Με μεγάλες τιμές έγινε δεκτός στην Αθήνα ο Μπελγκασέμ Χαφτάρ, γιός του ισχυρού άνδρα της Λιβύης, στρατάρχη Χαφτάρ. Ο Μπελγκασέμ Χαφτάρ είναι ο Γενικός Διευθυντής του λεγόνενου «Ταμείου για την Ανάπτυξη και Ανασυγκρότηση της Λιβύης», έγινε δεκτός στο Μέγαρο Μαξίμου από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, αλλά και στο υπουργείο Εξωτερικών, από τον Γιώργο Γεραπετρίτη.
Επισήμως, ο Μπελγκασέμ Χαφτάρ ήρθε στην Αθήνα «ενόψει της Ελληνικής επιχειρηματικής αποστολής στη Βεγγάζη», για να συζητήσει «την ενίσχυση της συνεργασίας σε ενέργεια, επενδύσεις και μεταφορές».
Ουσιαστικά όμως, η ελληνική πλευρά επεδίωξε να πείσει τον Μπελγκασέμ Χαφτάρ να μην προχωρήσει το Λιβυκό κοινοβούλιο στην επίσημη αναγνώριση του άκυρου και ανυπόστατου τουρκολιβυκού μνημονίου.
Διπλωματικός σύμβουλος
Ο Μπελγκασέμ Χαφτάρ άλλωστε, έχει επισήμως αναλάβει καθήκοντα πολιτικού και διπλωματικού συμβούλου του πατέρα του, Χαλίφα. Οι γνωρίζοντες τα πράγματα στην Βεγγάζη, όπου εδρεύει και ο στρατάρχης Χαφτάρ», λένε πάντως ότι ουσιαστικά, ο Μπελγκασέμ είναι ο «ταμίας της οικογένειας».
Ως τυπικός «φύλαρχος», ο γηραιός Χαλίφα Χαφτάρ έχει φροντίσει να μοιράσει την εξουσία στους τρεις γιους του, τον Σαντάμ, τον Χαλέντ και τον Μπελγκασέμ. Οι δύο πρώτοι γιοι έχουν αναλάβει την ηγεσία του Λιβυκού Εθνικού Στρατού – ο Σαντάμ ως αναπληρωτής αρχηγός, ο Χαλέντ ως αρχηγός του Επιτελείου – ενώ ο Μπελγκασέμ ασχολείται κυρίως με τα οικονομικά.
Ο Μπελγκασέμ είναι απλά ένας επιχειρηματίας που διατηρεί μάλιστα πολύ ισχυρούς δεσμούς με την Τουρκία. «Ο Μπελγκασέμ Χαφτάρ είναι αυτός που διαχειρίζεται τα κεφάλαια και κάνει σημαντικές συναλλαγές με την Τουρκία», λένε Ευρωπαίοι διπλωμάτες στις Βρυξέλλες.
Ο Μπελγκασέμ βρίσκεται σε θέση ισχύος χάρη στις δραστηριότητές του στις κατασκευές, το πετρέλαιο και τις υποδομές. «Είναι ένας επιχειρηματίας που έχει μιλήσει με τον πρόεδρο Τραμπ, κάνει δουλειές με τους Τούρκους, αλλά και τους Σαουδάραβες, πιθανώς τοποθετώντας ένα μεγάλο μέρος των εσόδων από το πετρέλαιο της Κυρηναϊκής σε τράπεζες του Κόλπου», τονίζουν οι ίδιες πηγές.
Οι στόχοι της «οικογένειας Χαφτάρ είναι σαφείς: «Συνεργασία με την Τουρκία στην ενέργεια και στις έρευνες για φυσικό αέριο στη Μεσόγειο, εγγυήσεις ασφαλείας με την Αίγυπτο, οικονομική διασύνδεση με τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αλλά και παραχώρηση ναυτικής βάσης στη Ρωσία, είναι οι άξονες στους οποίους κινείται πλέον η κυβέρνηση της Βεγγάζης, που διατηρεί και την μεγαλύτερη ισχύ στη Λιβύη, έναντι της αναγνωρισμένης από τον ΟΗΕ κυβέρνησης στην Τρίπολξ », αναφέρουν ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές.
Υπεύθυνος για το «φιάσκο»
Ο Μπελγκασέμ είχε φροντίσει μάλιστα να δείξει στην Αθήνα ποιος είναι «το αφεντικό» στη Λιβύη, όταν τον περασμένο Ιούλιο θέλησε να επισκεφθεί την Βεγγάζη ο υπουργός Μετανάστευσης, Θάνος Πλεύρης μαζί με τους ομολόγους του της Ιταλίας και της Μάλτας και τον Αυστριακό Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης Μάγκνους Μπρούνερ.
Οι τέσσερις Ευρωπαίοι αξιωματούχοι που θέλησαν να συζητήσουν με την κυβέρνηση της Βεγγάζης για το μεταναστευτικό, χαρακτηρίστηκαν «Personae non gratae» από την «κυβέρνηση» της Ανατολικής Λιβύης.
Ο επίσημος λόγος για το απίστευτο φιάσκο; Επειδή η ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία είχε επισκεφθεί πρώτα την άλλη «κυβέρνηση» της Λιβύης, στην Τρίπολη.
