Η τηλεφωνική συνδιάλεξη μεταξύ των προέδρων ΗΠΑ και Κίνας την Πέμπτη ήταν ένα θετικό βήμα. Αυτό δεν σημαίνει ωστόσο ότι οι δύο υπερδυνάμεις θα τερματίσουν τον μεταξύ τους εμπορικό πόλεμο, σημειώνει σε ανάλυσή του το CNBC.
Όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στις σπάνιες γαίες, οι οποίες μαζί με μια ευρύτερη κατηγορία κρίσιμων ορυκτών, χρησιμοποιούνται σε όπλα, αυτοκίνητα και άλλα προϊόντα υψηλής τεχνολογίας. Η Κίνα έχει κυριαρχήσει στην εξόρυξη και την παραγωγή αυτών των μετάλλων και τα τελευταία δύο χρόνια άρχισε σταδιακά να περιορίζει τις διεθνείς πωλήσεις. Τα βλέπει λοιπόν ως το μεγάλο όπλο που κρατάει στα χέρια της σε αυτόν τον «πόλεμο».
Στις αρχές Απριλίου, η Κίνα ανακοίνωσε νέους εξαγωγικούς ελέγχους σε επτά σπάνιες γαίες. Σε αντίθεση με άλλα μέτρα, το Πεκίνο δεν διευκρίνισε αν αποτελούσαν απάντηση στον εμπορικό πόλεμο των ΗΠΑ.
Αφού οι δύο πλευρές κατέληξαν στη σημαντική εμπορική συμφωνία της 12ης Μαΐου, το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας δήλωσε την ίδια ημέρα ότι πραγματοποίησε συνάντηση για την ενίσχυση των ελέγχων των εξαγωγών σε κρίσιμα ορυκτά. Δεν υπήρξε ευρεία άρση των περιορισμών για 7 σπάνιες γαίες.
Η εξέλιξη αυτή προκάλεσε έκπληξη σε πολλούς, στην Ουάσινγκτον, οι οποίοι ανέμεναν την κατάργηση των περιορισμών για τις σπάνιες γαίες, καθώς η εμπορική συμφωνία ανέφερε ότι και οι δύο χώρες θα ανέστειλαν τους περισσότερους δασμούς και θα έκαμπταν τα αντίμετρα για 90 ημέρες.
Αλλά μέχρι στιγμής, μόνο ορισμένοι Κινέζοι προμηθευτές αμερικανικών εταιρειών έχουν λάβει εξάμηνες άδειες εξαγωγής σπάνιων γαιών, δήλωσε την Παρασκευή το Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο στην Κίνα, επικαλούμενο έρευνα που διεξήχθη σε μέλη του από τις 23 έως τις 28 Μαΐου.
Μεταξύ των ερωτηθέντων που επηρεάζονται από τους ελέγχους των σπάνιων γαιών, το 75% δήλωσε ότι οι υπάρχουσες προμήθειές τους θα εξαντληθούν εντός τριών μηνών, σύμφωνα με την έρευνα. Οι έλεγχοι επηρέασαν κυρίως τομείς που αφορούν την έρευνα και την ανάπτυξη, τους πόρους, τη βιομηχανία και την τεχνολογία, αλλά όχι τις εταιρείες καταναλωτικών προϊόντων ή υπηρεσιών, έδειξε η έρευνα.
Ενώ η Κίνα δεν ανέφερε τις σπάνιες γαίες στην επισκόπηση της τηλεφωνικής επικοινωνίας του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Η πολυαναμενόμενη συνομιλία έδειξε την πρόθεση των δύο χωρών για συνέχιση της επικοινωνίας τους, μετά τις εκατέρωθεν κατηγορίες για παραβίαση της εμπορικής συμφωνίας.
