Οι μέλισσες βρίσκονται σε κρίση, με αποικίες να χάνονται σε ανησυχητικούς ρυθμούς παγκοσμίως.
Η κλιματική αλλαγή, οι ιογενείς ασθένειες και η απώλεια οικοτόπων έχουν αποδεκατίσει τον πληθυσμό τους, απειλώντας ταυτόχρονα την παγκόσμια παραγωγή τροφίμων.
Τώρα, ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης πιστεύουν ότι βρήκαν μια λύση: ένα «σούπερ-φαγητό» που παρέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά στις μέλισσες.
Έως και 15 φορές περισσότερες μέλισσες ενηλικιώθηκαν
Κατά τη διάρκεια πειραμάτων, οι αποικίες που τράφηκαν με το νέο συμπλήρωμα εμφάνισαν έως και 15 φορές περισσότερα νεαρά άτομα που έφτασαν στην ενηλικίωση.
«Πρόκειται για τεχνολογικό άλμα, γιατί δίνει στις μέλισσες όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται για να επιβιώσουν», εξηγεί η καθηγήτρια Τζεραλντίν Ράιτ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
Η παγκόσμια κρίση των μελισσών
Οι μέλισσες επικονιάζουν το 70% των σημαντικότερων καλλιεργειών παγκοσμίως, αλλά ο πληθυσμός τους καταρρέει.
Στις ΗΠΑ, οι ετήσιες απώλειες αποικιών φτάνουν το 40-50% την τελευταία δεκαετία. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, μελισσοκόμοι αναφέρουν ότι χάνουν έως και τα τρία τέταρτα των αποικιών τους σε έναν χειμώνα.
«Παρότι οι κυψέλες ήταν γεμάτες τροφή, οι μέλισσες απλώς εξαφανίστηκαν», λέει ο Νικ Μένσικοφ, πρόεδρος της Ένωσης Μελισσοκόμων Cardiff, Vale and Valleys.
Τι λείπει από την παραδοσιακή διατροφή τους
Οι μέλισσες τρέφονται με γύρη και νέκταρ, που τους προσφέρουν απαραίτητα λιπίδια και στερόλες για την ανάπτυξή τους.
Όμως τα συμπληρωματικά τρόφιμα που δίνουν οι μελισσοκόμοι —μίγμα πρωτεΐνης, ζάχαρης και νερού— στερούνται αυτών των θρεπτικών ουσιών.
Η ομάδα της Οξφόρδης, ύστερα από 15 χρόνια ερευνών, κατάφερε να εντοπίσει ποιες ακριβώς στερόλες χρειάζονται οι μέλισσες και να τις παραγάγει σε εργαστήριο, χρησιμοποιώντας γενετικά τροποποιημένη μαγιά.
Σαν… «ζυμάρι μπισκότων»
Στο εργαστήριο, οι ερευνητές αναμειγνύουν τα συστατικά σε μια πάστα που θυμίζει «cookie dough».
Οι μέλισσες την καταναλώνουν πρόθυμα και δείχνουν να ευνοούνται από τη νέα δίαιτα. «Όταν οι μέλισσες έχουν πλήρη διατροφή, είναι πιο υγιείς και λιγότερο ευάλωτες σε ασθένειες», σημειώνει η Ράιτ.
Σημασία για το μέλλον της τροφικής αλυσίδας
Η νέα τροφή θα μπορούσε να αποδειχθεί σωτήρια σε περιόδους όπου η ανθοφορία τελειώνει νωρίς, αφήνοντας τις μέλισσες χωρίς γύρη και νέκταρ.
«Όσο περισσότερο μένουν χωρίς γύρη, τόσο πιο μεγάλο διατροφικό στρες αντιμετωπίζουν, με αποτέλεσμα υψηλότερες απώλειες», προειδοποιεί η Ράιτ.
Μεγαλύτερες δοκιμές θα χρειαστούν για να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα, όμως οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το «σούπερ-φαγητό» θα μπορούσε να είναι διαθέσιμο στους μελισσοκόμους μέσα στα επόμενα δύο χρόνια.
Το ερευνητικό πρόγραμμα υλοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, σε συνεργασία με τα Royal Botanic Gardens Kew, το Πανεπιστήμιο του Γκρίνουιτς και το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Δανίας.
