Σε τροχιά ανάκαμψης, έστω και προσωρινά, εισήλθαν τα ναύλα εμπορευματοκιβωτίων στη spot αγορά έπειτα από 17 συνεχείς εβδομάδες πτώσης, ενώ την ίδια ώρα οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι εμπορικές απειλές μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας σκιάζουν τις προοπτικές της αγοράς.
Οι Liners επιχειρούν να συγκρατήσουν την πτώση των εσόδων, ωστόσο η αβεβαιότητα παραμένει υψηλή, καθώς η Ουάσιγκτον εφαρμόζει ήδη πρόσθετα λιμενικά τέλη για πλοία κινεζικής προέλευσης, ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, απειλεί με επιβολή δασμών 100% από 1ης Νοεμβρίου στις κινεζικές εισαγωγές – εξέλιξη που αν υλοποιηθεί θα μπορούσε να προκαλέσει νέο κύμα αναταραχής στο παγκόσμιο εμπόριο.
Ο δείκτης Drewry World Container Index (WCI), που παρακολουθεί τις εβδομαδιαίες μεταβολές των ναύλων στα containers στις σημαντικότερες θαλάσσιες εμπορικές διαδρομές, κατέγραψε άνοδο 3%, φτάνοντας τα 1.746 δολάρια ανά εμπορευματοκιβώτιο 40 ποδών, για δεύτερη συνεχή εβδομάδα.
Η αύξηση αυτή αποδίδεται στα GRI (General Rate Increases), δηλαδή στις γενικές αυξήσεις ναύλων που εφαρμόζουν οι μεταφορείς για να συγκρατήσουν την πτώση της αγοράς.
Νέα GRI έχουν προγραμματιστεί για την 1η και τη 15η Νοεμβρίου, με στόχο τη διατήρηση των εσόδων εν όψει των νέων ετήσιων συμβολαίων για το 2026.
Οι ναύλοι στις τιμές spot από Σαγκάη προς Λος Άντζελες αυξήθηκαν κατά 4%, στα 2.290 δολάρια ανά εμπορευματοκιβώτιο 40 ποδών, ενώ προς Νέα Υόρκη ενισχύθηκαν κατά 6%, στα 3.420 δολάρια ανά εμπορευματοκιβώτιο 40 ποδών.
Στις γραμμές Ασίας-Ευρώπης οι ναύλοι αυξήθηκαν επίσης ως εξής: Σαγκάη-Ρότερνταμ 4%, στα 1.736 δολάρια ανα εμπορευματοκιβώτιο 40 ποδών και Σαγκάη-Γένοβα 2%, στα 1.855 δολάρια ανά εμπορευματοκιβώτιο 40 ποδών.
Από 1ης Νοεμβρίου οι εταιρείες θα εφαρμόσουν νέες τιμές FAK (Freight All Kinds) μεταξύ 2.600-2.700 δολαρίων.
Οι τιμές αυτές των ναύλων είναι ενιαίες ανά εμπορευματοκιβώτιο, ανεξάρτητα από το είδος του φορτίου, με στόχο τη σταθεροποίηση της αγοράς και τον περιορισμό των διακυμάνσεων στις τιμές spot.
Οι γραμμές Ανατολής-Δύσης
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Xeneta, που παρακολουθεί καθημερινά τις τιμές spot, αλλά και τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια, οι τιμές στις βασικές γραμμές Ανατολής-Δύσης αυξήθηκαν αισθητά στις 15-16 Οκτωβρίου και έκτοτε παραμένουν σταθερές.
Ωστόσο, στις ευρωπαϊκές οδούς οι τιμές spot είναι χαμηλότερες από τις μακροπρόθεσμες, παρά τα πρόσφατα κέρδη, καθώς οι περισσότερες εταιρείες είχαν ήδη εξασφαλίσει υψηλότερα συμβατικά τιμολόγια για το 2025 στη Μεσόγειο λόγω της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα.
Ένας βασικός παράγοντας για τις τακτικές γραμμές είναι ο τρόπος με τον οποίο τα επιτόκια (spot) συγκρίνονται με τα μακροπρόθεσμα επιτόκια.
Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων στις διεθνείς θαλάσσιες μεταφορές, η σχέση μεταξύ spot και μακροπρόθεσμων ναύλων αποτελεί βασικό δείκτη στην πορεία της αγοράς.