Τι δήλωσε ο Τραμπ
«Νομίζω ότι είμαστε σε πολύ καλή κατάσταση με την Κίνα και την εμπορική συμφωνία», δήλωσε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους μετά το τηλεφώνημα της Πέμπτης. «Έχουμε μια συμφωνία με την Κίνα, όπως γνωρίζετε, αλλά εξομαλύνουμε κάποια σημεία που έχουν να κάνουν κυρίως με τους μαγνήτες σπάνιων γαιών και κάποια άλλα πράγματα».
Δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες, ωστόσο δήλωσε ότι ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ, ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λούτνικ και ο εμπορικός αντιπρόσωπος των ΗΠΑ Τζέιμισον Γκριρ θα συναντηθούν με τους Κινέζους ομολόγους τους σε απροσδιόριστο χρόνο.
Η Κινεζική ανάγνωση
Περαιτέρω εμπορικές συνομιλίες θα φέρουν πιθανότατα τις ΗΠΑ και την Κίνα πίσω στο σημείο όπου βρίσκονταν τα πράγματα νωρίτερα φέτος, με περιορισμένους δασμούς, δήλωσε την Παρασκευή ο Τζιανγουέι Ζου, ανώτερος οικονομολόγος της Natixis. Είπε ότι η Κίνα θα μπορούσε να επιταχύνει κάποιες εγκρίσεις εξαγωγών σπάνιων γαιών για εμπορική χρήση, με αντάλλαγμα οι ΗΠΑ να χαλαρώσουν τους περιορισμούς τους σε ορισμένες εξαγωγές τεχνολογίας προς την Κίνα.
«Νομίζω ότι τόσο η Κίνα όσο και οι ΗΠΑ έχουν καταλάβει ότι οι άμεσες αδυναμίες της άλλης πλευράς δεν αφορούν τόσο τους δασμούς, αλλά περισσότερο τα μη δασμολογικά ζητήματα, ειδικά στην τεχνολογία και τις σπάνιες γαίες», δήλωσε ο Ζου.
Αγωνία και έξω από τα σύνορα των ΗΠΑ
Δεν επηρεάζονται μόνο οι αμερικανικές εταιρίες από τους κινεζικούς περιορισμούς στις σπάνιες γαίες.
Αρκετές ευρωπαϊκές εταιρείες ανταλλακτικών αυτοκινήτων αναγκάστηκαν ήδη να σταματήσουν την παραγωγή, δήλωσε την Τετάρτη η ένωση του κλάδου CLEPA. Προειδοποίησε, επιπλέον για εκτεταμένες επιπτώσεις τις επόμενες εβδομάδες και δήλωσε ότι η Κίνα έχει εγκρίνει μόνο το 25% περίπου των «εκατοντάδων αιτήσεων αδειών εξαγωγής» που υποβλήθηκαν.
Η Κίνα φάνηκε πρόσφατα να χαλαρώνει ορισμένους ελέγχους εξαγωγών, έστω και σε ορισμένες ευρωπαϊκές εταιρείες, δήλωσε την Παρασκευή το Εμπορικό Επιμελητήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Κίνα. Προειδοποίησε όμως ότι αυτό ήταν ανεπαρκές για να «αποτραπούν σοβαρές διαταραχές στην αλυσίδα εφοδιασμού για πολλές εταιρείες».
«Τα μέλη μας εξακολουθούν να αγωνίζονται με τη διαδικασία έγκρισης αδειών εξαγωγής, τόσο λόγω του χρόνου που απαιτείται όσο και λόγω της έλλειψης διαφάνειας, και αυτό επηρεάζει πλέον αρνητικά τις γραμμές παραγωγής στην Ευρώπη και σε άλλες χώρες», ανέφερε σε δήλωσή του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Επιμελητηρίου Γενς Έσκελουντ.
