Skip to main content

William Paterson: Ίδρυσε την πρώτη κεντρική τράπεζα, στήριξε το καταστροφικό Νταριέν, πέθανε σαν σήμερα, έχοντας χάσει τα πάντα

Το κτίριο της Τράπεζας της Αγγλίας στο Λονδίνο

Η πολυτάραχη ζωή και το τέλος του ανθρώπου που ίδρυσε την Τράπεζα της Αγγλίας, την πρώτη κεντρική τράπεζα της σύγχρονης ιστορίας

Σαν σήμερα, στις 22 Ιανουρίου 1719, πέθανε ο William Paterson, Σκωτσέζος τραπεζίτης και ιδρυτής της Τράπεζας της Αγγλίας, της πρώτης κεντρικής τράπεζας της σύγχρονης ιστορίας.

H Τράπεζα της Αγγλίας ιδρύθηκε το 1694 στο Λονδίνο και στόχος ήταν να ενεργήσει ως χρηματοδότης της αγγλικής κυβέρνησης και των πολέμων της.

Ο Paterson πρότεινε δάνειο 1,2 εκατομμυρίων λιρών στην κυβέρνηση. Σε αντάλλαγμα η τράπεζα θα είχε τη δυνατότητα έκδοσης ομολόγων με βασιλική εγγύηση. Ο Paterson ήταν ο πρώτος διευθυντής, ωστόσο  το 1695, λόγω μιας διαφωνίας με τους συνιδρυτές, αποσύρθηκε από το διοικητικό συμβούλιο και άρχισε να οργανώνει μία ανταγωνιστική τράπεζα στο Λονδίνο – εγχείρημα, που όμως, απέτυχε.

Το Σχέδιο Νταριέν

Αφοσιώθηκε έτσι στο σχέδιο Νταριέν, που αποδείχθηκε απολύτως καταστροφικό για τον ίδιο και τη Σκωτία.

Το Σχέδιο θα έδινε τη δυνατότητα στη Σκωτία να αποκτήσει πλούτο και επιρροή, ιδρύοντας τη Νέα Καληδονία, μια αποικία στον κόλπο του Νταριέν, στον Ισθμό του Παναμά. Η αποικία θα διαχειρζόταν μια χερσαία διαδρομή για τη σύνδεση του Ειρηνικού και του Ατλαντικού Ωκεανού.

Οι παράγοντες της τραγωδίας

Η προσπάθεια κατάληψης της περιοχής ήταν μία παταγώδης αποτυχία. Περισσότεροι από το 80 τοις εκατό των συμμετεχόντων της αποστολής πέθαναν μέσα σε ένα χρόνο και ο οικισμός εγκαταλείφθηκε δύο φορές. Κακός σχεδιασμός, διαιρεμένη ηγεσία, συγκρούσεις με αυτόχθονες φυλές ή γειτονικές ολλανδικές και αγγλικές αποικίες, επιδημίες τροπικών ασθενειών – ήταν όλα τα συστατικά μίας τραγωδίας.

Ο Πάτερσον συνόδευσε προσωπικά την καταστροφική αποστολή της Σκωτίας στον Παναμά το 1698, κατά την οποία είδε το παιδί του και τη γυναίκα του να πεθαίνουν, ενώ ο ίδιος αρρώστησε βαριά.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του

Επέστρεψε στη Σκωτία τον Δεκέμβριο του 1699 έχοντας χάσει τα πάντα. Επαιξε καθοριστικό ρόλο στο κίνημα για την Ένωση της Σκωτίας και της Αγγλίας, με αποκορύφωμα την υποστήριξή του στην Πράξη της Ένωσης του 1707. Πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στο Γουέστμινστερ και πέθανε τον Ιανουάριο του 1719. Ένα μυστήριο εξακολουθεί να περιβάλλει τον τόπο ταφής του. Πολλοί (συμπεριλαμβανομένων των αξιωματούχων της Τράπεζας της Αγγλίας), πιστεύουν ότι είναι θαμμένος στο Sweetheart Abbey.