Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Κοκκαλιάρη
Με το θέμα της επιβολής ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Άγκυρας να βρίσκεται στο επίκεντρο, και την Αθήνα και τη Λευκωσία να είναι σε ετοιμότητα, τα «φώτα» πέφτουν στις επόμενες τουρκικές κινήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο σε σχέση με την ΑΟΖ της Κύπρου. Την Κυριακή πραγματοποιήθηκε έκτακτη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ, ενώ σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα στείλουν προειδοποίηση στην Τουρκία για κυρώσεις, μεταξύ των οποίων το «πάγωμα» των διαπραγματεύσεων της τελωνειακής ένωσης.
Μια επίσημη αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στις κινήσεις της Τουρκίας στο θέμα της κυπριακής ΑΟΖ αναμένεται στη Σύνοδο Κορυφής την Πέμπτη. Στο ενδιάμεσο στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. οι υπουργοί της Ελλάδας Γ. Κατρούγκαλος και της Κύπρου Ν. Χριστοδουλίδης ενημέρωσαν τους ομολόγους τους «για τις προκλητικές και παράνομες ενέργειες της Τουρκίας». Μάλιστα, ιδιαίτερα τονίστηκε πως πρέπει να σταλεί ένα σαφές, ξεκάθαρο και συγκεκριμένο μήνυμα αποτροπής.
Στο πλαίσιο αυτό ο Γ. Κατρούγκαλος ανέφερε στο Συμβούλιο ότι αυτό δεν γίνεται μόνο για λόγους αλληλεγγύης προς την Κύπρο, αλλά για λόγους που αφορούν τη διεθνή νομιμότητα, το Διεθνές Δίκαιο αλλά και τα ίδια τα γενικότερα συμφέροντα της Ε.Ε. Αυτό που τονίστηκε είναι ότι η Κύπρος έχει εκπληρώσει κάθε υποχρέωση που απορρέει από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, τη σύμβαση του Montego Bay και θα πρέπει συνολικά η Ε.Ε. να πάρει θέση.
«Θα υπάρξουν συνέπειες»
Το μήνυμα ότι όποιος παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας, που είναι κράτος-μέλος της Ε.Ε., όποιος παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο στην περιοχή, «να γνωρίζει ότι θα έχει συνέπειες» έστειλε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.
Ο πρωθυπουργός σε δήλωσή του, μετά την ολοκλήρωση της έκτακτης συνεδρίασης του ΚΥΣΕΑ στο Μέγαρο Μαξίμου, σημείωσε ότι «όλοι οι Έλληνες είναι και πρέπει να το γνωρίζουν και πρέπει και να το αισθάνονται, απόλυτα ασφαλείς», αλλά «κυρίως να μη δέχονται την κινδυνολογία των τελευταίων ημερών».
Αναφερόμενος στην επικοινωνία που είχε -κατά τη διάρκεια του ΚΥΣΕΑ – με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, σημείωσε ότι συζήτησαν την από κοινού συνδιαμόρφωση των βημάτων που θα ακολουθήσουν στο πλαίσιο της Ε.Ε., στην οποία συμμετέχουν και οι δύο χώρες.
«Συμφωνήσαμε να κινηθούμε το επόμενο διάστημα, ώστε να προετοιμάσουμε το έδαφος την επόμενη εβδομάδα, η Σύνοδος Κορυφής να λάβει τις κατάλληλες αποφάσεις. Ακόμα και την υιοθέτηση κυρώσεων εις βάρος της Τουρκίας αν επιβεβαιωθεί ότι έχει γίνει γεώτρηση εντός της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομική Ζώνης», επεσήμανε μεταξύ άλλων.
Κυρώσεις
Στο θέμα της επιβολής κυρώσεων κατά της Τουρκίας αναφέρθηκε ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης, σημειώνοντας ταυτόχρονα πως δεν δικαιολογείται «ανεύθυνη δραματοποίηση της κατάστασης». Ειδικότερα σημείωσε πως «εδώ και μήνες η Τουρκία δείχνει απόλυτη περιφρόνηση στο Διεθνές Δίκαιο. Παραβιάζει συστηματικά τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ). Εφόσον υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση τέτοιων ενεργειών, είναι απολύτως επιβεβλημένο Ελλάδα και Κύπρος να ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση την επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας».
Ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας υπογράμμισε πως είναι αναγκαίο, σε αυτήν την κρίσιμη συγκυρία, να υπάρχει εθνική ενότητα και αποφασιστικότητα, αλλά πρόσθεσε: «Όμως, σε καμία περίπτωση, η κρισιμότητα της κατάστασης δεν δικαιολογεί την ανεύθυνη δραματοποίησή της. Σύγκληση κυβερνητικών οργάνων εντός του Σαββατοκύριακου, του Αγίου Πνεύματος, δεν ωφελεί την εθνική στάση και την εθνική γραμμή, την οποία πρέπει όλοι να τηρήσουμε».
