Ένα πρώην μέλος της γενικής κρατικής μυστικής υπηρεσίας της Συρίας καταδικάστηκε σήμερα από το εφετείο του κρατιδίου της Ρηνανίας-Βεστφαλίας στο Κόμπλενς σε τεσσεράμισι χρόνια φυλακή. Στην απόφασή του το δικαστήριο καταλογίζει στον Αϊαντ Α. συνενοχή σε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, βασανιστήρια και παράνομη κατακράτηση σοβαρής μορφής.
Συγκεκριμένα, ο 44χρονος ευθύνεται για τη μεταφορά 30 συλληφθέντων διαδηλωτών, οι οποίοι ξυλοκοπήθηκαν στη διάρκεια της μεταφοράς τους στις φυλακές Αλ Κατίμπ της Δαμασκού. Εκτός αυτού γνώριζε, κατά την άποψη του δικαστηρίου, ότι στις φυλακές πραγματοποιούνται συστηματικά βασανιστήρια. Το δράστη είχαν αναγνωρίσει θύματά του, τα οποία, όπως και αυτός, είχαν έρθει στη Γερμανία για να ζητήσουν άσυλο.
Ο βασικός κατηγορούμενος
Βασικός κατηγορούμενος της δίκης είναι όμως το πρώην στέλεχος των μυστικών υπηρεσιών της Συρίας Άνβαρ Ρ., ο οποίος επίσης είχε έρθει στη Γερμανία και του οποίου η υπόθεση εξακολουθεί να εκδικάζεται. Οι κατηγορίες εναντίον του αφορούν δολοφονίες σε 58 περιπτώσεις, βασανισμούς σε τουλάχιστον 4.000 περιπτώσεις, όπως και άλλα κακουργήματα.
Ο κατηγορούμενος για πολλά χρόνια έκανε καριέρα στον κρατικό μηχανισμό του Άσαντ, αλλά από το 2012 στρέφεται εναντίον του καθεστώτος, διαφεύγει με την οικογένειά του στο εξωτερικό, συνεργάζεται με αντιστασιακές οργανώσεις, ανδεικνύεται σε ηγετικό στέλεχος της αντιπολίτευσης. Το 2014 φτάνει στη Γερμανία, καταθέτει αίτηση για άσυλο, παίρνει άδεια παραμονής, βρίσκει σπίτι στο Βερολίνο.
Γρήγορα απευθύνεται στη γερμανική αστυνομία, υποστηρίζοντας ότι τον καταδιώκουν οι συριακές μυστικές υπηρεσίες. Δέχεται πολλές ερωτήσεις για τον ρόλο του στη Συρία, στις οποίες απαντά με προθυμία.
Νομικοί κύκλοι που γνωρίζουν την υπόθεση επισημαίνουν στην DW ότι έδειχνε να μην έχει συναίσθηση των αδικημάτων που διέπραξε και δεν περίμενε να οδηγηθεί στη φυλακή. Κι όμως, μετά από πολύμηνη δικαστική έρευνα, ο Anwar R. συλλαμβάνεται στις 12 Φεβρουαρίου.
Ο ιδρυτής του ECCHR (Ευρωπαϊκό Κέντρο για τα Συνταγματικά και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα) Βόλφγκανγκ Κάλεκ θεωρεί ότι η πολιτική μεταστροφή του κατηγορουμένου δεν θα τον ωφελήσει ιδιαίτερα στο δικαστήριο. «Είναι αξιοσέβαστο το ότι αποστασιοποιείται πλέον από τα όσα διέπραξε, αλλά προφανώς αυτό δεν μπορεί να αντισταθμίσει το γεγονός ότι θεωρείται υπεύθυνος για 58 θανάτους και 4.000 βασανισμούς κρατουμένων», επισημαίνει.
Είναι η πρώτη φορά που καλούνται να λογοδοτήσουν για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στελέχη του καθεστώτος Άσαντ.
Η διεξαγωγή της δίκης ενάντια στους δύο κατηγορούμενους στη Γερμανία βασίζεται στην αρχή της διεθνούς δικαιοδοσίας. Βάση αυτής της αρχής, αδικήματα που συνιστούν αξιόποινες πράξεις σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο μπορούν να εκδικαστούν από εθνικά δικαστήρια κάθε κράτους του κόσμου – ανεξάρτητα από το πού έχουν διαπραχθεί τα εγκλήματα.
Η δίκη στο Κόμπλενς είναι η πρώτη διεθνώς που αφορά βασανιστήρια και δολοφονίες, τα οποία έχουν διαπράξει στελέχη του κρατικού μηχανισμού της Συρίας.
