Τρεις επιστήμονες από αμερικανικά πανεπιστήμια κέρδισαν το Νόμπελ Φυσικής 2025 για το έργο τους στον τομέα της κβαντομηχανικής. Οι νικητές είναι οι Τζον Κλαρκ, Μίτσελ Ντεβορέτ και Τζον Μαρτίνις. Κέρδισαν το βραβείο «για την ανακάλυψη της μακροσκοπικής κβαντομηχανικής σήραγγας και της κβαντοποίησης της ενέργειας σε ηλεκτρικό κύκλωμα». Από το 1901 έως το 2024 έχουν απονεμηθεί 118 Βραβεία Νόμπελ Φυσικής. Από τους 227 βραβευμένους φυσικούς μόλις πέντε ήταν γυναίκες συμπεριλαμβανομένης της Μαρί Κιουρί το 1903.
Το μακροσκοπικό κβαντικό φαινόμενο σήραγγας (Macroscopic Quantum Tunneling – MQT) είναι ένα φαινόμενο κατά το οποίο ένα μακροσκοπικό αντικείμενο παρουσιάζει κβαντομηχανική συμπεριφορά περνώντας μέσα από ένα φράγμα δυναμικής ενέργειας που σύμφωνα με την κλασική Φυσική δεν έχει αρκετή ενέργεια για να υπερνικήσει.
Το φαινόμενο έχει παρατηρηθεί σε συστήματα όπως οι υπεραγωγοί και τα συμπυκνώματα Bose–Einstein όπου οι συλλογικοί βαθμοί ελευθερίας πολλών σωματιδίων περιγράφονται από μία ενιαία κυματοσυνάρτηση. Το MQT αποτελεί τη θεωρητική και πειραματική βάση για το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2025 που απονεμήθηκε στους τρεις επιστήμονες.
Η κβάντωση ενέργειας σε ένα ηλεκτρικό κύκλωμα, ένα θέμα που αναδεικνύεται με το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2025, σημαίνει ότι η ενέργεια δεν είναι συνεχής αλλά υπάρχει σε διακριτά, ξεχωριστά επίπεδα, όπως σκαλοπάτια σε μια σκάλα αντί για ράμπα. Αυτή η κβαντική συμπεριφορά, παρατηρούμενη σε συστήματα όπως τα μακροσκοπικά «σωματίδια» σε ένα υπεραγωγικό κύκλωμα, επιτρέπει σε αυτά τα συστήματα να υπάρχουν σε κατάσταση μηδενικής τάσης και, μέσω κβαντικής σήραγγας, να μεταβαίνουν ανάμεσα σε αυτά τα διακριτά ενεργειακά επίπεδα. Το φαινόμενο αυτό εξηγεί πώς τα ηλεκτρικά κυκλώματα μπορούν να εμφανίζουν κβαντικά χαρακτηριστικά, με την ενέργεια να απορροφάται ή να εκπέμπεται μόνο σε συγκεκριμένες, κβαντωμένες ποσότητες.
Naftemporiki.gr
