Skip to main content

ΠΟΝΤΟΣ

Κοινωνία

Αύγουστος του 1922, Μικρά Ασία: Τα συμφέροντα των Γάλλων και η… αγάπη για τους Κεμαλικούς

Αμερικανός φιλέλληνας που ταύτισε το όνομά του με την Καταστροφή της Σμύρνης. Αυτός ήταν ο Τζορτζ Χόρτον (όπως είναι πιο γνωστό στην Ελλάδα το όνομα Όρτον), ο διπλωμάτης που έζησε…
Κοινωνία

Καταχάς: Ένα αφιέρωμα στο ποντιοχώρι της Πιερίας μέσα από 25+1 φωτογραφίες εποχής – Και ο Γρηγόρης Βαλτινός

Ο Καταχάς Πιερίας είναι ένα χωριό… περίεργο. Άπαξ και το «συναντήσεις» κάπου, το όνομά του έρχεται κι επανέρχεται με κάποια πληροφορία για τα πιο άσχετα ίσως μεταξύ τους θέματα –…
Κοινωνία

Η τραγωδία της Ορδούς: Ο ρωσικός στόλος βομβαρδίζει τα Κοτύωρα

Το ημερολόγιο γράφει Παρασκευή 11 Αυγούστου 1917 και ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος μετρά ήδη τρία χρόνια. Στο Μεσανατολικό Μέτωπο η Επανάσταση στη Ρωσία και η ανατροπή του τσάρου Νικόλαου Β΄,…
Κοινωνία

Τουρκία: Οι εθνικιστικές φωνές «πνίγουν» τη Θεία Λειτουργία στη Σουμελά τον Δεκαπενταύγουστο

Οι εθνικιστικές κορόνες που έχουν αρχίσει να ακούγονται δυνατά από το 2023 φαίνεται ότι «πνίγουν» και φέτος την επιθυμία των χριστιανών να γιορτάσουν την Παναγία τους σε ένα σύμβολο της…
Κοινωνία

Ελένη Καρακασίδου: Μια φωτεινή 17χρονη, παγκόσμια πρωταθλήτρια της Microsoft – Ανήκει στην Ελλάδα, διατρανώνει την ποντιακή καταγωγή της

«Ελένη». Όταν άκουσε το όνομά της, παρά τους πανηγυρισμούς των γύρω της που έβλεπαν τις οθόνες, περίμενε και το επίθετο για να σιγουρευτεί ότι είναι η μεγάλη νικήτρια σε ένα…
Κοινωνία

Χαψία: Οι ταπεινοί βασιλιάδες του Εύξεινου Πόντου – Το κούλισμα, τα μελίπαστα και τα βαρύπαστα

Χαψία, ξάν, χαψία, και ντ’ έμορφα μαγ’ρεύ’ ατα, η θεία μ’ Ευδοξία. Για τις λαϊκές τάξεις του παραθαλάσσιου Πόντου το χαψί αποτελούσε μαζί με το καλαμπόκι και τα φασόλια ένα…
Κοινωνία

Δρ. Κλεάνθης Ξανθόπουλος: Ο «Μίδας» της αμερικανικής βιοτεχνολογίας είναι Πόντιος από τη Δραπετσώνα και τα δύσκολα προβλήματα τα λύνει ακούγοντας ποντιακή λύρα

H ζωή του μοιάζει με παραμύθι. Ένα παραμύθι που άρχισε το 1958 στις παράγκες των Ποντίων στη Δραπετσώνα και εξακολουθεί να υφαίνεται σ’ ένα από τα ωραιότερα προάστια της Καλιφόρνιας,…
Κοινωνία

Γιάννης Παπαϊωάννου: Μια διαφορετική ματιά στον σπουδαίο Μικρασιάτη ρεμπέτη που έφυγε σαν σήμερα