Οι spot τιμές αντικατοπτρίζουν το τρέχον κόστος μεταφοράς για άμεσες αποστολές και μεταβάλλονται καθημερινά ανάλογα με τη ζήτηση, τη διαθεσιμότητα πλοίων και τις γεωπολιτικές εξελίξεις.
Αντίθετα, οι μακροπρόθεσμοι ναύλοι καθορίζονται μέσω συμβολαίων διάρκειας 6 ή 12 μηνών και παραμένουν σταθεροί, προσφέροντας ασφάλεια σε μεγάλους φορτωτές και ναυτιλιακές εταιρείες.
Η σύγκριση των δύο αποκαλύπτει την κατεύθυνση της αγοράς: όταν οι spot τιμές υπολείπονται των μακροπρόθεσμων, η ζήτηση θεωρείται αδύναμη, ενώ όταν τις πλησιάζουν ή τις ξεπερνούν υποδηλώνεται ανάκαμψη και ενίσχυση της διαπραγματευτικής θέσης των ναυτιλιακών στα συμβόλαια.
Η Xeneta εκτιμούσε τις μέσες τιμές spot για τη ζώνη Ασίας-Δυτικής Ακτής ΗΠΑ στα 2.044 δολάρια ανά feu (σ.σ. ένα κοντέινερ μήκους 40 ποδών) μέχρι την περασμένη Πέμπτη, λίγο πάνω από τις μέσες μακροπρόθεσμες τιμές των 2.013 δολαρίων ανά feu.
Η μέση εκτίμηση spot τιμής για τη ζώνη Ασίας-Ανατολικών Ακτών ΗΠΑ είναι στα 2.953 δολάρια ανά feu, λίγο κάτω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο των 3.070 δολαρίων ανά feu.
Αρχή σταθεροποίησης
Σύμφωνα με τη Xeneta, η τρέχουσα σύγκλιση των δύο επιπέδων ναύλων στις γραμμές Ασίας-ΗΠΑ δείχνει ότι η αγορά αρχίζει να σταθεροποιείται έπειτα από μήνες πτώσης.
Ωστόσο, οι μέσες τιμές spot στις γραμμές Ασίας-Βόρειας Ευρώπης διαμορφώθηκαν στα 1.976
δολάρια ανά feu την Πέμπτη, σημειώνοντας αύξηση 18% από το πρόσφατο χαμηλό στις 5 Οκτωβρίου, αλλά εξακολουθούν να είναι 9% χαμηλότερες από τον τρέχοντα μακροπρόθεσμο μέσο όρο των 2.168 δολαρίων ανά feu.
Η μέση εκτίμηση spot ισοτιμίας της Xeneta για το εμπόριο Ασίας-Μεσογείου ήταν 2.367 δολάρια ανά feu, αυξημένη κατά 10% σε σχέση με το πρόσφατο χαμηλό στις 12 Οκτωβρίου, αλλά 27% χαμηλότερη από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο των 3.237 δολαρίων ανά feu.
Ο επικεφαλής αναλυτής της Xeneta, Peter Sand, προειδοποιεί ότι παρά τη σταθεροποίηση των ναύλων στις γραμμές Ασίας-ΗΠΑ, οι Αμερικανοί ναυλωτές εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν έντονη αβεβαιότητα λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων και των νέων ρυθμίσεων στα λιμενικά τέλη.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ήδη θέσει σε εφαρμογή πρόσθετες χρεώσεις για πλοία κινεζικής κατασκευής ή προέλευσης, ενώ μετά και την τελευταία απειλή του Αμερικανού προέδρου να προχωρήσει σε 100% αύξηση δασμών στα κινεζικά προϊόντα από 1ης Νοεμβρίου, δημιουργεί νέα δεδομένα στην αγορά.
«Κάποιοι μπορεί να πουν ότι η απειλή του Τραμπ για 100% δασμούς είναι μια διαπραγματευτική τακτική και δεν θα γίνει πραγματικότητα – αλλά τι γίνεται αν συμβεί; Έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει περαιτέρω χάος για τους φορτωτές που έχουν ήδη βιώσει τόσο μεγάλο φόρο», δήλωσε ο Σαντ.
Παράλληλα, οι συνεχιζόμενες διεθνείς κρίσεις, όπως στην Ερυθρά Θάλασσα, εντείνουν την
αβεβαιότητα για τις θαλάσσιες μεταφορές εν όψει και των νέων συμβολαίων.
