Τις νομοθετικές πρωτοβουλίες για την εκλογή δημοτικών και περιφερειακών Αρχών και το σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου Φορέων Γενικής Κυβέρνησης παρουσίασαν την Πέμπτη στο υπουργικό συμβούλιο ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης, κι ο αναπληρωτής υπουργός, Στέλιος Πέτσας.
Σε ό,τι αφορά στην εκλογή δημοτικών και περιφερειακών Αρχών, με το προτεινόμενο νομοσχέδιο επιλύεται μια σειρά σοβαρών ζητημάτων που έχουν προκύψει μετά την εφαρμογή του νόμου της λεγόμενης «απλή αναλογικής» (Κλεισθένης) στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2019.
Αποτέλεσμα της ρύθμισης εκείνης ήταν, όπως τονίστηκε, να μην έχουν στη συντριπτική πλειονότητα των ΟΤΑ της χώρας ο δήμαρχος κι ο περιφερειάρχης την πλειοψηφία στα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια και καμία δυνατότητα άσκησης της πολιτικής για την οποία ψηφίστηκαν από το εκλογικό Σώμα.
Επισημάνθηκε πως για την αντιμετώπιση του προβλήματος, η κυβέρνηση, αμέσως μετά την εκλογή της, με νομοθετικές πρωτοβουλίες της κατάφερε να διασφαλίσει την ομαλή λειτουργία των ΟΤΑ. Εξασφαλίστηκε η πλειοψηφία του δημάρχου και του περιφερειάρχη στην οικονομική επιτροπή και στην επιτροπή ποιότητας ζωής. Παράλληλα, μεταφέρθηκε σειρά κρίσιμων αρμοδιοτήτων στις επιτροπές του δήμου και της περιφέρειας, ενώ απαλείφθηκε ο κίνδυνος οι ΟΤΑ Α΄ και Β΄ Βαθμού να μείνουν χωρίς τεχνικό πρόγραμμα και χωρίς προϋπολογισμό με σοβαρές επιπτώσεις στη καθημερινή λειτουργία τους.
Η αντικατάσταση της λεγόμενης «απλής αναλογικής» και η επαναφορά της πλειοψηφίας του δημάρχου και του περιφερειάρχη στο Συμβούλιο ήταν κεντρική προεκλογική δέσμευση της Νέας Δημοκρατίας.
Το νέο εκλογικό σύστημα για την εκλογή δημοτικών και περιφερειακών Αρχών, το οποίο θα εφαρμοστεί στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2023, εγγυάται αυξημένη νομιμοποίηση του δημάρχου ή του περιφερειάρχη και εξασφάλιση πλειοψηφίας στα αιρετά όργανα.
Στα βασικά σημεία του προβλέπει ότι:
– Επαναφέρεται η 5ετής θητεία για τους δημάρχους και περιφερειάρχες που θα εκλεγούν τον Οκτώβριο του 2023.
– Μειώνεται οριακά ο αριθμός των μελών του Δημοτικού και του Περιφερειακού Συμβουλίου.
– Το όριο εκλογής από τον πρώτο γύρο τίθεται στο 43%, 1% μεγαλύτερο από αυτό που ίσχυσε στις εκλογές του 2006.
– Εξασφαλίζεται κατά κανόνα τουλάχιστον η εκλογή των 3/5 των μελών του Συμβουλίου στον νικητή των εκλογών.
– Τίθεται όριο 3% για τη εκλογή δημοτικού ή περιφερειακού συμβούλου, το οποίο είναι ευθυγραμμισμένο με το ισχύον στις βουλευτικές εκλογές.
– Καταργείται η ξεχωριστή κάλπη για την εκλογή των κοινοτικών Αρχών, η οποία δημιούργησε έναν de facto τρίτο βαθμό αυτοδιοίκησης, παρά τη ρητή πρόβλεψη του Συντάγματος.
– Εναρμονίζεται η πλειοψηφία του δημάρχου στα Συμβούλια Δημοτικών Κοινοτήτων με πληθυσμό μεγαλύτερο των 500 κατοίκων.
– Σε μικρότερες Δημοτικές Κοινότητες ο εκπρόσωπός τους εκλέγεται από ενιαία λίστα υποψηφίων και εκτός συνδυασμών.
– Τίθεται καταληκτική ημερομηνία η 30ή Ιουνίου για την κατάρτιση των συνδυασμών, ώστε να υπάρχει πλήρης έλεγχος των εκλογικών δαπανών και να είναι εγκαίρως γνωστοί στο εκλογικό Σώμα οι υποψήφιοι.
Σε ό,τι αφορά το Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου Φορέων Γενικής Κυβέρνησης. Απώτερος υπογραμμίστηκε πως στόχος κάθε δημόσιου φορέα είναι η διασφάλιση της παροχής στον πολίτη υψηλής ποιότητας υπηρεσιών με τη χαμηλότερη επιβάρυνση του κρατικού Προϋπολογισμού, σε ένα περιβάλλον όπου κυριαρχούν οι αρχές της νομιμότητας, της χρηστής διοίκησης και της ορθολογικής οικονομικής διαχείρισης.
Με το προτεινόμενο νομοσχέδιο προβλέπεται για πρώτη φορά η ενιαία ρύθμιση θεμάτων που αφορούν στη λειτουργία Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου, καθώς και η σύσταση Μονάδων Εσωτερικού Ελέγχου σε όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης. Συμπεριλαμβάνονται, επίσης, διατάξεις που αφορούν στον Σύμβουλο Ακεραιότητας, προκειμένου να συμβάλλει καθοριστικά στην αναφορά, τη διερεύνηση και την αντιμετώπιση παραβατικών συμπεριφορών στη γέννησή τους.
