Το 1925, μια 22χρονη Ιρλανδή διαλύει τον αποκλεισμό των γυναικών από την καρδιά της αγοράς και γίνεται η πρώτη χρηματίστρια στον κόσμο.
Η Ούνα Μαίρη Ειρήνη Κίο γεννιέται στο Δουβλίνο το 1903, μέσα σε οικογένεια καθολική, πλούσια, αυστηρή. Ο πατέρας της, Τζόζεφ Κίο, ξεκινά από το Γουίκλοου και καταγράφεται ως ο νεότερος τραπεζικός διευθυντής στην ιστορία της Ιρλανδίας. Αργότερα, κάνει στροφή στη χρηματιστηριακή αγορά, στήνοντας την εταιρεία Joseph Keogh & Co και αποκτώντας πλούτο και κοινωνικό στάτους — μέχρι που, όπως τόσοι άλλοι, το χάνει όλα μετά το Κραχ του 1929.
Η Ούνα φοιτά σε καθολικά σχολεία, σπουδάζει στο Alexandra College και στη Σχολή Καλών Τεχνών, ταξιδεύει στην Αφρική και την Ευρώπη, μιλά γαλλικά, αγαπά την πολιτική και… δεν δείχνει καμία διάθεση να περιοριστεί στον ρόλο της καλής συζύγου.
Η «εισβολή» στη χρηματιστηριακή αίθουσα
Τον Μάιο του 1925, ο πατέρας της της προτείνει να εργαστεί στην οικογενειακή χρηματιστηριακή εταιρεία. Η Ούνα αποδέχεται – και μαζί απαιτεί κάτι που δεν είχε ποτέ ξαναγίνει: να γίνει επίσημο μέλος του Χρηματιστηρίου του Δουβλίνου. Καμία γυναίκα στον κόσμο δεν έχει γίνει δεκτή έως τώρα σε χρηματιστηριακή αίθουσα.
Με το Σύνταγμα να εγγυάται ισότητα και το βιογραφικό της να μη χωρά αμφισβήτηση, οι χρηματιστές αναγκάζονται να συζητήσουν το αδιανόητο. Τρεις εβδομάδες διαβουλεύσεων.
Στις 4 Μαΐου 1925, η Ούνα γίνεται η πρώτη γυναίκα στον κόσμο που εισέρχεται σε εθνικό χρηματιστήριο. Θα δουλέψει εκεί 14 χρόνια – μόνη της. Η επόμενη γυναίκα που θα περάσει τέτοιο κατώφλι είναι στη Νέα Υόρκη, το 1967.
Μεταξωτά πουκάμισα, μεγάλα ποσά
Εκείνη ξεχωρίζει. «Μεταξωτά πουκάμισα, σινιόν και άρωμα Ma Griffe», γράφει δημοσίευμα της εποχής. Ψηλή, καλοντυμένη, προσεγμένη – αλλά ποτέ διακοσμητική.
Διαχειρίζεται «αδιανόητα μεγάλα ποσά», δουλεύει δίπλα στους αδελφούς Ντέιβι (προδρόμους των σημερινών Davy Stockbrokers), και κλείνει συμφωνίες που κάνουν αίσθηση.
Κι όμως, δεν μπορεί να μπει στο lounge των ανδρών. Δεν μπορεί να πάει μαζί τους για ποτό μετά τις δουλειές. Δεν επιτρέπεται να κοινωνικοποιηθεί όπως εκείνοι. Όπως είπε σε συνέντευξή της το 1971: «Όταν οι άνδρες πήγαιναν στις παμπ για να χαλαρώσουν μετά τις συναλλαγές, εγώ δεν μπορούσα να τους συνοδεύσω. Ακόμα και όταν πηγαίναμε με τον πατέρα μου στις ιπποδρομίες, εκείνος πήγαινε στο μπαρ κι εγώ πήγαινα μόνη για τσάι».
Από το ρωσικό χωριό στο τέλος
Μετά από εντάσεις με τον πατέρα της, η Ούνα πηγαίνει στην Αγγλία, όπου γνωρίζει και παντρεύεται τον Ρώσο αρχιτέκτονα Μπαγιάν Γκίλτσοφ. Μαζί επιστρέφουν στην Ιρλανδία και αγοράζουν γη στο Κιλκουέιντ του Γουίκλοου. Εκεί χτίζουν το «Ρωσικό Χωριό» – μια σειρά από ρωσικού τύπου σπίτια που γίνονται θρύλος και φιλοξενούν αργότερα ακόμα και τον πρόεδρο Κερμπχάλ Ο’Ντάλα.
Αποκτούν τέσσερα παιδιά. Χάνουν τα χρήματά τους. Μετακινούνται στον Καναδά και μετά ξανά στην Αγγλία. Χωρίζουν. Η Ούνα πηγαίνει στη Μαδρίτη, διδάσκει αγγλικά, μεγαλώνει τα εγγόνια της και τελικά επιστρέφει στο Δουβλίνο. Το 1989 πεθαίνει, οκτώ μέρες μετά τον θάνατο της κόρης της. Θάβονται μαζί στον οικογενειακό τάφο στο Deansgrange.
Η κληρονομιά της
Η ιστορία της Ούνα είχε σχεδόν χαθεί. Ξαναβγαίνει στο φως το 2014, όταν ο ανιψιός της, Ντέιβιντ Κίο, γνωρίζει τυχαία την CEO του Ιρλανδικού Χρηματιστηρίου, Ντίρντρα Σόμερς.
Μαζί ξεκινούν έρευνα που καταλήγει σε βιβλίο, εκδήλωση τιμής και τραπέζι στην Παλιά Αίθουσα Συναλλαγών με 21 μέλη της οικογένειας. Η κόρη του Ντέιβιντ βλέπει τη φωτογραφία του προπάππου της να δεσπόζει στον χώρο. Ο κύκλος κλείνει.
Η Ούνα Κίο δεν αυτοχαρακτηρίζεται φεμινίστρια. «Κανένα φύλο δεν υπερέχει – αρκεί να έχουν ίσες ευκαιρίες να δείξουν τις ικανότητές τους» έχει πει, προσθέτοντας με νόημα: «Η ζωή σε αποτιμά στην αξία που της δίνεις».
Η Ούνα την κοστολόγησε ψηλά. Και την άξιζε μέχρι το τελευταίο σεντ.
