Το σχέδιο του Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που σύμφωνα με την κυβέρνηση επικαιροποιεί και απλουστεύει μια δαιδαλώδη και πολυποίκιλη νομοθεσία δεκαετιών παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο ο υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος.
Εκλογή δημοτικών και περιφερειακών αρχών σε έναν γύρο
Από τις κυριότερες μεταρρυθμίσεις που φέρνει ο νέος Κώδικας είναι η εκλογή δημοτικών και περιφερειακών αρχών σε ένα γύρο, εισάγοντας το σύστημα της συμπληρωματικής ψήφου. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η διεξαγωγή των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών σε ένα γύρο συμβάλλει στην αύξηση της συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία, στη δημιουργία ουσιαστικού προεκλογικού διαλόγου και στην παύση των «παζαριών» μεταξύ πρώτου και δευτέρου γύρου.
Επιπλέον επικαιροποιείται το σύστημα διακυβέρνησης των δήμων και των νομικών τους προσώπων.
Αλλάζει ριζικά ο τρόπος άσκησης του ελέγχου νομιμότητας των πράξεων των ΟΤΑ με τη θεσμοθέτηση του Γενικού Επόπτη Νομιμότητας και των 7 Αυτοτελών Υπηρεσιών Εποπτείας. Προβλέπεται χρήση νέου πληροφοριακού συστήματος για τον έλεγχο νομιμότητας και αντικειμενικό σύστημα, με ομοιομορφία ελέγχου.
Κεντρικό Πειθαρχικό Συμβούλιο
Επίσης ορίζεται σαφές και ξεκάθαρο πειθαρχικό δίκαιο αιρετών, με τη δημιουργία ενός κεντρικού Πειθαρχικού Συμβουλίου σε αντικατάσταση των 7 υφιστάμενων.
Διασφαλίζεται ότι κάθε κάτοικος της χώρας έχει πρόσβαση στις ίδιες υπηρεσίες της Αυτοδιοίκησης ανεξαρτήτως του τόπου κατοικίας του, ενώ ειδικές ρυθμίσεις προβλέπονταο για την ενίσχυση ορεινών και νησιωτικών δήμων.
Εξορθολογισμός των τελών
Παράλληλα προωθείται σύγχρονο πλαίσιο οικονομικής διαχείρισης των δήμων, με νέο νομοθετικό πλαίσιο το οποίο αντικαθιστά εκατοντάδες νομοθετικές διατάξεις. Δημιουργείται Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Κεντρικών Ηλεκτρονικών Πληρωμών για τη διαχείριση των δημοτικών εσόδων σε μια ενιαία κεντρική πλατφόρμα που θα επιτρέπει στους δήμους την αποτελεσματική διαχείριση των οικονομικών τους συναλλαγών, την αυτοματοποίηση των διαδικασιών ενημέρωσης οφειλετών και είσπραξης των οφειλών, παρέχοντας ασφάλεια, διαφάνεια και αποτελεσματικότητα στη διαχείριση των εσόδων τους.
Προβλέπεται εξορθολογισμός των τελών που μπορούν να επιβάλλουν οι δήμοι, δικαιότερο και αποτελεσματικότερο σύστημα «τοπικής φορολόγησης».
Επιπλέον προωθούνται η αποτελεσματική διαχείριση κοινοχρήστων χώρων και νέοι Δυναμικοί Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι, έχοντας ως βάση τις χορηγήσεις που θα δοθούν το 2026 και με ειδική μέριμνα για αυτόματη αύξησή τους με βάση τους δημοσιονομικούς στόχους του Κρατικού Προϋπολογισμού και την πορεία των εσόδων.