Τoυ Δώρου Καπράλου, γεν. γραμματέα της ΕΣΕΕ και προέδρου του Εμπορικού Συλλόγου Πειραιώς
ΤΟ ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟ παγκοσμίως έχει εισέλθει σε μια νέα εποχή ριζικών μετασχηματισμών ως προς τον τρόπο και τους κανόνες λειτουργίας του, αφενός διότι η 4η βιομηχανική επανάσταση εμφανίζει εκθετική ανάπτυξη, αφετέρου διότι, αιφνιδιαστικά, η εμπορική «σύρραξη» που πυροδότησαν οι ανακοινώσεις Τραμπ έθεσαν το εμπόριο στο επίκεντρο γεωπολιτικών σκοπιμοτήτων και ανα-δασμών ισχύος στην παγκόσμια οικονομία.
Το σκηνικό είναι τόσο ρευστό που ακόμη και το να μιλήσει κανείς για ένα νέο παγκόσμιο status quo μοιάζει πρόωρο, καθώς συνεχείς διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη στο προσκήνιο και το παρασκήνιο, με μέτρα και αντίμετρα που συχνά ακυρώνονται και αλληλοαναιρούνται.
ΣΕ ΑΥΤΟ το πλαίσιο, εκατομμύρια μικρομεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση -και περισσότερες από 230.000 στην Ελλάδασυνεχίζουν ασθμαίνοντας την ψηφιακή κούρσα ανταγωνισμού που επιταχύνθηκε την περίοδο της πανδημίας, στην οποία όμως η Ευρώπη εμφανώς υστερεί από τις ΗΠΑ και την Κίνα.
Οι δύο αυτές υπερδυνάμεις αντιλήφθηκαν έγκαιρα ότι η τεχνολογία, οι αλλαγές στην αγοραστική συμπεριφορά και η αυξανόμενη ανάγκη για βιωσιμότητα επαναπροσδιορίζουν το παραδοσιακό μοντέλο αγοράς.
Επενδύοντας τεράστια κονδύλια από τις αρχές του 21ου αιώνα και προσελκύοντας επενδυτές και εταιρείες πρωτοπόρες στην ψηφιακή τεχνολογία απέκτησαν υψηλή τεχνογνωσία στην τεχνητή νοημοσύνη και την ανάλυση δεδομένων, στοχεύοντας στις προσωποποιημένες εμπειρίες πελάτη και τη σύγκλιση φυσικού και ψηφιακού εμπορικού καταστήματος («phygital
εμπόριο»).
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ οι εξελίξεις αυτές επιταχύνονται, με τις επιχειρήσεις να προσπαθούν ανάλογα με το επίπεδο ρευστότητας που διαθέτουν να επενδύσουν τόσο σε τεχνολογία όσο και σε νέες μορφές εξυπηρέτησης.
Όλες οι έρευνες στη χώρα μας και διεθνώς συμφωνούν πως η άνοδος του ηλεκτρονικού εμπορίου δεν ακυρώνει τη σημασία του φυσικού καταστήματος.
Αντίθετα, το επαναπροσδιορίζει ως κέντρο εμπειρίας, εξυπηρέτησης και κοινωνικής αλληλεπίδρασης.
Ο σύγχρονος καταναλωτής επιζητά ταχύτητα, διαφάνεια, υπεύθυνες πρακτικές και προσωποποιημένη προσέγγιση.
ΟΙ ΜΙΚΡΕΣ και τοπικές επιχειρήσεις βρίσκονται μπροστά σε μια ιστορική πρόκληση. Από τη μια πλευρά καλούνται να ανταγωνιστούν μεγάλους οργανισμούς με απεριόριστους πόρους.
Από την άλλη διαθέτουν ισχυρά πλεονεκτήματα, που αν αξιοποιηθούν σωστά μπορούν να εγγυηθούν την επιβίωση και την ανάπτυξή τους.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ τα «όπλα» των μικρών και τοπικών αγορών στη νέα εποχή;
- Προσωπική σχέση με τον πελάτη: Η ανθρώπινη επαφή και η εξατομικευμένη εξυπηρέτηση αποτελούν αδιαπραγμάτευτο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
- Επένδυση στη βιωσιμότητα: Οι τοπικές επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να χτίσουν μια γνήσια, υπεύθυνη εικόνα που θα προσελκύει τον σύγχρονο ευαισθητοποιημένο καταναλωτή.
- Ψηφιακός μετασχηματισμός: Δεν αρκεί πια η φυσική παρουσία. Η δημιουργία μιας ισχυρής online παρουσίας -μέσω e-shop, social media και εργαλείων marketing- είναι μονόδρομος.
- Συνεργασία και δικτύωση: Οι τοπικές αγορές, μέσω συλλογικών δράσεων, κοινών προγραμμάτων προβολής και καινοτόμων υπηρεσιών, μπορούν να δημιουργήσουν ισχυρές κοινότητες που θα ενισχύσουν την τοπική κατανάλωση.
ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ανήκει σε όσες επιχειρήσεις κατανοήσουν ότι το λιανικό εμπόριο δεν είναι πια μόνο συναλλαγή προϊόντων, αλλά δημιουργία εμπειριών, σχέσεων και αξιών.
Η μικρή επιχείρηση, αν προσαρμοστεί έγκαιρα και σωστά, δεν έχει μόνο θέση στο αύριο – μπορεί να είναι και πρωταγωνιστής.
Ωστόσο, ευθύνη και υποχρέωση των ευρωπαϊκών θεσμών και της ελληνικής κυβέρνησης είναι να συνειδητοποιήσουν τη σημασία του εμπορίου για την ευρωπαϊκή οικονομία και να το στηρίξουν ανάλογα.
Το μέλλον του παγκόσμιου εμπορίου δεν μπορεί να είναι ένα μέλλον χωρίς τις ελληνικές και ευρωπαϊκές μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Γιατί αυτές δεν παράγουν μόνο προϊόντα. Αποτελούν δομικά στοιχεία του ευρωπαϊκού πολιτισμού και του τρόπου ζωής, σφυρηλατούν και συντηρούν τους κοινωνικούς δεσμούς στις ευρωπαϊκές πόλεις και συνοικίες, και είναι κρίσιμοι παράγοντες για την αναζωογόνηση των περιοχών της Ευρώπης που πλήττονται από την εγκατάλειψη λόγω της δημογραφικής γήρανσης.
Στην ουσία η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης, η οποία είναι το μεγάλο στοίχημα ολόκληρης της Ευρώπης, είναι απολύτως συνυφασμένη με τη στήριξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και ιδιαίτερα του εμπορίου, καθώς είναι ο κρίσιμος συνδετικός κρίκος ανάμεσα στην παραγωγή και την κατανάλωση.
ΣΕ ΜΙΑ ΕΠΟΧΗ που η αλλαγή είναι πλέον η μόνη «σταθερά» και η αβεβαιότητα η μοναδική βεβαιότητα, οι προκλήσεις για το εμπόριο είναι μεγαλύτερες από κάθε άλλη φορά.
Η απάντηση της Ε.Ε και της χώρας μας πρέπει να είναι ακόμα μεγαλύτερη.
