Με φόντο τις αποκαλύψεις για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, η κυβέρνηση Μητσοτάκη βρίσκεται αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη πολιτική κρίση της δεύτερης θητείας της. Οι παραιτήσεις υπουργών και κομματικών στελεχών δεν σβήνουν τη φωτιά, ενώ η αντιπολίτευση σπρώχνει προς Προανακριτική και εκλογές.
Το σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ εξελίσσεται πλέον σε βαθιά πληγή για την κυβέρνηση, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να επιχειρεί ελιγμό διαφυγής μέσω καρατομήσεων στελεχών που εμπλέκονται – άμεσα ή έμμεσα – σε διαλόγους και πρακτικές αδιαφανών παρεμβάσεων στον Οργανισμό. Οι παραιτήσεις του υπουργού Μετανάστευσης Μάκη Βορίδη, τριών υφυπουργών (Χατζηβασιλείου, Μπουκώρου, Σταμενίτη) και ενός γενικού γραμματέα ήταν το πρώτο κύμα.
Ακολούθησαν οι παραιτήσεις κομματικών στελεχών – όπως του γραμματέα Αγροτικών Φορέων Ανδρέα Καρασαρίνη και του μέλους της Πολιτικής Επιτροπής Γιάννη Τρουλλινού – που εμφανίζονται σε συνομιλίες της δικογραφίας.
Πιέσεις και παρασκηνιακές εισηγήσεις στα Χανιά
Ο πρωθυπουργός αναμένεται να λάβει τις τελικές του αποφάσεις για το εύρος του ανασχηματισμού κατά τη διάρκεια της παραμονής του στα Χανιά αυτό το Σαββατοκύριακο. Θα ανακοινωθούν πιθανότατα μετά την ολοκλήρωση του υπουργικού συμβουλίου, τη Δευτέρα ή το απόγευμα της ίδιας ημέρας.
Οι παραιτήσεις δεν ήταν αποτέλεσμα πολιτικής πρωτοβουλίας αλλά αναγκαστική κίνηση μετά τις πιέσεις και τις εισηγήσεις συνεργατών του, οι οποίοι τόνιζαν ότι το πολιτικό κόστος από τη διατήρηση υπουργών με εμπλοκή σε επίμαχες συνομιλίες θα ήταν βαρύτερο από τις απομακρύνσεις.
Παρότι δεν υπάρχουν – επισήμως – ποινικά ζητήματα για τους περισσότερους, η φράση που κυριαρχεί στα κυβερνητικά πηγαδάκια είναι πως «αυτές οι συνομιλίες δεν είναι συμβατές με την υπουργική ιδιότητα».
Η αντιπολίτευση σπρώχνει για Προανακριτική
Το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ ανεβάζουν την πίεση ζητώντας την άμεση σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής. Το ΠΑΣΟΚ μάλιστα, που διαθέτει τον απαιτούμενο αριθμό υπογραφών, προειδοποιεί ευθέως την κυβέρνηση «να μη διανοηθεί να οδηγήσει σε παραγραφή» την υπόθεση για τους πρώην υπουργούς Αγροτικής Ανάπτυξης, Βορίδη και Αυγενάκη.
Το Μέγαρο Μαξίμου εξετάζει σενάρια διάχυσης ευθυνών μέσω πρότασης για γενικότερη εξεταστική επιτροπή για τις παθογένειες στον αγροτικό τομέα – χωρίς να επικεντρώνεται στην περίοδο της επίμαχης δικογραφίας.
Κατάρρευση των γραμμών άμυνας – φθορά στο προσωπικό προφίλ
Οι κυβερνητικές γραμμές άμυνας κατέρρευσαν διαδοχικά. Αρχικά η υπόθεση υποβαθμίστηκε ως «επιφανειακή αναφορά» σε υπουργούς. Έπειτα επιχειρήθηκε να παρουσιαστεί ως διακομματικό φαινόμενο. Τέλος, ο ίδιος ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για «ευρωπαϊκή διάσταση και διαχρονικό πρόβλημα». Κανένα από τα επιχειρήματα δεν στάθηκε. Το πολιτικό κόστος ήταν βαρύ και οι αποπομπές έγιναν αναπόφευκτες.
Ταυτόχρονα, κορυφαία κυβερνητικά στελέχη εκφράζουν ανοιχτά τη δυσαρέσκειά τους, ενώ οι φήμες για εσωκομματική αναταραχή πληθαίνουν. Αυτό που ψιθυρίζεται στους διαδρόμους του Μαξίμου είναι πως πρόκειται για σκάνδαλο του οποίου η φθορά μπορεί να αγγίξει και τον ίδιο τον πρωθυπουργό.
Καταθέσεις που καίνε το επιτελικό κράτος
Η δικογραφία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, η οποία έχει διαβιβαστεί στη Βουλή, περιλαμβάνει στοιχεία που αφορούν τους Μάκη Βορίδη και Λευτέρη Αυγενάκη για συνεργεία σε απιστία και ηθική αυτουργία, με ζημία άνω των 120.000 ευρώ. Οι πιέσεις που φέρεται να άσκησε ο Αυγενάκης στον πρώην πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, Βαγγέλη Σημανδράκο, για να αποδεσμεύσει 6.000 παράτυπα ΑΦΜ, τον τοποθετούν στο επίκεντρο.
Η υπόθεση ΟΠΕΚΕΠΕ, πέρα από τα ευρήματα για σπατάλες, ρουσφέτια και «φραπέδες» που διακινούν εκατομμύρια, πλήττει καίρια το αφήγημα περί «αριστείας» και «επιτελικού κράτους». Οι εικόνες ενός παρακρατικού μηχανισμού με κομματικούς μεσάζοντες προκαλούν αποστροφή.
Η κυβέρνηση πλέον βρίσκεται σε συνθήκες πολιτικής αστάθειας, με ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα: από έναν γενικευμένο ανασχηματισμό τη Δευτέρα το πρωί στο υπουργικό συμβούλιο έως το σενάριο των πρόωρων εκλογών, εφόσον η φθορά καταστεί ανεξέλεγκτη. Το καλοκαίρι προβλέπεται καυτό.
