Παρά τη σημαντική επιβράδυνση στις νέες παραγγελίες πλοίων κατά τους πρώτους μήνες του 2025, η επενδυτική δραστηριότητα παραμένει σε εντυπωσιακά υψηλά επίπεδα.
Σύμφωνα με την Clarksons Research, κατά το διάστημα Ιανουαρίου – Μαΐου καταγράφηκαν 515 επιβεβαιωμένες παραγγελίες πλοίων, συνολικής χωρητικότητας 35,3 εκατ. dwt ή 15,9 εκατ. cgt – αριθμός μειωμένος κατά 48% σε σχέση με τη δραστηριότητα του 2024.
Η πτώση αποδίδεται σε ένα πιο ασταθές διεθνές περιβάλλον, με αυξανόμενη οικονομική αβεβαιότητα και γεωπολιτικές εντάσεις, ενώ καθοριστικός παράγοντας θεωρείται και η ρευστή εμπορική πολιτική των ΗΠΑ.
Ανά κατηγορία
Αξίζει να σημειωθεί ότι η κάμψη του orderbook αγγίζει το σύνολο των βασικών κατηγοριών πλοίων.
Πιο συγκεκριμένα, τα bulk carriers παρουσιάζουν πτώση 71% σε όρους μεταφορικής ικανότητας, έναντι του μέσου όρου της τελευταίας δεκαετίας.
Τα δεξαμενόπλοια καταγράφουν πτώση κατά 35%, ενώ τα LNG carriers υποχώρησαν κατά 84%, με μόλις τέσσερις νέες παραγγελίες.
Τέλος, τα car carriers εμφανίζουν την πιο έντονη πτώση, της τάξης του 92%.
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, η αγορά των containerships δείχνει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα, με 169 νέες παραγγελίες – μόλις 11% κάτω από τα επίπεδα του 2024, αλλά υπερδιπλάσιες από τον μέσο όρο της δεκαετίας.
Κόστος και καύσιμα
Οι τιμές των νέων ναυπηγήσεων -όπως επισημαίνει η Clarksonsείναι κατά 29% υψηλότερες από τον ιστορικό μέσο όρο.
Ταυτόχρονα, παρά την υποχώρηση των παραγγελιών, το συνολικό κόστος για νέες ναυπηγήσεις ανήλθε σε 55,2 δισ. δολάρια, μειωμένο κατά 41% σε ετήσια βάση, αλλά κατά 30% υψηλότερο από τον δεκαετή μέσο όρο.
Η Clarksons αποδίδει το παράδοξο αυτό στην αυξημένη τιμή ανά πλοίο, καθώς οι πλοιοκτήτες εστιάζουν σε πλοία υψηλότερου κόστους με δυνατότητα χρήσης εναλλακτικών καυσίμων.
Στο επίκεντρο της ναυπηγικής δραστηριότητας βρίσκεται πλέον η μετάβαση στα εναλλακτικά καύσιμα.
Σύμφωνα με την Clarksons, το 58% της συνολικής χωρητικότητας που παραγγέλθηκε κατά το πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου αφορά πλοία σχεδιασμένα να χρησιμοποιούν εναλλακτικά καύσιμα.
Στο πλαίσιο αυτό το LNG παραμένει το κυρίαρχο καύσιμο με μερίδιο 40% του συνολικού GT, ενώ η μεθανόλη καλύπτει το 14%, με 38 πλοία.
Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά είναι και τα στοιχεία που δείχνουν ότι μέχρι το 2024 καταγράφηκαν 820 παραγγελίες πλοίων με δυνατότητα εναλλακτικών καυσίμων, συνολικής χωρητικότητας 62,2 εκατ. GT – επίπεδο ρεκόρ για τον κλάδο.
Μάλιστα, το ένα πέμπτο αυτών των πλοίων φέρει την ένδειξη «ready», που σημαίνει ότι είναι σχεδιασμένα εξαρχής για εύκολη μελλοντική μετασκευή – με πρόβλεψη για πρόσθετες δεξαμενές καυσίμων, υποδομή χειρισμού και σωληνώσεων.
Μόνο το 2024 το LNG ενίσχυσε τη θέση του και εκτός των LNG carriers, καλύπτοντας το 70% της χωρητικότητας των πλοίων με εναλλακτικά καύσιμα (έναντι 43% το 2023).
Αντίθετα, το μερίδιο της μεθανόλης μειώθηκε στο 14% από 30% το αμέσως προηγούμενο έτος.
Μάλιστα, σύμφωνα με την Clarksons, η απόφαση της Maersk να εντάξει στη στρατηγική της πλοία διπλής ικανότητας (μεθανόλη/LNG) θεωρείται ένδειξη ότι η «πράσινη μεθανόλη» δεν είναι ακόμα διαθέσιμη σε επαρκείς ποσότητες για να καλύψει τη ζήτηση.
Σε ό,τι αφορά την κατανομή παραγγελιών με βάση τα καύσιμα, το 2024 καταγράφηκαν 390 παραγγελίες με LNG (εκ των οποίων 297 εκτός LNG carriers), 118 παραγγελίες με μεθανόλη, 25 παραγγελίες με αμμωνία, 72 παραγγελίες με LPG και 12 παραγγελίες με υδρογόνο.
Οι τύποι πλοίων που υστερούν στην υιοθέτηση εναλλακτικών καυσίμων περιλαμβάνουν
ultramaxes (4% της νέας χωρητικότητας), handysizes (4%) και τα MR δεξαμενόπλοια (μόλις 1%).
Η Clarksons εκτιμά ότι μέχρι το 2030 πάνω από το 20% της παγκόσμιας χωρητικότητας θα είναι συμβατό με εναλλακτικά καύσιμα – ποσοστό σημαντικά αυξημένο από 2% το 2017 και 8% το 2024.
Η συνολική εικόνα
Βάσει των ίδιων στοιχείων, παρά τις διακυμάνσεις, το παγκόσμιο βιβλίο παραγγελιών παραμένει σταθερά ενισχυμένο από τον Ιούλιο του 2024, καταγράφοντας συνολικά 5.948 πλοία υπό ναυπήγηση, με συνολική χωρητικότητα 382,4 εκατ. DWT – σημαντική άνοδος σε σύγκριση με τα χαμηλά του 2020.
Ως εκ τούτου, όπως τονίζεται, η ναυπηγική βιομηχανία επαναπροσδιορίζεται με μείωση των ρυθμών, αλλά αύξηση της πολυπλοκότητας και της περιβαλλοντικής ευαισθησίας, ενώ η πρόκληση της πράσινης μετάβασης είναι πλέον το νέο ναυπηγικό πεδίο ανταγωνισμού.