Η ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής στα ΑΕΙ δεν έκρυβε μεγάλες εκπλήξεις. Όπως η βαθμολογίες των υποψηφίων ήταν κοντά στις περσινές έτσι και η διαμόρφωση των βάσεων δεν θα μπορούσε να έχει μεγάλα σκαμπανεβάσματα. Κάποια πράγματα είναι πια κανονικότητα και δεν μας εκπλήσσουν.
Τα Τμήματα Μηχανικών των πρώην ΤΕΙ που αναβαθμίστηκαν και αναγνωρίστηκαν τα επαγγελματικά τους δικαιώματα είδαν τη ζήτηση να αυξάνεται κατακόρυφα με αποτέλεσμα την εκτόξευση των βάσεών τους, σε πολλές περιπτώσεις, πάνω από 1.000 μόρια. Η διαδικασία δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη για όλα τα Τμήματα, αλλά για τα περισσότερα ολοκληρώθηκε. Ένας υποψήφιος κάτοικος Αθηνών που θέλει να σπουδάσει Μηχανολόγος μέχρι το 2023 δήλωνε το Τμήμα του Μετσοβίου και μετά Πάτρα ή Θεσσαλονίκη. Από πέρυσι πολλοί υποψήφιοι μετά το Μετσόβιο δηλώνουν το Τμήμα του Παν. Δυτικής Αττικής και μετά τα Τμήματα στην επαρχία.
Γλυτώνουν τις σπουδές σε άλλη πόλη και θα πάρουν πτυχίο με πλήρη επαγγελματικά δικαιώματα. Η αλλαγή των προτιμήσεων των υποψηφίων είχε και συνέπειες. Για πρώτη φορά έμειναν 75 κενές θέσεις στο Τμήμα Μηχανολόγων Κοζάνης, αφού όσοι θέλουν να σπουδάσουν Μηχανολόγοι μοιράστηκαν σε περισσότερα Τμήματα. Διαπιστώνουμε, λοιπόν, ακόμη μία φορά ότι οι αποφάσεις για κάποια Τμήματα επηρεάζουν και τα αντίστοιχά τους.
Χρειάστηκαν 6 χρόνια για να φτάσουμε στο σημείο να λέμε ότι για τα περισσότερα Τμήματα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία (όχι για όλα ακόμη). Μετά βλέπεις την ίδρυση εξπρές των ιδιωτικών Πανεπιστημίων και την έγκριση λειτουργίας τους που αναμένεται εντός των ημερών και νιώθεις την αδικία που γίνεται σε βάρος των Δημόσιων Πανεπιστημίων.
10.636 κενές θέσεις έμειναν στα Πανεπιστήμια από τους υποψηφίους των Γενικών Λυκείων, όπως κάθε χρόνο. Το ποσοστό επιτυχίας ήταν 70,35%, οπότε θα πουν οι περισσότεροι ότι μια χαρά είναι. Πράγματι το ποσοστό επιτυχίας είναι καλό, αλλά η πραγματικότητα είναι άλλη. Στο Τμήμα Μαθηματικών Πάτρας εισήχθησαν 230 φοιτητές στα Ιωάννινα 115 στην Αθήνα 79 και στη Σάμο 5, όπως βλέπουμε στον Πίνακα. Βλέποντας τον αριθμό επιτυχόντων ανά μέλος ΔΕΠ βλέπουμε την τεράστια διαφορά. Οι καθηγητές στη Σάμο δεν έχουν φοιτητές, ενώ στην Πάτρα έχουν πολύ περισσότερους από όσους θα έπρεπε να έχουν. Πρόκειται για μία ακόμη παρενέργεια της ΕΒΕ, που κατανέμει τους φοιτητές χωρίς κανένα σχέδιο και έχουμε αυτά τα φαινόμενα.
Μία λογική κατανομή των θέσεων μεταξύ των αντίστοιχων Τμημάτων θα έλυνε άμεσα το πρόβλημα. Αν σε μία εταιρία ένας μάνατζερ είχε διαθέσει έτσι τους πόρους της εταιρείας θα είχε απολυθεί αμέσως. Εδώ δεν ιδρώνει το αυτί κανενός διότι η κατασπατάληση των πόρων του Δημοσίου δεν φαίνεται να ενδιαφέρει κανέναν· μάλλον θεωρείται φυσιολογικό να πετιούνται στον αέρα τα λεφτά των φορολογουμένων.