Ήταν ο «μπαρμπα-Γιάννης» (παρόλο που δεν πρόλαβε να γεράσει), ο «Ψηλός» (δικαιολογημένα), ο «Πατσάς», ο «Τουρκομερίτης» (καθότι Μικρασιάτης). Ήταν ο Γιάννης Παπαϊωάννου, ο σπουδαίος ρεμπέτης που είχε γεννηθεί στην Κίο …
Κοινωνία

Μακρόνησος, το κολαστήριο για τους Έλληνες πρόσφυγες – «Ζούσαμε μες στη βρόμα, στην πείνα και τη δίψα»

Μακρόνησος. Το ξερονήσι απέναντι από το Λαύριο, ο τόπος εξορίας για τους πολιτικούς κρατούμενους και τους κομμουνιστές, από το 1947 και για περίπου μία δεκαετία. Πόσοι όμως γνωρίζουν ότι νωρίτερα,…
Κοινωνία

Άγουρσα: Το ελληνικό χωριό της Ματσούκας όπου οι μάγισσες και τα ξωτικά είχαν κοινωνική ζωή και γλεντούσαν

Και τι δεν κυκλοφορούσε στην Άγουρσα της Ματσούκας! Από δράκους και ξωτικά μέχρι βρυκόλακες και μάγισσες. Ευτυχώς όμως οι κάτοικοι ήξεραν τι έπρεπε να κάνουν για να προστατεύονται και να…
Κοινωνία

Ζιντζίντερε Καππαδοκίας: Στα Φλαβιανά των 3.500 Ελλήνων λειτουργούσαν μερικά από τα σημαντικότερα εκπαιδευτήρια της Μικράς Ασίας

Σημαντικό θέρετρο στο όρος Αργαίος, το Ζιντζίντερε ή Φλαβιανά ήταν ο τόπος όπου ιδρύθηκαν εξαιρετικά εκπαιδευτήρια και μια ξακουστή ιερατική σχολή. Στις αρχές του 20ού αιώνα σ’ αυτήν την κωμόπολη…
Κοινωνία

«Ο Ελληνικός Κύκλος»: Ο σύλλογος που δημιούργησε μια Ελληνοαυστραλή φοιτήτρια για τη σύνδεση των νεαρών ομογενών με την ελληνική κουλτούρα

Καθώς οι νεαροί ομογενείς της Αυστραλίας φαίνεται να χάνουν την άμεση επαφή με τις ελληνικές ρίζες τους, η ιδέα μιας Ελληνοαυστραλής φοιτήτριας στη Μελβούρνη να δημιουργήσει μια λέσχη για τη…
Κοινωνία

Δάνεια, τόκοι και ο θεσμός «δάνος» στον Πόντο – Τι επιτρεπόταν και τι απαγορευόταν

Θεσμός στη ζωή των Ποντίων, ιδίως του χωριού ήταν το δάνος. Αφορούσε το δανεισμό συνήθως πραγμάτων, σπάνια χρημάτων. Ήταν φυσικό να στερείται κανείς, σε μια ορισμένη εποχή κάποιο πράγμα. Απευθυνόταν…
Κοινωνία

Προλήψεις και δεισιδαιμονίες από τα Κοτύωρα: Οι «καταραμένες» μέρες του καλοκαιριού

Για τα ήθη και τα έθιμα στα Κοτύωρα, την πατρίδα της μητέρας του στην οποία και ο ίδιος πέρασε τα παιδικά του χρόνια, έχει γράψει ο Ξενοφών Άκογλου, ο λογοτέχνης,…
Κοινωνία

Το άγνωστο μοναστήρι στο Κιουρτούν: Εκεί όπου ο ηγούμενος είχε βοηθό μια αρκούδα αντί για υποζύγιο

Ο θησαυρός των πληροφοριών για τον Πόντο στα γραπτά κείμενα και τις προφορικές μαρτυρίες της πρώτης γενιάς των προσφύγων από τις αλησμόνητες πατρίδες, είναι πραγματικά ασύλληπτος. Ακόμα και στις περιπτώσεις…
Κοινωνία