Η ιαπωνική αυτοκινητοβιομηχανία Suzuki Motor ανέστειλε για λίγο την παραγωγή του αυτοκινήτου Swift λόγω των περιορισμών της Κίνας στις σπάνιες γαίες, σύμφωνα με το Reuters, επικαλούμενο δύο ανώνυμες πηγές, ενώ η παραγωγή αναμένεται να επαναληφθεί εν μέρει στις 13 Ιουνίου. Εκπρόσωπος της Suzuki Motor δεν ήταν άμεσα διαθέσιμος σχολιάσει τις πληροφορίες όταν επικοινώνησε με το CNBC.
«Τα μέτρα ελέγχου των εξαγωγών της Κίνας συνάδουν με τις παγκόσμιες πρακτικές. Τα μέτρα αυτά δεν εισάγουν διακρίσεις και δεν στοχεύουν σε κάποια συγκεκριμένη χώρα», δήλωσε ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Λιν Τζιαν απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την ιαπωνική αυτοκινητοβιομηχανία την Πέμπτη, σύμφωνα με επίσημο αντίγραφο γραμμένο στα αγγλικά.
Η δήλωση αυτή φάνηκε να είναι σαφώς στο ίδιο μήκος κύματος με την απάντηση του εκπροσώπου του Υπουργείου Εμπορίου He Yongqiang σε ερώτηση την περασμένη εβδομάδα σχετικά με τον περιορισμό των πωλήσεων κινεζικών εταιρειών ενός κρίσιμου ορυκτού που αποθηκεύεται εκτός της χώρας στο λιμάνι του Ρότερνταμ της Ολλανδίας.
Πρόσθεσε κατά τη διάρκεια ξεχωριστής συνέντευξης Τύπου την Πέμπτη ότι η Κίνα θα εγκρίνει τις αιτήσεις για άδειες εξαγωγής σύμφωνα με τους κανονισμούς της και για να «προωθήσει το άνετο και συμβατό εμπόριο». Αυτό αναφέρεται σε μετάφραση του CNBC από τα κινεζικά.
Σε ποια ορυκτά ασκούνται οι κινεζικοί περιορισμοί
Οι περιορισμοί της Κίνας σε κρίσιμα ορυκτά έχουν επιταχυνθεί τους τελευταίους μήνες.
Μετά τους ελέγχους των εξαγωγών τον Αύγουστο του 2023 στο γάλλιο και το γερμάνιο, δύο μέταλλα που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή τσιπ, η Κίνα, ένα χρόνο αργότερα, ανακοίνωσε στη συνέχεια παρόμοιους περιορισμούς στις εξαγωγές αντιμονίου, το οποίο χρησιμοποιείται σε σφαίρες, στην παραγωγή πυρηνικών όπλων και σε μπαταρίες μολύβδου-οξέος. Μπορεί επίσης να ενισχύσει άλλα μέταλλα.
Λίγους μήνες αργότερα, η Κίνα κυκλοφόρησε μια ευρύτερη πολιτική που αυστηροποίησε τους περιορισμούς στις εξαγωγές προϊόντων που θα μπορούσαν να έχουν τόσο πολιτική όσο και στρατιωτική χρήση. Οι έλεγχοι των εξαγωγών καλύπτουν μέταλλα όπως το βολφράμιο που οι ΗΠΑ έχουν θεωρήσει κρίσιμα.
Το βολφράμιο είναι σχεδόν τόσο σκληρό όσο ένα διαμάντι και χρησιμοποιείται σε όπλα, ημιαγωγούς και βιομηχανικές μηχανές κοπής.
Υπάρχουν περίπου 300 γραμμάρια (10,6 ουγγιές) βολφραμίου στο μέσο αυτοκίνητο, η πλειονότητα του οποίου χάνεται ακόμη και με την ανακύκλωση, δήλωσε ο Μάρτιν Χοτβάγκνερ, αναλυτής της αγοράς στην εταιρεία Steel & Metal Market Research με έδρα την Αυστρία. Καθώς οι προμήθειες εξαντλούνται, αναμένει ότι οι δυτικές εταιρείες πιθανότατα θα εξαντλήσουν το βολφράμιο αργότερα αυτό το καλοκαίρι.
