Ο ουρανός της ερήμου στο Καζακστάν σείεται καθώς ο πύραυλος Soyuz TM-32 εκτοξεύεται. Είναι 28 Απριλίου 2001, και ο Ντένις Τίτο, πρώην μηχανικός της NASA και αυτοδημιούργητος επενδυτής από την Καλιφόρνια, γράφει ιστορία.
Στα 60 του χρόνια, ονειρεύεται εδώ και τέσσερις δεκαετίες αυτή τη στιγμή – και τώρα, πληρώνοντας 20 εκατομμύρια δολάρια, γίνεται ο πρώτος τουρίστας του διαστήματος.
Ο Τίτο κάθεται στο κάθισμά του, ανάμεσα σε δύο έμπειρους Ρώσους κοσμοναύτες. Νιώθει το σώμα του να συνθλίβεται από την επιτάχυνση, αλλά το μυαλό του πετά πολύ πιο γρήγορα. Τα μολύβια γύρω του αρχίζουν να αιωρούνται. Η βαρύτητα υποχωρεί. Από το παράθυρο βλέπει το απέραντο μαύρο του διαστήματος να ξεδιπλώνεται, και τη Γη να καμπυλώνεται, γαλάζια και ζωντανή. Εκείνη τη στιγμή, ξέρει: τίποτα δεν θα ξεπεράσει ποτέ αυτό που ζει τώρα.
Η πορεία ως εδώ δεν υπήρξε εύκολη. Η NASA του κλείνει την πόρτα κατάμουτρα. Δεν είναι αστροναύτης, του λένε. Δεν είναι εκπαιδευμένος. Αλλά ο Ντένις δεν είναι από εκείνους που αφήνουν ένα «όχι» να τους σταματήσει.
Από τη Ρωσία με αγάπη
Στρέφεται στη Ρωσία, σε μια εποχή που το ρωσικό διαστημικό πρόγραμμα διψά για χρηματοδότηση. Ονειρεύεται το Μιρ, μα το Μιρ πέφτει και καίγεται στην ατμόσφαιρα. Τότε του προσφέρουν μια θέση σε αποστολή ανεφοδιασμού του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Ένα νέο όνειρο γεννιέται μέσα από τις στάχτες του προηγούμενου.
Οι εντάσεις ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία οξύνονται. Η NASA απαιτεί να υπογράψει χαρτιά ότι δεν θα κινηθεί νομικά αν τραυματιστεί, ότι θα πληρώσει για οποιαδήποτε ζημιά προκαλέσει, ότι θα κοιμάται μόνο στα ρωσικά τμήματα του σταθμού. Ο Τίτο υπογράφει. Αδιαφορεί για τις προσβολές. Το βλέμμα του παραμένει καρφωμένο στα άστρα.
Όταν φτάνει στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, το συναίσθημα τον κατακλύζει. Οκτώ ημέρες διαρκεί το ταξίδι του – οκτώ ημέρες ευφορίας. Κάθε πρωί, ξυπνά και τρέχει στα παράθυρα. Βιντεοσκοπεί τη Γη να περιστρέφεται κάτω του. Θαυμάζει την απεραντοσύνη των ωκεανών, τα φώτα των πόλεων τη νύχτα, την ατελείωτη εναλλαγή μέρας και νύχτας. Ό,τι κι αν περίμενε, ό,τι κι αν είχε φανταστεί, «η πραγματικότητα το ξεπερνά δεκαπλά», θα πει.
Από το όνειρο που δεν σβήνει
Για τον Ντένις, το ταξίδι αυτό δεν είναι μια παραξενιά της τρίτης ηλικίας. Δεν είναι απλά ένας πλούσιος που αναζητά συγκινήσεις. Είναι η εκπλήρωση ενός στόχου που έχει θέσει στον εαυτό του το 1961, όταν παρακολουθεί μαγεμένος τον Γιούρι Γκαγκάριν να γράφει την πρώτη σελίδα της ιστορίας του ανθρώπου στο διάστημα. Από τότε, το όνειρο σιγοκαίει μέσα του – και ούτε η αλλαγή καριέρας, από μηχανικός σε επενδυτής, ούτε τα χρόνια που περνούν το σβήνουν.
Μετά την επιστροφή του στη Γη, ο Τίτο δεν σταματά να ονειρεύεται. Δίνει καταθέσεις στο Κογκρέσο, μιλά για το μέλλον της εμπορικής διαστημικής πτήσης. Ιδρύει το Inspiration Mars Foundation, ανακοινώνει φιλόδοξα σχέδια για αποστολές στον Άρη. Ακόμη κι όταν τα σχέδια αυτά αποδεικνύονται ανέφικτα χωρίς τη NASA, ο Ντένις συνεχίζει να πιστεύει ότι το μέλλον της ανθρωπότητας βρίσκεται πέρα από τον ουρανό.
Και τώρα, 24 χρόνια μετά το πρώτο του ταξίδι, στα 85 του χρόνια, ετοιμάζεται για ακόμη ένα ταξίδι. Μαζί με τη σύζυγό του Ακίκο, έχουν υπογράψει να συμμετάσχουν σε εμπορική αποστολή γύρω από τη Σελήνη με το Starship της SpaceX.
Όταν μιλά για την πρώτη του πτήση, η φωνή του γεμίζει ακόμα ενθουσιασμό. Θυμάται τις στιγμές της απογείωσης, την πρώτη ματιά στο διάστημα, την αίσθηση ότι τίποτα στον κόσμο δεν μπορεί να τον σταματήσει. «Ήταν η καλύτερη εμπειρία της ζωής μου», δηλώνει. «Το όνειρο ενός παιδιού που δεν σταμάτησε ποτέ να πιστεύει».
Για τον Ντένις Τίτο, ο ουρανός δεν είναι το όριο. Είναι απλώς η αρχή.
Στην ευκαιρία για…selfie
Στα χρόνια που ακολούθησαν, η διαστημική τουριστική βιομηχανία άνοιξε τον δρόμο σε νέες γενιές ταξιδιωτών – αλλά όχι χωρίς αντιφάσεις. Πριν από λίγες εβδομάδες, η 10λεπτη πτήση της Blue Origin προκαλεί σφοδρές αντιδράσεις: η επιλογή να συμμετάσχουν διάσημες γυναίκες από τον χώρο του θεάματος, χωρίς καμία ουσιαστική σύνδεση με την επιστήμη ή το διάστημα, θεωρείται από πολλούς η αποκαθήλωση ενός ονείρου που κάποτε απαιτούσε πάθος, γνώση και αφοσίωση.
Σήμερα το «ταξίδι στο διάστημα» μοιάζει ακόμη ένα εισιτήριο φήμης, μία ευκαιρία για…selfie. Όμως το αρχικό όραμα επιμένει – και ίσως, αργά ή γρήγορα, ξαναβρεί τον δρόμο του ανάμεσα στα άστρα.
