Ένα νέο διαστημόπλοιο ετοιμάζεται να ταξιδέψει στον ήλιο για να τραβήξει τις πρώτες φωτογραφίες του βορείου και του νοτίου πόλου του: Το Solar Orbiter αποτελεί καρπό της συνεργασίας μεταξύ του ΕΟΔ (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος- ESA) και της NASA και θα προορίζεται να εκτοξευτεί από το Κέιπ Κανάβεραλ στις αρχές του Φεβρουαρίου, με πύραυλο Atlas V της United Launch Alliance.
Το διαστημόπλοιο θα χρησιμοποιήσει τη βαρύτητα της Αφροδίτης και της Γης για να «εκτιναχθεί» στην επιθυμητή πορεία που θα του επιτρέψει να «δει» για πρώτη φορά τους πόλους του ήλιου.
«Μέχρι το Solar Orbiter, όλα τα όργανα ηλιακής παρατήρησης ήταν εντός της εκλειπτικής ή πολύ κοντά σε αυτήν» είπε ο Ράσελ Χάουαρντ, επιστήμονας του Naval Research Lab στην Ουάσινγκτον και επικεφαλής ερευνητής για ένα από τα 10 όργανα του σκάφους. «Τώρα θα είμαστε σε θέση να εξετάσουμε τον ήλιο από πάνω». Σημειώνεται πως η εκλειπτική είναι ο διαστημικός χώρος, σε γενικές γραμμές ευθυγραμμισμένος με τον ισημερινό του ήλιου, όπου κινούνται όλοι οι πλανήτες. Τo Solar Orbiter θα ξεφύγει από αυτήν.
«Θα είναι terra incognita» είπε ο Ντάνιελ Μίλερ, επιστήμονας του ΕΟΔ για την αποστολή στο European Space Research and Technology Centre στην Ολλανδία. «Πρόκειται πραγματικά για εξερευνητική επιστήμη».
Ο ήλιος παίζει τεράστιο ρόλο στο πώς διαμορφώνεται και λειτουργεί το διάστημα γύρω μας, με το μαγνητικό του πεδίο να εκτείνεται πέρα από τον Πλούτωνα. Όταν «ριπές» ηλιακού ανέμου (φορτισμένα ηλιακά σωματίδια) χτυπούν τη Γη, μπορούν να προκαλέσουν φαινόμενα διαστημικού καιρού που προκαλούν προβλήματα σε GPS και τηλεπικοινωνίες, ενώ μπορεί να απειλήσουν και αστροναύτες. Για να προετοιμαστούν για επερχόμενες ηλιακές καταιγίδες, οι επιστήμονες μελετούν το μαγνητικό πεδίο του ήλιου, ωστόσο οι παρούσα εικόνα που έχουμε για τους πόλους του ήλιου στερείται σημαντικών δεδομένων.
«Οι πόλοι είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για εμάς, για να μπορούμε να φτιάξουμε ακριβή μοντέλα» είπε η Χόλι Γκίλμπερτ, επιστήμονας της NASA για την αποστολή στο Goddard Space Flight Center στο Γκρίνμπελτ του Μέριλαντ. «Για την πρόγνωση φαινομένων διαστημικού καιρού χρειαζόμαστε ένα πολύ ακριβές μοντέλο του μαγνητικού πεδίου του ήλιου». Οι πόλοι του ήλιου επίσης ίσως να μπορούν να εξηγήσουν παλαιότερες παρατηρήσεις, όπως σχετικά με τον 11ετή ηλιακό κύκλο.
Το μοναδικό άλλο σκάφος που έχει πετάξει πάνω από τους πόλους ήταν το Ulysses, επίσης κοινό πρόγραμμα του ΕΟΔ και της NASA: Το διαστημόπλοιο, που εκτοξεύτηκε το 1990, έκανε τρία περάσματα γύρω από τον ήλιο πριν τον παροπλισμό του το 2009- ωστόσο ποτέ δεν πλησίασε πολύ, και ήταν εξοπλισμένο με όργανα που επέτρεπαν μετρήσεις μόνο στο περιβάλλον γύρω του. Το Solar Orbiter θα περάσει από το εσωτερικό της τροχιάς του Ερμή και διαθέτει προηγμένα όργανα τα οποία επιτρέπουν τη μελέτη του ήλιου από απόσταση.
Στην κοντινότερη προσέγγισή του το σκάφος θα πλησιάσει τον ήλιο σε απόσταση 42 εκατ. χιλιομέτρων. Για να αντέξει διαθέτει μια ειδική θερμική ασπίδα τιτανίου. Επίσης, το Solar Orbiter προορίζεται να συνεργαστεί και με την άλλη μεγάλη αποστολή της NASA στον ήλιο, αυτή του Parker Solar Probe.
Σύμφωνα με το BBC, το κόστος του προγράμματος ανέρχεται στα 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ.