Χθες το απόγευμα μέσω twitter o επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Μάνφρεντ Βέμπερ, σημείωσε πως «δεν μπορεί να επιτρέπεται στην Τουρκία να παραβιάζει την κυριαρχία ενός κράτους-μέλους της Ε.Ε.». Μάλιστα ο επικεφαλής υποψήφιος του ΕΛΚ για την προεδρία της Κομισιόν υπογράμμισε πως «η Τουρκία πρέπει να σταματήσει οποιαδήποτε παράνομη δραστηριότητα στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου» και προσέθεσε πως «οι πολίτες της Κύπρου μπορούν να βασίζονται στην υποστήριξή μας και την αλληλεγγύη μας».
Κοινό ανακοινωθέν
Σοβαρές ανησυχίες για τις δραστηριότητες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο πρόκειται να εκφράσουν οι κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ θα δεσμεύονται να «απαντήσουν καταλλήλως και σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο». Αυτό επισημαίνεται στο προσχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος που θα εκδοθεί, σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg.
Στο ανακοινωθέν οι Ευρωπαίοι θα επαναλαμβάνουν -σύμφωνα με το ρεπορτάζ- ότι καταδικάζουν «τις συνεχείς παράνομες δράσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο» και θα σημειώνουν πως η γειτονική χώρα εξακολουθεί να απομακρύνεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπό αυτές τις συνθήκες, όπως θα επισημαίνουν, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με την Ε.Ε. βρίσκονται σε αδιέξοδο και δεν μπορεί να εξεταστεί το άνοιγμα ή το κλείσιμο νέων κεφαλαίων.
Όπως προκύπτει δε από το προσχέδιο οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα διαμηνύουν πως δεν προβλέπεται να υπάρξουν περαιτέρω εργασίες ούτε για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης Ε.Ε.- Τουρκίας. Να σημειωθεί βέβαια ότι το ανακοινωθέν είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης και θα μπορούσαν οι διατυπώσεις να αλλάξουν έως την έκδοση του επίσημου κειμένου.
Οικοδόμηση Εμπιστοσύνης
Ελληνική αντιπροσωπεία πρόκειται να μεταβεί στην Τουρκία από 17 έως 22 Ιουνίου προκειμένου να συνεχίσει τις συζητήσεις τεχνικού επιπέδου με αντίστοιχη τουρκική, για τον προσδιορισμό δραστηριοτήτων και ενεργειών υλοποίησης των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Όπως επισημαίνεται στη σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, στόχος είναι η πρόληψη και αποφυγή αδικαιολόγητων εστιών έντασης κατά τη διεξαγωγή στρατιωτικών δραστηριοτήτων.
Πανευρωπαϊκά εντάλματα σύλληψης
Χθες ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος, Πρόδρομος Προδρόμου, μιλώντας στο ΣΚΑΙ, έκανε λόγο για «θαλάσσια εισβολή» εκ μέρους της Τουρκίας και υπογράμμισε ότι η Λευκωσία έχει στη διάθεσή της νομικά και διπλωματικά μέσα για την αντιμετώπιση της κατάστασης.
Υπενθύμισε δε ότι έχουν εκδοθεί πανευρωπαϊκά εντάλματα σύλληψης για νομικά και φυσικά πρόσωπα που εμπλέκονται στις τουρκικές γεωτρήσεις.
Να σημειωθεί πως ο Ταγίπ Ερντογάν αναφερόμενος στα εντάλματα είχε πει: «Δεν θα καταφέρετε να συλλάβετε κανέναν…
Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις έχουν πάρει τη θέση τους στην Ανατολική Μεσόγειο και καθήκον της Τουρκίας είναι να προστατεύσει το προσωπικό του πλοίου».
«Ό,τι χρειάζεται»
«H όλη προσπάθεια είναι να σταματήσουν οι προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας εδώ που είναι τώρα» είπε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Ευάγγελος Αποστολάκης, αναφορικά με τη στρατηγική της Αθήνας απέναντι στις ολοένα και διογκούμενες προκλήσεις της Άγκυρας.
Σε ερώτημα τι θα γίνει σε περίπτωση που οι Τούρκοι επιχειρήσουν ανάλογες ενέργειες στην ελληνική ΑΟΖ, για παράδειγμα στο Καστελόριζο, επεσήμανε πως «δεν θα το αφήσουμε να προκύψει. Θα κάνουμε ό,τι ενέργειες χρειάζονται για να μη γίνει».
Όσον αφορά την Τουρκία, ο υπουργός -μιλώντας στον ΑΝΤ1- τόνισε πως έχει ήδη να αντιμετωπίσει μια σειρά θεμάτων και επομένως δεν συμφέρει να ανοίξει κι άλλο.