Η κρίσιμη συνάντηση Τραμπ – Πούτιν σε έξι μέρες από σήμερα, θα γίνει επί του ιστορικά μόνου αμερικανικού εδάφους που κάποτε υπήρξε ρωσικό: Την Πολιτεία της Αλάσκας.
Η Ρωσία είχε προσφερθεί αρκετές φορές να πουλήσει τη συγεκριμένη επικράτειά της στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά η έκρηξη του Αμερικανικού Εμφυλίου το 1861 ανέβαλε όλες τις συζητήσεις
Ωστόσο τον Δεκέμβριο του 1866, έναν χρόνο μετά τη λήξη του αμερικανικού εμφυλίου, ο Βαρόνος Εντουάρ ντε Στεκλ (Eduard de Stoeckl), Ρώσος πρεσβευτής στις Ηνωμένες Πολιτείες, έλαβε εντολή από τον Αυτοκράτορα Αλέξανδρο Β΄ να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για την πώληση.
Τελικά η εξαγορά έγινε το 1867. Με τις ΗΠΑ να αποκτούν μια έκταση περίπου διπλάσια της Γαλλίας.
Χρεοκοπία και ιθαγενείς
Ο λόγος; Το κόστος διατήρησης και οι υλικοτεχνικές δυσκολίες τροφοδοσίας της περιοχής, την είχαν καταστήσει οικονομικώς δυσβάσταχτη για τους Ρώσους, οι οποίοι επιπλέον είχαν φθάσει στα όρια της χρεοκοπίας από τον Κριμαϊκό Πόλεμο (1853–56).
Στην Αλάσκα ζούσαν δύο ιθαγενείς λαοί. Οι Aleut (σε μεγάλο βαθμό με ειρηνικές σχέσεις με τους Ρώσους) και οι φυλές Tlingit. Πιο «ανήσυχες» αυτές και με πολλά επεισόδια βίας εις βάρος των ρωσικών αρχών, μεταξύ άλλων και με σαμποτάζ στον ανεφοδιασμό.
Στη Ρωσία, οι πολιτικές δυνάμεις στρέφονταν όλο και περισσότερο προς την ασιατική επέκταση και θεωρούσαν ότι ο έλεγχος της περιοχής από τις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν αναπόφευκτος και ενδεχομένως ωφέλιμος.
Πρώτες επαφές
Και κάπως έτσι άρχισαν οι επαφές: Ο Ρώσος Πρέσβης Στεκλ προσέγγισε τον Ουίλιαμ Χένρι Σιούαρντ (φωτογαφία), υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, υπηρετήσαντα σε αυτόν τον θώκο τόσο τον Πρόεδρο Λίνκολν όσο και τον Αντριου Τζόνσον.
Η επαφή έγινε μέσω ενός δημοσιογράφου και πολιτικού του Θάρλοου Γουίντ (Thurlow Weed).
Οι δύο άνδρες άρχισαν ιδιωτικές συζητήσεις στις 11 Μαρτίου 1867 και στις 29 Μαρτίου 1867, ολοκλήρωσαν το σχέδιο συνθήκης που παραχωρούσε τη… ρωσική Βόρεια Αμερική στις ΗΠΑ. Η συνθήκη υπεγράφη πρωί-πρωί την επόμενη ημέρα.
Η τιμή;
Μόλις 7,2 εκατομμύρια δολάρια, ποσό που αντιστοιχούσε περίπου σε δύο σεντς ανά στρέμμα.
«Τι το θέλουμε το ψυγείο;»
Κάποιες εφημερίδες έγιναν έξαλλες: Η New York Tribune κατακεραύνωσε την απόφαση, βαφτίζοντας την περιοχή μεταξύ άλλων ως «Το Ψυγείο του Σιούαρντ», επιτιμώντας τον Αμερικανό ΥΠΕΞ.
Ωστόσο, οι περισσότεροι Αμερικανοί ήταν αδιάφοροι. Κάποιοι πάντως υποστήριξαν την κίνηση ως πρώτο βήμα για την προσάρτηση του Καναδ. Που φαίνεται πως από τότε κάποιους τους συγκινούσε περισσότερο.
Από πολέμιος, διαπρύσιος υποστηρικτής
Η συνθήκη υποβλήθηκε στη Γερουσία στις 30 Μαρτίου 1867. αλλά τίποτε δεν ήταν εύκολο. Ενας γερουσιαστής, ονόματι Τσαρλς Σούμνερ, ήταν πολύ εχθρικός αρχικά. Ωστόσο, οι ενστάσεις του εκάμφθησαν όταν πήρε πληροφορίες για τον φυσικό πλούτο της περιοχής.
Αποτέλεσμα; Μιλούσε με σχεδόν ιεραποστολικό φανατισμό, υπέρ της εξαγοράς, για περισσότερες από τρεις ώρες.
Η Γερουσία ενέκρινε τελικά την αγοραπωλησία στις 9 Απριλίου 1867.
Και στις 18 Οκτωβρίου η Αστερόεσσα υψωνόταν σε μια πανηγυρική τελετή αλλαγής σημαίας.
Δυσαρέσκεια, καθαιρέσεις και δωροδοκίες
Ωστόσο, τα προβλήματα δεν σταμάτησαν εκεί. Υπήρξε σεθναρή αντίσταση στην έγκριση των κονδυλίων εξαγοράς στη Βουλή, τα μέλη της οποίας δεν ήθελαν να στηρίξουν τον Πρόεδρο Τζόνσον με τον οποίο ήταν δυσαρεστημένα για άλλα θέματα. Μάλιστα έγινε και μία ατελέσφορη προσπάθεια παραπομπής του, αλλά η επιχείρηση καθαίρεσης απέτυχε.
Τελικά, η απαραίτητη χρηματοδότηση εγκρίθηκε στις 14 Ιουλίου 1868. Χρειάστηκε πολύ προπαγάνδα αλλά και… κομψή χρήση δωροδοκιών από τον Στεκλ προκειμένου να εξασφαλισθούν οι απαιτούμενες ψήφοι και στα δύο Σώματα του Κογκρέσου.
Η Αλάσκα παρέμεινε υπό τον έλεγχο του αμερικανικού στρατού μέχρι τον Ιούνιο του 1877, οπότε διοικήθηκε για μικρό χρονικό διάστημα από το Υπουργείο Οικονομικών και αργότερα από διάφορες στρατιωτικές αρχές.
Οι Ρώσοι έφυγαν
Οι περισσότεροι Ρώσοι κάτοικοί της δεν ήταν μόνιμοι και επέστρεψαν στη Ρωσία μετά την πώληση.
Όσοι έμειναν είχαν τη δυνατότητα να ζητήσουν αμερικανική υπηκοότητα εντός τριών ετών, αλλά οι περισσότεροι τελικά έφυγαν.
Πολιτική κυβέρνηση εγκαταστάθηκε τον Μάιο του 1884, αφού η περιοχή μετονομάστηκε σε «district».
Και στις 3 Ιανουαρίου 1959, η Αλάσκα έγινε δεκτή ως η 49η πολιτεία των ΗΠΑ.
