Όλα τα βλέμματα στρέφονται στη Νέα Υόρκη: η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αποτελεί έναν νέο κρίσιμο σταθμό στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Παρά τις χαμηλές προσδοκίες για απτά αποτελέσματα, η συγκυρία και τα ανοιχτά διπλωματικά μέτωπα καθιστούν το ραντεβού βαρύνουσας σημασίας.
Μετά από αλλεπάλληλες αναβολές, το ραντεβού «κλείδωσε» και αυτό από μόνο του είναι θετικό. Αλλά θα είναι σαφώς πιο δύσκολο από τη συνάντηση του περασμένου Ιουνίου. Και τούτο γιατί έκτοτε η Αθήνα έχει προχωρήσει σε οριοθέτηση θαλασσίων πάρκων, δέχθηκε την επίσημη πρόταση της Chevron για έρευνες νοτίως της Κρήτης και ξεκίνησε τεχνικές συνομιλίες με τη Λιβύη για καθορισμό ΑΟΖ.
Από την άλλη πλευρά, η Άγκυρα πιέζει για συμμετοχή στο SAFE, με την Ελλάδα να απειλεί με βέτο, αλλά την τουρκική αμυντική βιομηχανία να εκτιμά ότι μπορεί να βρει διόδους μέσα από εταιρικές συνεργασίες στην Ευρώπη. Για τη συμμετοχή ιδιωτικών εταιρειών δεν απαιτείται ομοφωνία στην Ε.Ε. Έτσι η Baykar (του γαμπρού του Ερντογαν) που έχει ισχυρότατες συνεργασιές με ιταλικές αμυντικές βιομηχανίες εκτιμάται ότι δεν θα συναντήσει εμπόδια σε πιθανή συμμετοχή.
Οι προσδοκίες της Αθήνας
Η ελληνική πλευρά προσέρχεται με στόχο τη διατήρηση των ανοιχτών διαύλων και την προβολή των εθνικών θέσεων. Όπως τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, η κυβέρνηση «δεν βάζει ούτε καν σε συζήτηση ζητήματα κυριαρχίας» και επιλέγει τον διάλογο αντί ενός «ψευτοπατριωτισμού που μικραίνει τη χώρα».
Στο τραπέζι αναμένεται να τεθούν ζητήματα ενεργειακά, όπως η πόντιση του καλωδίου, καθώς και οι συνέπειες των τουρκικών κινήσεων σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.
Η στρατηγική της Άγκυρας
Η Άγκυρα, ενόψει και της κατ’ ιδίαν συνάντησης του Ταγίπ Ερντογάν με τον Ντόναλντ Τραμπ, επιχειρεί να αναβαθμίσει τον ρόλο της τόσο σε γεωπολιτικό όσο και σε επιχειρηματικό επίπεδο.
Τα deals που θα συζητηθούν με τον Αμερικανό πρόεδρο συνδέονται άμεσα με την ατζέντα των ελληνοτουρκικών, καθώς επηρεάζουν ισορροπίες σε άμυνα, ενέργεια και τεχνολογία.
Το μεγαλύτερο ερώτημα παραμένει εάν ο Έλληνας πρωθυπουργός θα θέσει με σαφήνεια το ζήτημα του casus belli. Η Αθήνα θεωρεί αδιανόητη την ένταξη της Τουρκίας σε ευρωπαϊκούς αμυντικούς μηχανισμούς χωρίς την άρση της απειλής πολέμου, ενώ η Άγκυρα ποντάρει στις παρακάμψεις μέσω ιδιωτικών εταιρειών. Παράλληλα, η Ελλάδα προβάλλει τον ρόλο της ως πυλώνα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, κάτι που ο πρωθυπουργός θα αναδείξει και στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.
Περισσότερο συμβολισμός παρά ουσία
Αναλυτές εκτιμούν ότι δύσκολα θα υπάρξουν συγκεκριμένες ανακοινώσεις από το αυριανό τετ α τετ. Το πιθανότερο είναι να σταλεί το μήνυμα συνέχισης της προσπάθειας για «ήσυχα νερά» και να δοθεί έμφαση στην εικόνα: η θερμότητα ή η ψυχρότητα της χειραψίας, τα χαμόγελα ή η αμηχανία θα αποτυπώσουν το κλίμα όσο και οι δηλώσεις.
