Ήταν το 1973, όμως ο Κρίσπιν Τίκελ το θυμάται ακόμα: το Ηνωμένο Βασίλειο γινόταν μέλος της ΕΟΚ… 44 χρόνια μετά, το Brexit φέρνει το τέλος της ευρωπαϊκής περιπέτειας της χώρας του και ο Βρετανός πρώην διπλωμάτης λυπάται για τις χαμένες ευκαιρίες.
Η έξοδος από την Ευρωπαϊκή Ένωση; «Πιστεύω ότι είναι καταστροφή. Μία αποτυχία της εξωτερικής πολιτικής του Ηνωμένου Βασιλείου», δηλώνει ο 86χρονος βετεράνος διπλωμάτης στο Γαλλικό Πρακτορείο.
«Η βρετανική εξωτερική πολιτική έγινε αντικείμενο της ψήφου ανθρώπων που δεν γνωρίζουν τίποτε και πιθανότατα εκκινούν από κάποιου είδους αποστροφή προς τους ξένους», δηλώνει χωρίς περιφράσεις ένας από τους προνομιούχους μάρτυρες της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης των τελευταίων δεκαετιών.
Ο κ. Τίκελ εργαζόταν στη βρετανική πρεσβεία στο Παρίσι όταν οι Γάλλοι μπλόκαραν τη δεκαετία του ’60 τις προσπάθειες του Ηνωμένου Βασιλείου να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. Στη συνέχεια έγινε βοηθός τριών διαπραγματευτών που εργάσθηκαν για τη συμφωνία ένταξης του 1973.
Αντίθετα με ό,τι δηλώνουν ορισμένοι υποστηρικτές του Brexit, σύμφωνα με τους οποίους ο πολιτικός χαρακτήρας της συμμετοχής του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ε.Ε. δεν είχε προβλεφθεί αρχικά, ο Κρίσπιν Τίκελ υποστηρίζει ακριβώς το αντίθετο.
«Ήταν προφανές ότι οδεύαμε προς αυτήν την κατεύθυνση, προς τις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης. Αλλά αυτό δεν σήμαινε ότι επρόκειτο να εγκαταλείψουμε την κυριαρχία μας», λέει.
«Η Ευρώπη ενίσχυε τη θέση μας στον κόσμο»
Εκείνη την εποχή, θυμάται στο γεμάτο βιβλία διαμέρισμά του στο Λονδίνο, υπήρχε το αίσθημα ότι οι Βρετανοί συμμετείχαν σε αυτό που έμελλε να είναι το μεγαλύτερο εμπορικό μπλοκ στον κόσμο, μία οντότητα που θα συμμερίζεται «τις αξίες μας και την νοοτροπία μας».
Αλλά επίσης και ότι «θα ήμαστε όλο και περισσότερο αποτελεσματικοί την ώρα που η Κοινοπολιτεία παρήκμαζε σιγά σιγά και το Ηνωμένο Βασίλειο έχανε την επιρροή του».
Η συμμετοχή στο ευρωπαϊκό σχέδιο, «όπως το είχε πολύ καλά καταλάβει ο τότε πρωθυπουργός Τεντ Χιθ, μας έδινε μία πολύ ισχυρότερη θέση».
«Αυτό που δεν καταφέραμε να κάνουμε είναι να επωφεληθούμε, να κατανοήσουμε τι μπορούσαμε να έχουμε κάνει».
Παρών σε πληθώρα διαπραγματευτικών γύρων, ο Κρίσπιν Τίκελ διαβεβαιώνει ότι η χώρα του είχε καταλήξει σε μία καλή συμφωνία. Ομως, το πρόβλημα είναι ότι «ορισμένοι βρετανοί ηγέτες δεν αντιμετώπισαν ποτέ σοβαρά το θέμα».
«Υπάρχουν τόσα πράγματα που θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει χωρίς να αποχωρήσουμε», λέει.
Πηγές: ΑΜΠΕ, Γαλλικό Πρακτορείο
