Skip to main content

To Hubble μελέτησε τους μεγάλους… σαιξπηρικούς δορυφόρους του Ουρανού

πηγή φωτό. ((Image credit: NASA/Johns Hopkins APL/Mike Yakovlev)

Νέα στοιχεία για την αλληλεπίδραση του πλανήτη με τα φεγγάρια του.

Χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble ερευνητική ομάδα αναζήτησε σημάδια αλληλεπιδράσεων μεταξύ του μαγνητικού περιβάλλοντος και των επιφανειών του Ουρανού και των τεσσάρων μεγαλύτερων δορυφόρων του και παρουσιάζει τώρα τα ενδιαφέροντα ευρήματα της.

Σε αντίθεση με τους άλλους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος τα ονομάτα των δορυφόρων του Ουρανού δεν προέρχονται από την ελληνική μυθολογία αλλά από χαρακτήρες στα έργα του Σαίξπηρ.

Το Hublle μελέτησε τους δορυφόρους Άριελ, Ουμβριήλ, Τιτάνια, Όμπερον. Οι ερευνητές προέβλεψαν ότι με βάση τις αλληλεπιδράσεις με τη μαγνητόσφαιρα του Ουρανού, οι πλευρές αυτών των παλιρροϊκά κλειδωμένων φεγγαριών που βλέπουν τον πλανήτη θα ήταν φωτεινότερες από τις «πίσω» πλευρές, που θα ήταν πάντα στραμμένες προς τα έξω. Αυτό θα οφειλόταν στο σκούρο χρώμα των πίσω πλευρών τους από φορτισμένα σωματίδια όπως ηλεκτρόνια παγιδευμένα στη μαγνητόσφαιρα του Ουρανού. Αντ’ αυτού, δεν βρήκαν στοιχεία για σκούρο χρώμα στις πίσω πλευρές των φεγγαριών, αλλά σαφείς ενδείξεις για σκούρο χρώμα στις μπροστινές πλευρές των εξωτερικών φεγγαριών.

πηγή φωτό. (ESO)

«Ο Ουρανός είναι παράξενος, επομένως ήταν πάντα αβέβαιο το πόσο το μαγνητικό πεδίο αλληλεπιδρά στην πραγματικότητα με τους δορυφόρους του. Για αρχή, έχει κλίση 98 μοιρών σε σχέση με την εκλειπτική. Αυτό σημαίνει ότι ο Ουρανός έχει δραματική κλίση σε σχέση με το τροχιακό επίπεδο των πλανητών. Κυλάει πολύ αργά γύρω από τον Ήλιο στο πλάι του καθώς ολοκληρώνει την τροχιά του, διάρκειας 84 ετών, γύρω από τη Γη. Τη στιγμή της διέλευσης του Voyager 2 (το 1986) η μαγνητόσφαιρα του Ουρανού είχε κλίση περίπου 59 μοιρών από το τροχιακό επίπεδο των δορυφόρων. Έτσι, υπάρχει μια επιπλέον κλίση στο μαγνητικό πεδίο» λέει ο Δρ. Ρίτσαρντ Καρτράιτ ερευνητής στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins στις ΗΠΑ, μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Το φαινόμενο

Επειδή ο Ουρανός και οι γραμμές του μαγνητικού πεδίου περιστρέφονται ταχύτερα από ό,τι τα φεγγάρια του σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη, οι γραμμές του μαγνητικού πεδίου περνούν συνεχώς από τα φεγγάρια. Εάν η μαγνητόσφαιρα του Ουρανού αλληλεπιδρά με τα φεγγάρια του, τα φορτισμένα σωματίδια θα πρέπει κατά προτίμηση να χτυπούν την επιφάνεια των πίσω πλευρών.

Αυτά τα φορτισμένα σωματίδια, καθώς και οι κοσμικές ακτίνες του γαλαξία μας, θα πρέπει να σκουρύνουν τα πίσω ημισφαίρια του Άριελ, του Ούμπριελ, της Τιτάνιας και του Όμπερον και πιθανώς να παράγουν το διοξείδιο του άνθρακα που ανιχνεύεται σε αυτά τα φεγγάρια.

Οι αστρονόμοι ανέμεναν ότι, ειδικά για τα εσωτερικά φεγγάρια Άριελ και Ούμπριελ, τα πίσω ημισφαίρια θα ήταν πιο σκούρα από τις μπροστινές πλευρές σε υπεριώδη και ορατά μήκη κύματος. Αλλά αυτό όπως φαίνεται σύμβαίνει. Αντίθετα, τα μπροστινά και πίσω ημισφαίρια του Άριελ και του Ούμπριελ είναι στην πραγματικότητα πολύ παρόμοια σε φωτεινότητα.

Ωστόσο, οι ερευνητές παρατήρησαν μια διαφορά μεταξύ των ημισφαιρίων των δύο εξωτερικών φεγγαριών, της Τιτάνιας και του Όμπερον και όχι των φεγγαριών που περίμεναν. Ακόμα πιο παράξενο, η διαφορά στη φωτεινότητα ήταν το αντίθετο από αυτό που περίμεναν. Τα δύο εξωτερικά φεγγάρια έχουν πιο σκούρα και κόκκινα ημισφαίρια μπροστά σε σύγκριση με τα πίσω ημισφαίριά τους.

Η ερευνητική ομάδα πιστεύει ότι η σκόνη από ορισμένους από τους αποκαλούμενους ακανόνιστους» δορυφόρους του Ουρανού καλύπτει τις μπροστινές πλευρές της Τιτανίας και του Όμπερον. Οι ακανόνιστοι δορυφόροι είναι φυσικά σώματα που έχουν μεγάλες, εκκεντρικές και κεκλιμένες τροχιές σε σχέση με το ισημερινό επίπεδο του μητρικού πλανήτη τους.

Οι μικρομετεωρίτες χτυπούν συνεχώς τις επιφάνειες των ακανόνιστων δορυφόρων του Ουρανού, εκτοξεύοντας μικρά κομμάτια υλικού σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη. Για εκατομμύρια χρόνια, αυτό το σκονισμένο υλικό κινείται προς τα μέσα προς τον Ουρανό και τελικά διασχίζει τις τροχιές της Τιτανίας και του Όμπερον.

Αυτά τα εξωτερικά φεγγάρια σαρώνουν τη σκόνη και την μαζεύουν κυρίως στα μπροστινά ημισφαίρια τους, τα οποία είναι στραμμένα προς τα εμπρός. Είναι σαν τα έντομα να χτυπούν το παρμπρίζ του αυτοκινήτου σας καθώς οδηγείτε σε έναν αυτοκινητόδρομο. Αυτό το υλικό κάνει την Τιτάνια και τον Όμπερον να έχουν πιο σκούρα και κόκκινα ημισφαίρια.

Naftemporiki.gr