Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Η διαδοχή του Μάριο Ντράγκι δεν θα αργήσει και η διάδοχός του Κριστίν Λαγκάρντ είχε πάντα μια πιο πολιτική ματιά στα πράγματα, την οποία δεν αποκλείεται να επιβάλει και στην ΕΚΤ, παρατηρούν κύκλοι της αγοράς, εκφράζοντας την προσδοκία χαλάρωσης των όρων για τη συμμετοχή της Ελλάδας στο νέο QE.
Βασικό εμπόδιο μέχρι σήμερα είναι το γεγονός ότι η αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας απέχει τρεις μονάδες -στην πιο ευνοϊκή βαθμολογία, αυτήν της S&P- από την επενδυτική βαθμίδα, που είναι απαραίτητη για την ένταξη μιας χώρας στο πρόγραμμα της ποσοτικής χαλάρωσης. Επομένως, ο τρόπος συμμετοχής της χώρας στη χαμηλή αυτή, από άποψη κόστους, χρηματοδότηση είναι να αξιολογηθεί επί τα βελτίω, φθάνοντας την επενδυτική διαβάθμιση, πριν τελειώσει ο δεύτερος γύρος του QE από την ΕΚΤ.
Εκτιμήσεις τραπεζών
Όμως, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ελληνικών τραπεζών, κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά δύσκολο να συμβεί νωρίτερα της διετίας, παρά μόνο στην περίπτωση που τόσο η εγχώρια όσο και η διεθνής συγκυρία βοηθήσουν προς αυτήν την κατεύθυνση. Άλλωστε, οι πρόσφατες αξιολογήσεις από τους διεθνείς οίκους κατέγραψαν ακριβώς αυτό: τη δυσκολία μιας αναβάθμισης χωρίς απτά αποτελέσματα. Οι διεθνείς οίκοι θα μετρήσουν πολύ την πρόοδο του Σχήματος Προστασίας Ενεργητικού (Asset Protection Scheme – APS), εφόσον δηλαδή υπάρξει τουλάχιστον το νομοθετικό κομμάτι μέχρι την επόμενη αξιολόγηση που είναι εκείνη της S&P, η οποία έχει προγραμματιστεί για τις 25 Οκτωβρίου. Οι τράπεζες ευελπιστούν πως ο συγκεκριμένος οίκος -που πάντα ήταν μια σκάλα πιο θετικά διακείμενος για τη χώρα μας, ακόμη και σε δυσκολότερες περιόδους- μπορεί να δώσει την ευκαιρία μιας αναβάθμισης υπό προϋποθέσεις.
Ωστόσο, υπάρχει πάντα ανοιχτό το ενδεχόμενο η ΕΚΤ, υπό τη νέα της ηγεσία, να αποδεχθεί πως η χώρα βρίσκεται υπό στενή παρακολούθηση μέσω των μεταμνημονιακών αξιολογήσεων, άρα βρίσκεται σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας και τηρεί τις δεσμεύσεις της, ώστε να της επιτραπεί τελικά η συμμετοχή στο QE2 πιθανόν και αρκετά νωρίτερα.
Σχολιάζοντας τις προηγούμενες αναφορές Ντράγκι περί συμμετοχής της χώρας μας στο QE2, η Citigroup είχε αναφέρει πως η Ελλάδα φαίνεται να είναι πιστή στους δημοσιονομικούς στόχους που έχουν τεθεί, ενώ η χώρα εμφανίζεται πρόθυμη να προχωρήσει σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που στο τέλος της ημέρας θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας και ενδεχομένως στη συμμετοχή της χώρας στην ποσοτική χαλάρωση.
Η επίσκεψη Ντράγκι
Ένας πρώτος κύκλος συζητήσεων επί του θέματος -κατευθυντήριος αλλά όχι ουσιαστικός, αφού ο Ντράγκι αποχωρεί- θα ξεκινήσει με την επίσκεψη του κορυφαίου αξιωματούχου της ΕΚΤ στην Αθήνα. Ο Ευρωπαίος κεντρικός τραπεζίτης, λίγο πριν εγκαταλείψει τον θώκο του στην ΕΚΤ, επισκέπτεται τη χώρα ως καλεσμένος της Ακαδημίας Αθηνών, η οποία και θα τον βραβεύσει.
Το πρόγραμμά του προβλέπει ομιλία στην Ακαδημία Αθηνών. Εκεί θα τον παρουσιάσει ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, ακαδημαϊκός Λουκάς Παπαδήμος. Στη συνέχεια θα παρακαθήσει σε δείπνο στην Τράπεζα της Ελλάδος. Την επομένη θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, όπου αναμένεται να έχουν και μια πιο ουσιαστική συζήτηση για το συγκεκριμένο θέμα.
Θετική επίδραση
Όπως και να έχει, η ένταξη της χώρας σε ένα τέτοιο πρόγραμμα θα ελαχιστοποιούσε το ρίσκο για τους διεθνείς επενδυτές, καθώς στο τέλος της διαδρομής ο τελικός επενδυτής είναι ένας και μάλιστα απολύτως αξιόπιστος, δηλαδή η ΕΚΤ, που θα είχε τη δυνατότητα να αγοράσει τα ελληνικά ομόλογα που κατέχουν τα ξένα funds.
Επισήμως πάντως και με βάση τα όσα ισχύουν αυτήν τη στιγμή, η χώρα δεν διαθέτει την επενδυτική διαβάθμιση, ούτε είναι σε πρόγραμμα. Τα παραπάνω αποτελούν τις δύο αναγκαίες προϋποθέσεις ώστε μια χώρα να ενταχθεί στο QE2. Έτσι, δείχνει μονόδρομος να προωθηθούν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις που θα διασφαλίσουν την αναβάθμιση της χώρας σε investment grade. Εκτός και αν η ΕΚΤ δώσει μια διαφορετική ερμηνεία για τους όρους ένταξης της Ελλάδας στο πρόγραμμα.