Στην περίπτωση των Τμημάτων που απαιτούν την εξέταση στα ειδικά μαθήματα του ελεύθερου και του γραμμικού σχεδίου με την καθιέρωση της ΕΒΕ το 2021 τα πράγματα άλλαξαν άρδην. Μέχρι τότε έπρεπε να γράψεις στο κάθε ένα από τα δύο σχέδια βαθμό τουλάχιστον 10 για να μπορείς να δηλώσεις το Τμήμα. Με την καθιέρωση της ΕΒΕ τα Τμήματα ορίζουν τον συντελεστή της ΕΒΕ για τα μαθήματα και των δύο σχεδίων. Το αποτέλεσμα είναι το 10 στα σχέδια να υπάρχει σε μόνο δύο Τμήματα Αρχιτεκτονικής στον Βόλο και την Ξάνθη. Στα άλλα Τμήματα όπως βλέπουμε στον πίνακα 2 ο ελάχιστος απαιτούμενος βαθμός στα σχέδια μπορεί να φτάσει το 14,93 και το 14,81 αντίστοιχα, όπως συνέβη με το Τμήμα Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής στο Αιγάλεω. Το Τμήμα αυτό αύξησε φέτος τους συντελεστές της ΕΒΕ από 1 σε 1,15 για τα μαθήματα και από 1 σε 1,05 στα δύο σχέδια, με αποτέλεσμα να έχει περισσότερες κενές θέσεις από φοιτητές (52 έναντι 44). Φαίνεται σα να θέλουν να μην έχουν φοιτητές σ’ αυτό το Τμήμα.
Στην Αρχιτεκτονική της Πάτρας εφαρμόζουν άλλο σύστημα: βάζουν τον πήχη της ΕΒΕ του Τμήματος πολύ υψηλά. Επιλέγουν τον ανώτατο δυνατό συντελεστή το 1,2 για τα μαθήματα και το 0,85 για τα σχέδια. Αυτοί οι συντελεστές δεν επιτρέπουν στους περισσότερους υποψηφίους να δηλώσουν το Τμήμα. Μόλις 176 υποψήφιοι πέρασαν φέτος τον κόφτη της ΕΒΕ και μπόρεσαν να δηλώσουν το Τμήμα, όταν τα Τμήματα των Ιωαννίνων και της Ξάνθης, που έχουν συντελεστή ΕΒΕ το 0,8 τα δήλωσαν 931 και 959 υποψήφιοι. Καταλαβαίνουμε ότι περίπου 800 υποψήφιοι το χρόνο δεν μπορούν να δηλώσουν το Τμήμα της Πάτρας, στο οποίο φέτος εισήχθησαν 52 φοιτητές το 2024 εισήχθησαν μόλις 23 και το 2023 μόλις 45.
Ο μικρός αριθμός φοιτητών δεν φαίνεται να ενοχλεί τους καθηγητές του Τμήματος διότι δεν έχουν κάνει καμία προσπάθεια να πάρουν περισσότερους φοιτητές. Τον μικρό αριθμό φοιτητών της Αρχιτεκτονικής Πάτρας φαίνεται ότι ζήλεψαν φέτος στην Αρχιτεκτονική των Χανίων και στο Τμήμα Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής στο Αιγάλεω και αύξησαν τους συντελεστές της ΕΒΕ. Πολύ φοβάμαι ότι αν ακολουθήσουν και άλλα Τμήματα την ίδια λογική στο τέλος ελάχιστοι θα σπουδάζουν Αρχιτεκτονική και γνωρίζοντας οι υποψήφιοι ότι είναι πολύ δύσκολη η επιτυχία δεν θα κάνουν την προσπάθεια να δώσουν Πανελλαδικές στα δύο σχέδια και δεν θα εξαφανιστούν οι υποψήφιοι για τις Αρχιτεκτονικές. Όσο για το Τμήμα Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής στο Αιγάλεω θα το εξαφανίσουν τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια που ξεφυτρώνουν.
Αυτό που μάθαμε από τις φετινές Πανελλαδικές Εξετάσεις είναι ότι οι αποφάσεις που παίρνει ένα Τμήμα επηρεάζει τη λειτουργία και των αντίστοιχων Τμημάτων. Αυτό σημαίνει ότι οι αποφάσεις πρέπει να παίρνονται για τα αντίστοιχα Τμήματα και όχι για κάθε Τμήμα χωριστά. Το είδαμε στους Μηχανικούς, τους Μαθηματικούς και τους Αρχιτέκτονες.
Μαθηματικός, ερευνητής*