Ευρωπαίοι διπλωμάτες αποκάλυψαν μάλιστα τότε ότι πίσω από την απίστευτη αυτή προσβολή στην ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία ήταν ο Μπελγκασέμ Χαφτάρ- το ανερχόμενο «αστέρι» στη Λιβύη. «Ο Μπελγκασέμ Χαφταρ θέλησε να στείλει ένα σαφές μήνυμα: «Δεν με έχετε λάβει ακόμα υπόψη, αλλά πρέπει πλέον να με λαμβάνετε». Ο πατέρας του δεν θα είχε φερθεί ποτέ έτσι, αλλά ο γιος δεν μάσησε τα λόγια του στην αντιπροσωπεία της ΕΕ: ήθελε να καταστήσει σαφές ότι είναι ο «αρχηγός».
Το Ταμείο
Επικεφαλής του Ταμείου για την Ανάπτυξη και Ανασυγκρότηση της Λιβύης», ο Μπελγκασέμ λέει πώς «ακολουθεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που εστιάζει σε πέντε βασικούς τομείς: την ανασυγκρότηση βασικών υποδομών, όπως δρόμοι, αεροδρόμια και σταθμοί παραγωγής ενέργειας, επενδύσεις στην εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη και την παροχή στέγασης και αστικών υποδομών μέσω ολοκληρωμένων κατασκευαστικών έργων.
Όσον αφορά το πολιτικό μέλλον της Λιβύης, ο Μπελγκασέμ Χαφτάρ διαβεβαιώνει ότι το Ταμείο διατηρεί επιχειρηματικά, ουδέτερη στάση και δεν παρεμβαίνει στις εσωτερικές υποθέσεις. «Απέχουμε από τις παρεμβάσεις στις εσωτερικές πολιτικές υποθέσεις και επικεντρωνόμαστε αποκλειστικά στην επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης και ανοικοδόμησης σε όλες τις πόλεις και τις περιοχές της Λιβύης», δήλωσε, μιλώντας σε Ιταλικά μέα ενημέρωσης.
Δυναστεία Χαφτάρ
Η οικογένεια Χαφτάρ αποτελεί άλλωστε, «μια πραγματική δυναστεία, που θυμίζει περισσότερο μηχανισμούς φυλάρχων, παρά σύγχρονα θεσμικά μοντέλα, αλλά που ουσιαστικά εγγυάται τη συνέχεια της διοίκησης και την αφοσίωση εντός του στρατού», τονίζουν Ευρωπαίοι παράγοντες της αγοράς, που κάνουν δουλειές στη Λιβύη. «Αυτή η οικογενειακή επιχείρηση Χαφτάρ μπορεί να φαίνεται εύθραυστη στα δυτικά μάτια, αλλά, σε ένα κατακερματισμένο λιβυκό πλαίσιο, έχει φτάσει να αντιπροσωπεύει έναν παράγοντα σταθερότητας», σημειώνουν.
Η ενίσχυση του Χαφτάρ και των γιων του στον στρατό της Λιβύης σηματοδοτεί μια κρίσιμη μετατόπιση στην ισορροπία δυνάμεων στην ευρύτερη Μεσόγειο. «Η οικογένεια Χαφτάρ γίνεται, έτσι, το σημείο σύγκλισης πολλαπλών συμφερόντων
Το διπλό παιχνίδι της Τουρκίας
Η οικογένεια Χαφτάρ έχει ενισχύσει μάλιστα τους δεσμούς της με την Αγκυρα, η οποία επέλεξε επίσης να επεκτείνει τις επαφές της στην ανατολική Λιβύη. «Η Τουρκία παίζει πάντως διπλό παιγνίδι και υποστηρίζει στρατιωτικά την Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας στην Τρίπολη του πρωθυπουργού Αμπντελχαμίντ Ντμπέιμπα, εδώ και χρόνια.
Τη Βεγγάζη επισκέφθηκε, πρόσφατα, ο αρχηγός των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών, Ιμπραήμ Καλίν, αλλά και τουρκική στρατιωτική αντιπροσωπεία.
Στο επίκεντρο της λιβυκής «εκστρατείας της Άγκυρας βρίσκεται βέβαια το παράνομο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο, με το οποίο ο πρόεδρος Ερντογάν προσπαθεί να «νομιμοποιήσει» τις παράνομες έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο, νότια της Κρήτης.
Θα επικυρωθεί το παράνομο μνημόνιο;
Στο πλαίσιο αυτό, το ελεγχόμενο από τον Χαφτάρ κοινοβούλιο της Λιβύης πρόκειται να επικυρώσει το μνημόνιο το αμέσως επόμενο διάστημα, αγνοώντας προκλητικά τις αντιδράσεις της Αθήνας.
Μένει να δούμε αν η Ελληνική κυβέρνηση «έπεισε» τον «ταμία» της οικογένειας Χαφτάρ, να μην προχωρήσει η επικύρωση του παράνομου μνημονίου. Δύσκολη αναμφίβολα υπόθεση, καθώς η οικογένεια Χαφτάρ φαίνεται να «φλερτάρει» περισσότερο με την Αγκυρα. Οσον αφορά επίσης τις σχέσεις με την Ευρώπη, οι Χαφτάρ πιστεύουν πώς μπορούν να τις ενισχύσουν μέσω της προνομιακής προσέγγισης με την Ιταλία και την κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι, που έχει υποσχεθεί μεγάλες επενδύσεις στην ανατολική και η δυτική Λιβύη. «Είναι ένας μακροπρόθεσμος υπολογισμός: σε μια Λιβύη που εξακολουθεί να είναι ασταθής, όσοι καταφέρουν να διατηρήσουν σχέσεις με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη θα βρεθούν σε προνομιακή θέση, όταν έρθει η ώρα να διανείμουν πόρους και συμβόλαια», τονίζουν οι ίδιες πηγές.
