Συμφωνίες στα πεδία της ενέργειας και του σιδηροδρόμου οριστικοποιήθηκαν κατά το 2ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Ιταλίας, το οποίο συνεδρίασε στη Ρώμη.
Στις συμφωνίες αυτές αναφέρθηκαν κατά τις κοινές τους δηλώσεις ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η Ιταλίδα ομόλογός του Τζόρτζια Μελόνι.
Αναβάθμιση ηλεκτρικής διασύνδεσης και σιδηροδρόμου
Στον τομέα της ενέργειας, υπεγράφη Μνημόνιο Κατανόησης μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και του διαχειριστή δικτύου της Ιταλίας Terna για την αναβάθμιση της ηλεκτρικής διασύνδεσης των δύο χωρών, ώστε να τριπλασιαστεί η υφιστάμενη δυνατότητα, από 500 MW σε 1.500 MW. Ο ΑΔΜΗΕ και η Terna αναμένεται να επενδύσουν στο έργο περίπου 1,9 δισ. ευρώ.
Παράλληλα, υπεγράφη Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του ελληνικού υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και του ιταλικού κρατικού ομίλου Ferrovie dello Stato, στον οποίο ανήκει η Hellenic Train, για την αναβάθμιση των επιβατικών σιδηροδρομικών μεταφορών στην Ελλάδα. Ο ιταλικός όμιλος δεσμεύτηκε να προβεί σε επενδύσεις ύψους 360 εκατομμυρίων ευρώ για:
- Την αγορά συνολικά 23 τρένων, οκτώ υπεραστικών ταχείας κυκλοφορίας και 15 προαστιακού τύπου
- Τη διαμόρφωση σύγχρονων αμαξοστασίων ώστε να εξασφαλιστεί η μακροχρόνια συντήρηση των αμαξοστοιχιών
Τα δύο παραπάνω Μνημόνια περιλαμβάνονται στις συνολικά 12+2 συμφωνίες και MoUs’ τα οποία υπεγράφησαν και που περιγράφονται αναλυτικά στην Κοινή Διακήρυξη των δύο χωρών.
Κοινή βούληση για διεύρυνση συνεργασίας
Ο πρωθυπουργός κατά τις δηλώσεις του ευχαρίστησε την κ. Μελόνι για τη ζεστή φιλοξενία και επεσήμανε ότι «δεν είχαμε μια τυπική διπλωματική συνάντηση, αλλά ουσιαστική ευκαιρία να συντονίσουμε τον βηματισμό μας σε όλα τα επίπεδα». Αναφέρθηκε, ενδεικτικά, στα γεωπολιτικά, τη μετανάστευση, την ασφάλεια, την ενέργεια και την κλιματική κρίση.
Ο κ. Μητσοτάκης μίλησε για κοινές προκλήσεις και κοινές ευκαιρίες ενώ τόνισε πως το πλήθος των συμφωνιών δείχνει την ανάγκη το ανώτατο συμβούλιο να συνεδριάζει πιο τακτικά. Έκανε επίσης λόγο για κοινή βούληση σε ό,τι αφορά τη διεύρυνση της συνεργασίας.
Όπως και η κ. Μελόνι, ο πρωθυπουργός στάθηκε ότι η Ιταλία θα ακολουθήσει την Ελλάδα στην κυλιόμενη προεδρία της Ε.Ε. το 2027. «Για έναν ολόκληρο χρόνο Ελλάδα και Ιταλία θα καθορίζουν τις προτεραιότητες» σημείωσε.
«Θέλουμε να τριπλασιάσουμε τη δυνατότητα ηλεκτρικής διασύνδεσης – Επενεκκίνηση της σχέσης με Ferrovie»
Ως προς την ηλεκτρική διασύνδεση, επεσήμανε πως «θέλουμε να τριπλασιάσουμε τη δυνατότητα διασύνδεσης», κάτι που όπως τόνισε, είναι προς όφελος και των δύο χωρών.