Οι Πόντιοι που έκαναν το Αρσακλί, Πανόραμα στη Θεσσαλονίκη – Το ντοκιμαντέρ

Λάσπη, πέτρες και διάσπαρτα παραπήγματα, τα οποία ανήκαν σε Τούρκους πριν από την Ανταλλαγή των πληθυσμών, αντίκρισαν οι πρώτοι πρόσφυγες από τον Πόντο, περίπου 20-30 οικογένειες, που έφτασαν τον Μάρτιο…
Κοινωνία

Η Παναγία Σουμελά πάει για νέο ρεκόρ επισκέψεων – Θα δώσει φέτος άδεια η Τουρκία στους χριστιανούς;

Με μνημεία που φωνάζουν… Έλληνες, και που περήφανα τα προμοτάρουν ως «ιστορική και πολιτιστική τους κληρονομιά» οι Τούρκοι πανηγυρίζουν για την αύξηση της τουριστικής κίνησης στην Τραπεζούντα «τους» το πρώτο…
Κοινωνία

Δύο ξεριζωμένες από την Κρώμνη αφηγούνται: Κλαίγαμε χωρίς να μιλάμε και προχωρούσαμε αυτή την πένθιμη πορεία, 7 μέρες και 7 νύχτες

Η Παρθένα Σεϊτανίδου και η νύφη της Δήμητρα Ιωσηφίδου γεννήθηκαν στον οικισμό Σαμανάντων Κρώμνης, κτισμένο σε υψόμετρο 1.750 μέτρων, στη δεξιά όχθη του Ίμερα Ντερέ, 17 χλμ. ΒΑ της Αργυρούπολης …
Κοινωνία

Συνθήκη Λοζάνης, 24 Ιουλίου 1923: Τρεις μαρτυρίες για την επώδυνη Ανταλλαγή, την χωρίς προηγούμενο στην Ιστορία

Με τη Μεγάλη Ιδέα της εθνικής ολοκλήρωσης να έχει καταρρεύσει με τρόπο επίπονο, όχι μόνο λόγω της Μικρασιατικής Καταστροφής, αλλά και λόγω της Γενοκτονίας των Ελλήνων της καθ’ ημάς Ανατολής…
Κοινωνία

Τραπεζούντα, η πόλη που κρατούσε στα χέρια της το εμπόριο Ευρώπης-Ασίας

Είναι γεγονός πως μέχρι και τη Γενοκτονία και τον ξεριζωμό η γοητευτική μπουρζουαζία της Τραπεζούντας είχε… όνομα ελληνικό. Ίσως να μην μπορούσε να γίνει διαφορετικά σε αυτή την «περικαλλή και…
Κοινωνία

Χωρίς αρχή και τέλος: Ένα πανηγύρι σε παρχάρι στον Πόντο, από τα πιο φημισμένα – Τι θυμούνται οι ελληνόφωνοι

Την τρίτη Παρασκευή του Ιουλίου, καθώς λέγεται ότι είναι συνδεδεμένο με τον Προφήτη Ηλία και τη μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας. Τότε γίνεται το φημισμένο πανηγύρι στο παρχάρι της Κατίρκαγιας, στα…
Εκδηλώσεις

Παναγία Σουμελά: Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του 27ου Συναπαντήματος Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων

Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του 27ου Συναπαντήματος Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων στην Παναγία Σουμελά. Η φετινή αθρόα συμμετοχή νέων, 400 συμμετέχοντες, μαζί με την άρτια οργάνωση από την Οργανωτική Επιτροπή, εγγυήθηκε  την…
Εκδηλώσεις

Παναγία Σουμελά: 27ο Συναπάντημα της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων

Σε εορταστικό  κλίμα, με χαρά, κέφι, συγκίνηση αλλά και την προβλεπόμενη επισημότητα πραγματοποιήθηκε χθες 18 Ιουλίου η τελετή έναρξης του 27ου Συναπαντήματος Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων στην Παναγία Σουμελά. Καθώς οι…
Κοινωνία

