Μέσα σε ένα διεθνές σκηνικό προκλήσεων σε εξέλιξη είναι ένας κύκλος επαφών του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, με το «μενού» των συζητήσεων να περιλαμβάνει θέματα όπως η ευρωπαϊκή άμυνα και το μεταναστευτικό.
Οι συζητήσεις αυτές γίνονται σε ένα timing με πολλαπλές εξελίξεις στη γεωπολιτική σκακιέρα και ενώ σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναζητείται κοινός βηματισμός σε μια σειρά κρίσιμων ζητημάτων.
Την ίδια στιγμή η τουρκική πλευρά συνεχίζει την προσπάθεια για την ενίσχυση της θέσης της στη διπλωματική σκηνή (για παράδειγμα στην Κωνσταντινούπολη έγιναν οι συνομιλίες μεταξύ αντιπροσωπειών Ρωσίας και Ουκρανίας), ενώ θέλει να παίξει ρόλο στην ευρωπαϊκή άμυνα. Το τελευταίο διάστημα είναι σε εξέλιξη μια σειρά κινήσεων του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που θέλει να δείξει πως η Τουρκία αποτελεί περιφερειακό παίκτη.
Στην Αθήνα αναφορικά με το ενδεχόμενο συμμετοχής χωρών μη- μελών της ΕΕ στην ευρωπαϊκή πολιτική ασφάλειας και άμυνας κυβερνητικές πηγές σημειώνουν ότι «για να μπορούμε, στο επίπεδο της ΕΕ, να έχουμε αμυντική συνεργασία με τρίτες χώρες, δεν αρκεί μια χώρα να είναι τυπικά υποψήφια προς ένταξη στην Ένωση. Πρέπει να πληροί τις προϋποθέσεις συμμόρφωσης με την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας, ή να έχει Security and Defense Partership με την ΕΕ». Αυτό που τονίζουν είναι πως πρέπει να υπάρχουν κανόνες, διαφορετικά «κινδυνεύουμε να δημιουργήσουμε νέες εξαρτήσεις ή να αναπτύξουμε συνεργασίες με παίκτες που δρουν ενάντια στα συμφέροντα της ΕΕ».
Επί τάπητος και το μεταναστευτικό
Ταυτόχρονα ένα θέμα που αναζητά ευρωπαϊκή λύση είναι το μεταναστευτικό, θέμα που τέθηκε στις συναντήσεις του πρωθυπουργού τόσο με την Τζ. Μελόνι στη Ρώμη όσο και με τον Φ. Μερτς στο Βερολίνο. Από την κυβέρνηση δίνεται έμφαση στην ταχεία εφαρμογή αφενός του νέου Συμφώνου για την Μετανάστευση και το ‘Ασυλο και αφετέρου μιας συντεταγμένης πολιτικής επιστροφών. Ειδικότερα σημειώνεται η εξωτερική διάσταση του μεταναστευτικού και η ανάγκη ενίσχυσης της προστασίας των εξωτερικών συνόρων.
Τώρα από την κυβέρνηση ετοιμάζονται να φέρουν προς ψήφιση ένα νέο μεταναστευτικό νομοσχέδιο, που στόχο έχει να γίνει περισσότερο αποτελεσματικό όλο το νομικό πλαίσιο για τις επιστροφές. Με βάση το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί, το νομοσχέδιο θα συζητηθεί στο τέλος Μαΐου στο υπουργικό συμβούλιο, ενώ το επόμενο διάστημα μένει να φανεί και ποιες αποφάσεις θα ληφθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Η ομιλία Μητσοτάκη στη Νέα Υόρκη
Στο πλαίσιο της Προεδρίας του Συμβουλίου Ασφαλείας Ηνωμένων Εθνών (ΣΑΗΕ) που ασκεί η Ελλάδα αυτό το μήνα (ως εκλεγμένο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη διετία 2025-2026) ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα προεδρεύσει την Τρίτη, στην εκδήλωση Υψηλού Επιπέδου (signature event) της ελληνικής Προεδρίας για την θαλάσσια ασφάλεια.
Στην παρέμβασή του αναμένεται να αναδείξει τις απειλές για την θαλάσσια ασφάλεια και την ελεύθερη ναυσιπλοϊα, τη σημασία της θαλάσσιας ασφάλειας για την διεθνή ειρήνη, σταθερότητα και ασφάλεια και τον ρόλο της Ελλάδας.
Τι θα γίνει με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις
Ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με την Άγκυρα – ώστε οι όποιες διαφορές να μην παράγουν αυτόματα εντάσεις – επιδιώκει η κυβέρνηση, ωστόσο δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να περάσει η συζήτηση στη λεγόμενη βαριά ατζέντα. Άλλωστε δεν υπάρχουν αυταπάτες πως θα αλλάξει από τη μία στιγμή στην άλλη η τουρκική στάση σε μια σειρά θεμάτων, όπως φάνηκε και από τη σκληρή γραμμή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο Κυπριακό.
Την Πέμπτη πραγματοποιήθηκε συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν, στο περιθώριο της άτυπης Συνόδου Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στην Αττάλεια. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές το επόμενο διάστημα θα υπάρξουν ανακοινώσεις σχετικά με την ημερομηνία διεξαγωγής Πολιτικού Διαλόγου, Θετικής Ατζέντας και Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας.
Να επισημανθεί εδώ πως ο πρωθυπουργός και ο Τούρκος πρόεδρος αναμένεται να συναντηθούν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη στις 24 και 25 Ιουνίου.
Σφοδρά πυρά Σαμαρά
Σκληρή κριτική στην εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης ασκεί ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς σε άρθρο του στα «Νέα». Αναφέρεται σε μία «γεωπολιτική τέλεια καταιγίδα» και διερωτάται ποια είναι η θέση της Ελλάδας σε αυτό το περιβάλλον. «Η Ελλάδα βρίσκεται στο περιθώριο. Παντελώς απούσα» τονίζει, προσθέτοντας ότι ο Ελληνισμός βρίσκεται υπό πίεση σε όλα τα μέτωπα και ότι«υποχωρούμε ή λείπουμε από παντού».
Συνεχίζει τα βέλη λέγοντας «είναι αυτό, άραγε, το νέο δόγμα της εξωτερικής μας πολιτικής; “Ό,τι πείτε” και “ήρεμα νερά”;» και προσθέτει «ποιος αποφάσισε πως η πατρίδα μας θα ακολουθήσει μια πολιτική άκρατου κατευνασμού ;…. Η Βουλή ; Ο ελληνικός λαός ; Βεβαίως και όχι». Μάλιστα σημειώνει πως «αυτή δεν είναι πια κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Είναι κυβέρνηση Κυριάκου Μητσοτάκη».
