Οι παγκόσμιες αγορές εμφανίζονται υπερβολικά χαλαρές απέναντι σε κινδύνους όπως οι εμπορικοί πόλεμοι, οι γεωπολιτικές εντάσεις και τα τεράστια κρατικά ελλείμματα, κάτι που, σε συνδυασμό με ήδη «υπερτιμημένα» περιουσιακά στοιχεία, αυξάνει την πιθανότητα μιας «άτακτης» διόρθωσης, προειδοποεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
«Κάτω από την ήρεμη επιφάνεια, το έδαφος μετακινείται σε διάφορα τμήματα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, δημιουργώντας ευπάθειες», αναφέρει το ΔΝΤ στην εξαμηνιαία του Έκθεση για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα (Global Financial Stability Report).
«Τα μοντέλα δείχνουν ότι οι τιμές των επισφαλών περιουσιακών στοιχείων είναι πολύ υψηλότερες από τα θεμελιώδη οικονομικά μεγέθη, αυξάνοντας την πιθανότητα άτακτων διορθώσεων όταν συμβούν αρνητικά σοκ», προσθέτει η έκθεση.
Παρά το αρνητικό οικονομικό πριβάλλον, οι αποτιμήσεις μετοχών και εταιρικών ομολόγων είναι «αρκετά φουσκωμένες», καθώς ο ενθουσιασμός γύρω από τις μετοχές τεχνολογικών κολοσσών της AI οδηγεί σε ιστορικά υψηλή συγκέντρωση κεφαλαίων στην αγορά.
Αυτό δημιουργεί τον κίνδυνο μιας «ξαφνικής, απότομης διόρθωσης», αν οι αναμενόμενες αποδόσεις δεν δικαιολογήσουν τις υπερβολικά υψηλές αποτιμήσεις, αναφέρει το ΔΝΤ.
Επικίνδυνα σημάδια φούσκας
Η ανάλυση των αγορών κρατικών ομολόγων δείχνει αυξανόμενη πίεση λόγω διεύρυνσης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Αν και οι αγορές ομολόγων είναι μέχρι στιγμής σχετικά σταθερές, αιφνίδιες αυξήσεις στις αποδόσεις θα μπορούσαν να επιβαρύνουν τους ισολογισμούς των τραπεζών και να πιέσουν τα αμοιβαία κεφάλαια ανοιχτού τύπου, όπως τα mutual funds, σημειώνει το ΔΝΤ.
Το ΔΝΤ πρόσθεσε ότι οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να παραμείνουν σε επιφυλακή απέναντι στους πληθωριστικούς κινδύνους που προκαλούν οι δασμοί, και να ακολουθήσουν προσεκτική στάση στη νομισματική χαλάρωση, ώστε να περιορίσουν περαιτέρω φαινόμενα υπερτιμήσεων σε πιο επικίνδυνα περιουσιακά στοιχεία.
Κρίσιμη η ανεξαρτησία των Κεντρικών Τραπεζών
Η ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών είναι «κρίσιμη» για τη σταθεροποίηση των προσδοκιών της αγοράς και την ικανότητά τους να εκπληρώνουν την αποστολή τους, τόνισε το Ταμείο, χωρίς να κατονομάζει κάποια συγκεκριμένη τράπεζα.
Το ΔΝΤ καλεί επίσης σε «επείγουσες δημοσιονομικές προσαρμογές» για να περιοριστούν τα ελλείμματα και να διασφαλιστεί η ανθεκτικότητα των αγορών ομολόγων.
Κίνδυνοι μετάδοσης κρίσεων
Η αυξανόμενη διασύνδεση μεταξύ τραπεζών και του λιγότερο ρυθμιζόμενου μη τραπεζικού τομέα θα μπορούσε να ενισχύσει οποιοδήποτε σοκ προκύψει από τομείς όπως το ιδιωτικό πιστωτικό κεφάλαιο ή τα κρυπτονομίσματα, προειδοποιεί ακόμη το ΔΝΤ.
Το Ταμείο έχει εδώ και χρόνια προειδοποιήσει για ανεπαρκή εποπτεία των μη τραπεζικών φορέων, αλλά επισήμανε ότι ο τομέας αυτός — που περιλαμβάνει ασφαλιστικές εταιρείες, συνταξιοδοτικά ταμεία και hedge funds — συνεχίζει να αναπτύσσεται και πλέον κατέχει σχεδόν το ήμισυ των παγκόσμιων χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων.
«Οι ευπάθειες στον μη τραπεζικό τομέα είναι αλληλένδετες», αναφέρει το Ταμείο.
«Μπορούν να μεταδοθούν ταχύτατα στον πυρήνα του τραπεζικού συστήματος, ενισχύοντας τα σοκ και καθιστώντας τη διαχείριση κρίσεων πιο περίπλοκη».
Ο οργανισμός κάλεσε τους φορείς χάραξης πολιτικής να υιοθετήσουν πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση στην αξιολόγηση των “αόρατων” αυτών κινδύνων, ιδίως όσον αφορά την αλληλεπίδραση μεταξύ τραπεζών και μη τραπεζικών ιδρυμάτων.
Αντηχώντας τις ανησυχίες των Ευρωπαίων αξιωματούχων, το ΔΝΤ κάλεσε επίσης τις κυβερνήσεις να υιοθετήσουν συνολική πολιτική προσέγγιση για τα κρυπτονομίσματα, συμπεριλαμβανομένων των stablecoins, η υιοθέτηση των οποίων θα μπορούσε να αποδυναμώσει τον έλεγχο μιας κυβέρνησης επί του νομίσματός της και να διαταράξει το παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα.
Διαβάστε ακόμη:
→ ΔΝΤ για Ελλάδα: Aνάπτυξη στο 2% και πληθωρισμός στο 3,1% το 2025
