Η πρόσφατη επίθεση των Ταλιμπάν στην έδρα μιας ιδιωτικής βρετανικής εταιρείας ασφάλειας στην Καμπούλ, τέλος του 2018, φέρνει στην επιφάνεια και πάλι ένα πρόβλημα που καταγράφηκε και στο Ιράκ μετά την εισβολή των Αμερικανών στη χώρα: την παρουσία και το μέλλον των ιδιωτικών εταιρειών παροχής υπηρεσιών ασφάλειας και το καθεστώς τους στο Αφγανιστάν. Βρετανικές και αμερικανικές εταιρείες με ένοπλους υπαλλήλους τους είναι πανταχού παρόντες στην Καμπούλ και όχι μόνο εκεί.
Ασαφείς αρμοδιότητες, άγνωστος ο αριθμός τους
Προστατεύουν πρεσβείες και διεθνείς οργανισμούς, προσφέρουν συμβουλευτικές υπηρεσίες και ένοπλη προστασία στους συνεργάτες ΜΚΟ και ξένους δημοσιογράφους. Παράλληλα ενεργοποιούνται ως σύμβουλοι και εκπαιδευτές των αφγανικών μονάδων ασφαλείας και της αστυνομίας. Ο αριθμός τους υπερβαίνει αυτόν των στρατιωτών που συγκροτούν την αμερικανική και νατοϊκή παρουσία στη χώρα, αν και σήμερα είναι εμφανώς λιγότεροι από ότι το 2010, όταν ήταν πάνω από 100.000 οι «εργολήπτες», όπως ονομάζονται. Σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Άμυνας το τελευταίο τρίμηνο του 2018 ήσαν καταγεγραμμένοι 25.000, μεταξύ αυτών οι 11.000 αμερικανοί υπήκοοι και άλλοι τόσοι υπήκοοι άλλων χωρών.
Από τότε που ο πρόεδρος Τραμπ εξήγγειλε την πρόθεσή του να αποσύρει μερικώς τις αμερικανικές δυνάμεις από τη χώρα, αυξάνεται η ανησυχία, ότι έτσι ανοίγει διάπλατα η πόρτα για περισσότερους ιδιώτες άνδρες ασφαλείας και ένοπλους μαχητές. Πόσοι ακριβώς είναι τώρα στη χώρα, κανείς δεν ξέρει, αλλά ούτε δίνονται στοιχεία με το επιχείρημα της εθνικής ασφάλειας της χώρας. Ακόμη και το πλαίσιο αρμοδιοτήτων των ιδιωτικών εταιρειών παροχής υπηρεσιών ασφάλειας περιγράφονται με ασάφεια.
«Έλλειψη συνέχειας»
Εδώ και καιρό ο Έρικ Πρινς, πάλαι ποτέ επικεφαλής της αμερικανικής εταιρείας Blackwater, προσπαθεί να πείσει ότι η ανεπιθύμητη παρουσία των αμερικανικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν θα μπορούσε να αντικατασταθεί από μονάδες έμμισθων ανδρών. «Έτσι θα μπορούσε να τελειώσει ο πόλεμος και να επιστρέψουν οι συμβατικοί στρατιώτες στα σπίτια τους» υποστηρίζει. «Θα εξοικονομούνταν χρήματα και θα περιορίζονταν ανθρώπινες απώλειες από τον στρατό.
Ως πρότυπο θα μπορούσε να είναι η πρώην εταιρεία East India, που το προσωπικό της αποτελούνταν από ντόπιους στρατιώτες και ξένους υποστηρικτές, που θα έμεναν όμως για μεγάλο διάστημα στη χώρα. Διότι το μεγαλύτερο πρόβλημα σήμερα είναι η έλλειψη συνέχειας. Θα ενεργοποιούσαμε αμερικανούς βετεράνους, που ξέρουν την περιοχή. Θα τους πληρώναμε για να παραμείνουν συνεχώς σε συγκεκριμένο τόπο για 90 ημέρες και μετά άλλες 30 στο σπίτι τους και πάλι πίσω. Έτσι εξασφαλίζεται η συνέχεια».
Σύμφωνα με τα σχέδια του Έρικ Πρινς θα αρκούσαν 6.000 ιδιώτες άνδρες ασφαλείας, μεταξύ αυτών και 2.000 άνδρες ειδικών αποστολών. Όλοι αυτοί θα ήσαν εντεταγμένοι στις αφγανικές μονάδες ασφαλείας υπό τις οδηγίες της ανώτατης στρατιωτικής διοίκησης στην Καμπούλ. «Το μεγαλύτερο πρόβλημα των αφγανικών δυνάμεων είναι ο μεγάλος αριθμός λιποτακτών, επειδή λόγω του μεγάλου προβλήματος διαφθοράς, οι στρατιώτες δεν πληρώνονται και δεν εξοπλίζονται» σημειώνει ο Έρκ Πρινς.
