Skip to main content

«Δεν είναι αρκετό να φτιάξεις σαπούνι, πρέπει να παρακινήσεις και τους ανθρώπους να πλυθούν»

Κάποτε ο Σουμπέτερ είχε πει ότι έχει 3 στόχους: να γίνει ο καλύτερος εραστής, ο καλύτερος ιππέας και ο καλύτερος οικονομολόγος στον κόσμο

Η φράση του τίτλου ανήκει στον Γιόζεφ Σουμπέτερ, κοινωνιολόγο/ οικονομολόγο και τραπεζίτη, ο οποίος γεννήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 1883 στην Τρισχ της Αυστροουγγαρίας (στο Τρεστ της σημερινής Τσεχίας). Έχοντας πλούσια ακαδημαϊκή, αλλά και κυβερνητική εμπειρία, έδωσε αυτή την απάντηση στο ερώτημα: τι κάνει μία επιχείρηση επιτυχημένη.

Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και ως φοιτητής ξεχώρισε αμέσως, με αποτέλεσμα ο Άρθουρ Σπίτχοφ, διάσημος οικονομολόγος της εποχής, να δηλώσει ότι ο Σουμπέτερ δεν υπήρξε ποτέ αρχάριος.

Από την πριγκίπισσα της Αιγύπτου στις κυβερνήσεις Γερμανίας και Αυστρίας

Μετά τη Βιέννη βρέθηκε στην Αγγλία όπου έκανε έναν σύντομο και αποτυχημένο γάμο και τελικά κατέληξε οικονομικός σύμβουλος μιας πριγκίπισσας της Αιγύπτου. Από τη θέση αυτή κατάφερε να μειώσει σημαντικά τα έξοδα της πριγκίπισσας και ταυτόχρονα κυκλοφόρησε το πρώτο του βιβλίο για τη φύση της οικονομικής θεωρίας, γεγονός που του εξασφάλισε την έδρα καθηγητή στη Βιέννη, Τρία χρόνια αργότερα (το 1910) κυκλοφόρησε τη “Θεωρία της Οικονομικής Ανάπτυξης” που τελικά αναδείχθηκε ως ένα από τα σημαντικότερα έργα του.

Το 1919 έγινε μέλος της επιτροπής για την εθνικοποίηση της Βιομηχανίας που σύστησε η νέα σοσιαλιστική κυβέρνηση της Γερμανίας. Την ίδια εποχή ανέλαβε υπουργός στη νεοσύστατη κυβέρνηση της κεντροαριστεράς της Αυστρίας.

Στο ακαδημαϊκό επίπεδο, η καριέρα του συνέχισε την ανοδική της πορεία, με την ανακήρυξη του ως επισκέπτη καθηγητή στην Ιαπωνία, στη Γερμανία και τελικά στο Χάρβαρντ.

Ο Μαρξ

Ο Γιόζεφ Σουμπέτερ έγινε γνωστός για τις θεωρίες του περί Καπιταλιστικής Ανάπτυξης και Οικονομικών κύκλων, καθώς και για την εκλαΐκευση του μαρξικού όρου της «δημιουργικής καταστροφής».

Ο Σουμπέτερ προέβλεπε το οριστικό και αναπότρεπτο τέλος του καπιταλισμού όπως και ο Μαρξ, αλλά για διαφορετικούς λόγους. Ο καπιταλισμός θα καταρρεύσει γιατί ο ορθολογικός τρόπος της λειτουργίας του θα εναντιωθεί στον μη ορθολογικό τρόπο της πολιτισμικής διάρθρωσης των τάξεων που τον απαρτίζουν, υποστήριζε.

Και οι 3 στόχοι

Κάποτε ο Σουμπέτερ είχε πει ότι έχει 3 στόχους στη ζωή: να γίνει ο καλύτερος εραστής, ο καλύτερος ιππέας και ο καλύτερος οικονομολόγος στον κόσμο, για να επισημάνει με νόημα: «πέτυχα μόνο τα δύο από τα τρία».