Στη σημασία της ειρηνικής συνύπαρξης και της συνεννόησης, στην ανάπτυξη της οικολογικής συνείδησης και στην αποστολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας στον σύγχρονο κόσμο, αναφέρθηκε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος στην εισήγησή του στην Ημερίδα «Η θάλασσα που μας ενώνει», η οποία πραγματοποιήθηκε σήμερα στο Ζωγράφειο Λύκειο Κωνσταντινούπολης. Υπογράμμισε δε ότι οι ανθρωπιστικές αξίες της Ευρώπης δοκιμάζονται σήμερα «στο Αιγαίο Πέλαγος» των μεταναστών και των προσφύγων.
Για την προσφυγική κρίση
«Η θάλασσα όντως ενώνει και οφείλει να ενώνει! Οι λαοί περί την θάλασσαν του Αιγαίου οφείλομεν να την βλέπωμεν ως ενωτικήν δύναμιν και να την προστατεύωμεν από την ανθρωπογενή μόλυνσιν, να διασώσωμεν τον θαλάσσιον πλούτον και την απαράμιλλον αιγαιοπελαγιτικήν ωραιότητα» ανέφερε, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, σημειώνοντας πως «στο Αιγαίον Πέλαγος των μεταναστών και των προσφύγων δοκιμάζονται σήμερα οι ανθρωπιστικές αρχές του ευρωπαϊκού πολιτισμού, τα δικαιώματα του ανθρώπου, αλλά και η χριστιανική αγάπη προς τον πάσχοντα συνάνθρωπον». Όπως είπε η λύση, «είναι αδύνατον να δοθεί επί τη βάσει πολιτικών υπολογισμών, βίας ή γραφειοκρατίας». Ιδιαίτερο ρόλο καλούνται και δύνανται να διαδραματίσουν οι θρησκείες, σε πνεύμα ειρήνης και αλληλεγγύης.
Για το περιβάλλον
Στη συνέχεια, υπενθύμισε ότι η δημιουργία περιβαλλοντικής ευαισθησίας, η κινητοποίηση όλων των συναρμοδίων φορέων και η πρόσκληση προς τις θρησκείες να συνδράμουν προς την κατεύθυνση αυτή, βρίσκονται στον πυρήνα της Πατριαρχικής διακονίας του, μαζί με την προώθηση του πολιτισμού της αλληλεγγύης και του διαλόγου.
«Ο 20ός αιών υπήρξεν ο πλέον βίαιος αιών της ιστορίας», σημείωσε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, «όχι μόνον αναφορικώς προς την βίαν του ανθρώπου προς τον άνθρωπον, αλλά και εν σχέσει προς τας ωμότητας του ανθρώπου απέναντι εις την φύσιν, την πανίδα και την χλωρίδα, την ατμόσφαιραν, τον υδροφόρον ορίζοντα, τους ποταμούς, τας λίμνας και τας θαλάσσας. Ιδιαιτέρως προκλητικόν παραμένει το γεγονός ότι μέγα τμήμα του ανθρωπίνου γένους ζη και σήμερον εν ενδεία. Φαίνεται ότι η γνώσις, η οποία παρήγαγε θαυμαστά αποτελέσματα, και η πρωτόγνωρος ευημερία δεν εθεράπευσαν την καρδίαν και τον νουν του ανθρώπου, αλλά, μάλλον, ετροφοδότησαν τον κυνισμόν του».
Υπογράμμισε ότι η σύγχρονη παγκοσμιοποίηση όξυνε τα οικολογικά προβλήματα «και προοιωνίζεται, με την φετιχοποίησιν της οικονομικής προόδου και την υποταγήν της οικολογίας εις την οικονομίαν, νέα αδιέξοδα». Η αντιμετώπιση της οικολογικής και της οικονομικής κρίσεως, είπε ο Πατριάρχης, δεν αποτελεί υπόθεση αποκλειστικώς της επιστήμης και της τεχνολογίας ούτε εξαρτάται μόνο από πολιτικές επιλογές.«Είναι αναγκαία μία κοπερνίκεια στροφή εις την αξιολογίαν μας, μία ριζική αλλαγή νοοτροπίας, μετάνοια, πολυδιάστατος ευαισθητοποίησις και ευρυτέρα κινητοποίησις» τόνισε.