Κύπρος: Μαρτυρία του στρατιωτικού Αλέξανδρου Σημαιοφορίδη για την τουρκική εισβολή το 1974

Η Κύπρος κινδύνευε κι αυτοί πετούσαν χαρταετό! Οι αξιωματικοί της χούντας και οι άνθρωποί τους στο πολύπαθο νησί μόνο στον ύπνο δεν πιάστηκαν κατά την τουρκική εισβολή, σαν σήμερα στις…
Κοινωνία

Η Σμύρνη πριν από το 1922 – Μια συγκλονιστική μακέτα στο Μουσείο Προσφυγικής Μνήμης της Σκάλας Λουτρών

Κειμήλια που είχαν φέρει οι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία στο νησί της Λέσβου διηγούνται τις ιστορίες τους από την ασφάλεια που παρέχει, σήμερα, το Μουσείο Προσφυγικής Μνήμης 1922, στη …
Κοινωνία

«’Σ σην Παλαΐαν χαράν είχαν» – Το πιστοποιούν 30 φωτογραφικά στιγμιότυπα και ένα βίντεο

Τι κι αν πέρασε ένας μήνας από τότε που ο Πολιτιστικός-Μορφωτικός Σύλλογος Παλαγίας «Ο Μέγας Αλεξάνδρος» διοργάνωσε αναπαράσταση του ποντιακού γάμου με τον εύγλωττο τίτλο «Σην Παλαΐαν χαράν έχ’νε…»; Οι…
Κοινωνία

Το αλώνισμα στον Πόντο και η «τελετουργία» του – Τι θεωρούσαν «κρίμα»

Ο θερισμός άρχιζε μετά την εορτήν των Αγίων Αποστόλων και εγίνετο από γυναίκας με τα καγάνα (δρέπανα). Τα δέματα μετεφέροντο και εστοιβάζοντο εντός του αλωνίου εις θεμώνα (θημωνιές). Το αλώνι…
Κοινωνία

Μαρτυρία Κωνσταντίνου Λαζ. Παπαδόπουλου: Στους ανήμπορους έδιναν από μιαν σπρωξιά και τους έριχναν στους γκρεμούς

Ο Κωνσταντίνος Λαζ. Παπαδόπουλος ζούσε στο Γκιολτσούκ (Γκöλτσούκ), στην κοιλάδα του Kuru, δεξιού παραπόταμου του Γεσίλ Ιρμάκ. Εκκλησιαστικά υπαγόταν στη μητρόπολη Νεοκαισάρειας. Οι Έλληνες κάτοικοι του οικισμού προέρχονταν από την…
Κοινωνία

Σαν σήμερα, το 1857: Οι Έλληνες κρυπτοχριστιανοί φανερώνονται – Το Χάτι Χουμαγιούν και οι προσδοκίες που διαψεύστηκαν

1856. Αυτή είναι μια ημερομηνία-σταθμός για τους Έλληνες, τους Αρμένιους και τους εβραίους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, καθώς με Χάτι Χουμαγιούν –όπως έχει επικρατήσει να λέγεται στα ελληνικά το αυτοκρατορικό διάταγμα–,…
Κοινωνία

Μαρτυρία Παπαθόδωρου Θεοδωρίδη: «Οι δικοί σας σφάξανε τους δικούς μας, και γι’ αυτό είναι δίκαιο να σας σφάξουμε»

Ο Παπαθόδωρος Θεοδωρίδης γεννήθηκε στον οικισμό Σερίφελι (Σερεφέλη, Σερίφελου, Τατάρκαλε), ο οποίος βρισκόταν στην κοιλάδα του Ισταυρός τσάι, 16 χλμ βορειοανατολικά της Κάβζας. Εκκλησιαστικά υπαγόταν στη μητρόπολη Αμάσειας και είχε…