Την αποτομή κεφαλής του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου και Βαπτιστή τιμά σήμερα, Παρασκευή 29 Αυγούστου, η Ορθόδοξη Εκκλησία. Είναι ημέρα νηστείας.
Ο Ιωάννης ο Βαπτιστής είναι ο τελευταίος και μεγαλύτερος από τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης.
Ονομάζεται «Πρόδρομος», γιατί με το κήρυγμα και με το έργο του εσήμανε τον ερχομό του Ιησού Χριστού και «Βαπτιστής», διότι βάπτιζε τους ανθρώπους στον Ιορδάνη ποταμό και εβάπτισε και τον Ιησού Χριστό.
Ο Ιωάννης υπήρξε η φωνή που προετοίμασε τον λαό για την έλευση του Μεσσία, κηρύσσοντας μετάνοια στον Ιορδάνη ποταμό και βαπτίζοντας τον Χριστό.
Η μνήμη της αποτομής της κεφαλής του συνδέεται με το μαρτύριό του στην αυλή του Ηρώδη Αντίπα. Ο Ιωάννης καυτηρίαζε ανοιχτά τον ανήθικο γάμο του Ηρώδη με τη γυναίκα του αδελφού του, Ηρωδιάδα. Εκείνη, τυφλωμένη από μίσος, οδήγησε τα γεγονότα στην τραγική κατάληξη: με αφορμή τον χορό της κόρης της, Σαλώμης, απαίτησε ως αντάλλαγμα την κεφαλή του Προφήτη επί πίνακι. Έτσι, ο Ιωάννης ο Πρόδρομος μαρτύρησε, παραμένοντας πιστός μέχρι τέλους στην αλήθεια του Θεού.
Η ημέρα αυτή έχει καθιερωθεί από την Εκκλησία ως αυστηρή νηστεία, σε ένδειξη πένθους και σεβασμού προς τον Τίμιο Πρόδρομο. Οι πιστοί καλούνται να συμμετάσχουν σε λειτουργίες και να αναλογιστούν το παράδειγμα του Αγίου, που υπήρξε υπόδειγμα ασκητικότητας, ταπείνωσης και θάρρους απέναντι στην αδικία.
Ο Ιωάννης ο Βαπτιστής τιμάται ιδιαίτερα στην Ορθοδοξία και θεωρείται ο τελευταίος προφήτης της Παλαιάς Διαθήκης και ο πρώτος άγιος της Καινής. Είναι ο «φίλος του Νυμφίου», ο άνθρωπος που έδειξε με το χέρι τον Χριστό ως «Αμνό του Θεού». Η μορφή του συνδέεται με το μήνυμα της μετάνοιας και της εσωτερικής μεταστροφής.
Η μνήμη της Αποτομής υπενθυμίζει σε όλους τους χριστιανούς την αξία της αλήθειας και της δικαιοσύνης, ακόμη κι όταν αυτές οδηγούν στη θυσία.
Ποιοι άλλοι Άγιοι τιμώνται
Στις 29 Αυγούστου τιμώνται επίσης:
- Η Οσία Θεοδώρα η εξ Αιγίνης
- Ο Άγιος Αρκάδιος ο Θαυματουργός και Επίσκοπος Αρσινόης Κύπρου
Την ονομαστική τους εορτή έχουν:
- Αρκάδιος, Αρκαδία
