να προωθήσει τα προϊόντα της.
Στην πραγματικότητα, η περίφημη αποστολή του 1977 επαναλήφθηκε και το 1990, όταν στα χνάρια εκείνης της δοκιμασίας του 1977, έξι οχήματα Mazda (626, 323 και E2200 van) ξεκίνησαν να διανύσουν μία διαδρομή από τη Χιροσίμα μέχρι τα κεντρικά γραφεία της Mazda στο Λεβερκούζεν, αυτή τη φορά μέσω της διαιρεμένης Σοβιετικής Ένωσης. Ενώ το 2013, αυτή τη φορά με δημοσιογράφους στο τιμόνι, αρκετά Mazda3 τρίτης γενιάς επανέλαβαν τη διαδρομή του 1977 από την Ιαπωνία μέχρι τη Γερμανία, από το εργοστάσιο στη Φρανκφούρτη, διασχίζοντας τη Ρωσία, τη Λευκορωσία και την Πολωνία.
Εμπνευσμένες από τις δύσκολες διαδρομές, τους οδηγούς και τις δημόσιες δοκιμές των μοντέλων του παρελθόντος, σήμερα οι εκδηλώσεις με την ονομασία Epic Drive της Mazda, δίνουν τη δυνατότητα στους δημοσιογράφους του ειδικού τύπου να βιώσουν συνθήκες οδήγησης σε δύσκολους δρόμους, καταπληκτικά τοπία και μία μοναδική περιπέτεια στο τιμόνι ενός Mazda. Μετά το γύρο της Ισλανδίας με ένα MX-5, η Mazda είναι ο πρώτος κατασκευαστής που πήρε άδεια να διασχίσει τη λίμνη Βαϊκάλη στη Σιβηρία διασχίζοντας την παγωμένη επιφάνειά της με CX-5. Είτε απολαμβάνοντας την οδήγηση στους γεμάτους στροφές δρόμους των Αζορών με ένα Mazda2, ή εξερευνώντας τα επιτεύγματα της μηχανικής στα τούνελ και τις γέφυρες στα ορεινά περάσματα της Νορβηγίας, η σημερινή εκδήλωση Epic Drive της Mazda προσφέρει απίστευτα ταξίδια στα μέσα ενημέρωσης, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα και τα πλεονεκτήματα των αυτοκινήτων, που είναι γνωστά για τον οδηγοκεντρικό τους χαρακτήρα.
Η οδήγηση σε ακραίες συνθήκες, όπως η οδήγηση ενός MX-5 στο πιο βόρειο σημείο της Ευρώπης στην καρδιά του χειμώνα με θερμοκρασίες μέχρι -30, αποδεικνύουν ότι η αγάπη της Mazda για την πρόκληση του ανθρώπου και της μηχανής είναι τόσο ισχυρή σήμερα, όπως ήταν και το 1936 όπου μια ομάδα πρωτοπόρων ξεκίνησε να αποδείξει την αξιοπιστία του Mazda Go.