Για το ρόλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας
Αναφορικά με τον ρόλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας στον σύγχρονο κόσμο, σημείωσε, μεταξύ άλλων: «Πεποίθησή μας είναι ότι η πνευματική παράδοσις της Ορθοδοξίας δύναται να συμβάλει καθοριστικώς εις την αντιμετώπισιν αυτών των προβλημάτων. Η Ορθόδοξος Εκκλησία είναι η οικολογική και κοινοτική μορφή του Χριστιανισμού. Η πίστις και η θεία λατρεία, το ασκητικόν ήθος και η ευχαριστιακή ταυτότης της Ορθοδοξίας οδηγούν εις σεβασμόν της δημιουργίας, εις απλότητα βιοτής και εις φιλάνθρωπον διακονίαν του πλησίον. Η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος απειλεί σύμπασαν την ανθρωπότητα και αμεσώτερα εγγίζει τους πτωχούς της γης».
O Οικουμενικός Πατριάρχης αναφέρθηκε στην Κοινή Δήλωση που συνυπέγραψε με τον Πάπα Φραγκίσκο, την 1 Σεπτεμβρίου 2017, με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Προσευχών για την προστασία της Δημιουργίας, που για την καθιέρωσή της πρωτοστάτησε το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Στη συνέχεια της ομιλίας του, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στις σχετικές αποφάσεις που έλαβε η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Κρήτη, τον Ιούνιο του 2016.
«Η πορεία προς το οικολογικόν και κοινωνικόν μέλλον της ανθρωπότητος μόνον κοινωνική και οικολογική δύναται να είναι. Κάθε επιλογή εις τον χώρον της οικονομίας, κάθε πρόοδος της επιστήμης, κάθε πολιτικόν και κοινωνικόν κίνημα, κρίνεται με βάσιν την συμβολήν του εις την προστασίαν του ανθρωπίνου προσώπου του και του ‘’οίκου” του, του φυσικού περιβάλλοντος» είπε.
Για το μάθημα των Θρησκευτικών
Στην εισήγησή του δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στη σημασία του μαθήματος των Θρησκευτικών στην κατεύθυνση της ευαισθητοποίησης των νέων για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και της σύνολης Δημιουργίας. «Ακριβώς, ως θεολογικόν μάθημα, το μάθημα των Θρησκευτικών είναι κατ’ εξοχήν μάθημα οικολογικής και κοινωνικής ευαισθητοποιήσεως, διδασκαλία του προσωποκεντρικού, του κοινοτικού και οικοφιλικού πολιτισμού της Ορθοδοξίας. Σας καλούμε να στηρίζετε την διαρκώς μεταρρυθμιζομένην σχολικήν θρησκευτικήν αγωγήν και να αναδεικνύετε τας σημαντικωτάτας παιδευτικάς λειτουργίας της. Ως ελέχθη, η Παιδεία είναι ‘’η θάλασσα του πνεύματος, που μας ενώνει”. Μας ενώνει ως παιδεία εν Χριστώ και κατά Χριστόν, ως παιδεία ελευθερίας, ως παιδεία ειρήνης και αλληλεγγύης, ως παιδεία κοινωνικής και οικολογικής συνευθύνης».
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης σημείωσε ότι στον σημερινό κόσμο, είμαστε υποχρεωμένοι να ζήσουμε την πίστη μας στην εποχή μας, να είμαστε χριστιανοί και σύγχρονοι άνθρωποι.
Να σημειωθεί ότι η Ημερίδα, που τελούσε υπό την αιγίδα του Οικουμενικού Πατριάρχη, συνδιοργανώθηκε από την Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης, το Γραφείο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης, το Γραφείο Σχολικών Δραστηριοτήτων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Δράμας, τα Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης πολλών περιοχών της Βορείου Ελλάδος, το Ζωγράφειο Λύκειο Κωνσταντινούπολης, δημόσια και ιδιωτικά ελληνικά σχολεία και άλλους φορείς.
