Βασικά γεωπολιτικά ζητήματα, αλλά και τις σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, ανέλυσαν ο πρώην πρωθυπουργός της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου και ο πρώην Ευρωπαίος επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας, Δημήτρης Αβραμόπουλος, στο πλαίσιο του Economist Impact.
Ο κ. Νταβούτογλου ξεκίνησε υπογραμμίζοντας ότι η περιοχή δεν είναι ένα απομονωμένο μέρος, αλλά μια προέκταση του παγκόσμιου γίγνεσθαι. «Πρέπει να βλέπουμε τα πράγματα και από ψηλά και από κάτω», τόνισε. Διέκρινε δύο είδη ηγετών, αυτούς με πολεμικές τακτικές και τους οραματιστές-στρατηγιστές, σημειώνοντας ότι οι πρώτοι μπορεί να κερδίσουν, μεν, την επόμενη εκλογική αναμέτρηση, αλλά θα χάσουν την ιστορία.
«Ευάλωτοι όλοι οι διεθνείς οργανισμοί»
«Στη σημερινή παγκόσμια σκηνή», συνέχισε, «βλέπουμε όλους τους διεθνείς οργανισμούς να είναι πάρα πολύ ευάλωτοι και εύθραυστοι». «Δυστυχώς», όπως είπε, «οι τακτικιστές ηγέτες έχουν θεσπίσει δομές και φορείς που, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, είχαν σκοπό να δημιουργήσουν ένα παγκόσμιο ανθρωπιστικό πλαίσιο, το οποίο πλέον βρίσκεται σε κίνδυνο».
Ο κ. Νταβούτογλου, έφερε ως παράδειγμα τη Γάζα, λέγοντας ότι, «όλες οι βασικές αξίες του ανθρωπισμού έχουν αγνοηθεί», διερωτώμενος «προς τα πού οδεύουμε».
Συνεχίζοντας, είπε ότι οι κανόνες έχουν παρακαμφθεί σε κάποια ζητήματα. «Είμαστε κατά των πυρηνικών όπλων, παντού», ξεκαθάρισε, «αλλά αν δεν υπήρχαν πυρηνικά όπλα για το Ιράν, θα το υποστήριζα». Τόνισε ότι το 2010 ήταν υπέρ της ένταξης του Ιράν στο σχέδιο μιας συμφωνίας, αλλά ταυτόχρονα δεν θέλει καμία άλλη πυρηνική δύναμη στην περιοχή, ούτε στο Ιράν, ούτε στο Ισραήλ.
Για τα ελληνοτουρκικά
Αναφερόμενος, τώρα, στις σχέσεις Τουρκίας-Ελλάδας, υπενθύμισε ότι μετά τον πόλεμο του 1920, ο Ατατούρκ και ο Βενιζέλος συναντήθηκαν ως δύο ανθρώπινα όντα, ως δύο ηγέτες. «Αν θέλεις να έχεις ειρήνη με την άλλη πλευρά, πρέπει να αποδεχτείς ότι είναι ισοδύναμα ανθρώπινα όντα όπως και εσύ. Αλλιώς δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη», τόνισε.
Ο κ. Νταβούτογλου υπογράμμισε την ανάγκη για σταθερότητα και περιφερειακή προσέγγιση στη βάση της συμπερίληψης. «Πρέπει να έχουμε συμπεριληπτική προσέγγιση, να είμαστε οραματιστές, να κινούμαστε στη βάση αρχών και κανόνων και, αν είναι απαραίτητο, να ασκήσουμε και κριτική προς τον εαυτό μας», κατέληξε.
Για το casus beli
Σχετικά με το casus beli, ο κ. Νταβούτογλου είπε: «Το 1995, η ελληνική πλευρά μονομερώς ανακήρυξε τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια, προκαλώντας μια αντίδραση που θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί. Η ελληνική πλευρά θα μπορούσε να δηλώσει ότι δεν διεκδικεί τα 12 μίλια μέχρι να επιτευχθεί μια λύση μέσω διαπραγματεύσεων, και η Τουρκία να απαντήσει ότι δεν υπάρχει casus belli. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το πρόβλημα θα ήταν διαχειρίσιμο, ανέφερε, χαρακτηριστικά.
Δ. Αβραμόπουλος: Με τον κ. Νταβούτογλου σταματήσαμε κρίσεις που θα μπορούσαν να κλιμακωθούν
Από την πλευρά του, ο Δημήτρης Αβραμόπουλος μίλησε για την άριστη συνεργασία που είχε με τον κ. Νταβούτογλου και τις προσπάθειες που κατέβαλαν, από κοινού, παλαιότερα, για να σταματήσουν μικρές κρίσεις που θα μπορούσαν να κλιμακωθούν, ενώ τόνισε τη σημασία της ειλικρίνειας στον διάλογο, ο οποίος, όπως είπε, πρέπει να είναι διαρκής, ώστε να μην υπάρξουν καταστροφικά αποτελέσματα, όπως η ιστορία έχει καταγράψει.
Συμφώνησε με τον Νταβούτογλου ότι «από την εποχή της σταθερότητας, κατά φαντασία, έχουμε μπει σε μία φάση μόνιμης αβεβαιότητας». Επεσήμανε ότι η Τουρκία και η Ελλάδα είναι σημαντικοί παίκτες στην περιοχή, για διαφορετικούς λόγους, αλλά βρίσκονται στην ίδια πλευρά. «Όλοι γνωρίζουν ότι στην Ελλάδα ήμουν πάντα υπέρ του διαλόγου», είπε. «Το αδιανόητο ποτέ δεν ήταν μες το μυαλό μου, είτε ως δήμαρχος, είτε ως υπουργός».
«Αυτό που έλειψε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις ήταν η εμπιστοσύνη»
Ο Αβραμόπουλος εξέφρασε την πεποίθηση ότι μόνο η διπλωματία μπορεί να οδηγήσει σε μια νέα εποχή συνεργασίας, ειρήνης, σταθερότητας και συναδέλφωσης. «Αυτό απαιτεί κοινό σεβασμό προς την κουλτούρα ο ένας του άλλου και υποστήριξη, καλλιέργεια της εμπιστοσύνης. Αυτό που έλειψε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις ήταν η εμπιστοσύνη», υπογράμμισε.
Αναφερόμενος στο Κυπριακό, είπε ότι η λύση του είναι προς όφελος και των δύο χωρών και όλης της περιοχής, διότι, από τη στιγμή που θα επανενωθεί η Κύπρος ως κράτος, μπορεί άμεσα, αυτόματα να προχωρήσει σε οριοθέτηση των θαλασσίων συνόρων της με όλες τις χώρες στην περιοχή.
«Αν οι Ελληνοκύπριοι είχαν αποδεχτεί το 2004, το σχέδιο Άναν, τότε η Κύπρος θα ήταν ενωμένη και μέσα στην ΕΕ», απάντησε, σχετικά, ο κ. Νταβούτογλου.
Συνολικά, πάντως, οι δύο πολιτικοί συμφώνησαν στην ανάγκη για συνεχή επικοινωνία και διάλογο, ακόμα και όταν υπάρχουν διαφωνίες.
Αναγνωρίζοντας την πολυπλοκότητα και την ιστορία των διμερών σχέσεων, αμφότεροι, υπογράμμισαν την σημασία της αποφυγής εθνικιστικών εξάρσεων και ακραίων θέσεων, καθώς και της προσήλωσης στον σεβασμό των διεθνών κανόνων.