Αναφερόμενος στη συμφωνία Ferrovie – Ελλάδας, μίλησε για «επανεκκίνηση της σχέσης που δοκιμάστηκε στη σκιά της τραγωδίας των Τεμπών». Όπως τόνισε, η Ελλάδα καλείται να επενδύσει στην αναβάθμιση του δικτύου και η ιταλική πλευρά σε νέα τρένα ώστε οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι να φτάσουν στο επίπεδο των ιταλικών. Ευχαρίστησε, δε, την κ. Μελόνι για τη στήριξη στην επίτευξη αυτής της συμφωνίας.
Ως προς τις οικονομικές σχέσεις, ο πρωθυπουργός επεσήμανε ότι το διμερές εμπόριο ανέρχεται σε 12 δισ. ευρώ. «Μπορούμε να προσεγγίσουμε περισσότερες ιταλικές επενδύσεις στην Ελλάδα και να δρομολογήσουμε περισσότερες ελληνικές επενδύσεις στην Ιταλία» τόνισε και αναφέρθηκε σε έργα αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα.
Ο κ. Μητσοτάκης επεσήμανε ότι πριν κάποια χρόνια ο νότος φαινόταν πηγή προβλημάτων, ωστόσο σήμερα αναπτύσσεται πιο γρήγορα από τον ευρωπαϊκό βορρά.
Αναφερόμενος στην Ανατολική Μεσόγειο, στάθηκε στην ανάγκη όλοι να σέβονται το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο θάλασσας, ενώ μίλησε για την κατάσταση σε Λιβύη και Συρία.
«Συμφωνούμε στην ανάγκη ελέγχου των μεταναστευτικών ροών»
Ο πρωθυπουργός επεσήμανε ότι Ελλάδα και Ιταλία συμφωνούν στην ανάγκη ελέγχου των μεταναστευτικών ροών και τόνισε πως η Αθήνα βρήκε στην κ. Μελόνι ίσως τον πιο δυνατό σύμμαχο για το ζήτημα. «Δεν μιλάμε πια στην ΕΕ για ανακατανομή προσφύγων αλλά για προστασία συνόρων και αντιμετώπιση διακινητών» τόνισε.
Αναφορικά με την Ουκρανία, είπε ότι «ταυτιζόμαστε στην ανάγκη για άνευ όρων εκεχειρία 30 ημερών».
Η άμυνα και το έμμεσο μήνυμα για Τουρκία
Ο πρωθυπουργός μίλησε για κοινές δράσεις προκειμένου να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή άμυνα και η ελληνοιταλική αμυντική συνεργασία. Σημείωσε επίσης ότι πρέπει να συζητηθεί κάποια στιγμή κάποιο ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό εργαλείο για έργα ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος στην άμυνα. «Μπορούμε να ενισχύσουμε τις αμυντικές βιομηχανίες, να επενδύσουμε σε έρευνα, τεχνολογία» τόνισε.
Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι είναι «κρίσιμο να επιλέξουμε τους συνομιλητές μας με βασικό κριτήριο αν ευθυγραμμίζονται με τα συμφέροντα της Ε.Ε.», στέλνοντας ένα έμμεσο μήνυμα για την Τουρκία. Είπε επιπλέον ότι «η στρατηγική μας αυτονομία δεν εξυπηρετείται με νέες εξαρτήσεις».
Αναφορικά με τις σχέσεις Ε.Ε. – ΗΠΑ, είπε πως «συμμεριζόμαστε την άποψη ότι η συνεργασία με ΗΠΑ είναι αναγκαία και απαραίτητη. Προσβλέπουμε στην επίτευξη εμπορικής συμφωνίας σύντομα. Θέλουμε να αποφύγουμε έναν εμπορικό πόλεμο».
Μελόνι: Είμαστε στο ίδιο μήκος κύματος σε πολλά θέματα
Από την πλευρά της, η κ. Μελόνι ανέφερε ότι πέρασαν οκτώ χρόνια από το τελευταίο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας. «Συμφωνήσαμε να μην περάσουν άλλα οκτώ χρόνια» σημείωσε. Είπε πως «υιοθετήσαμε κοινή δήλωση για να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε σε κοινούς στόχους» και χαρακτήρισε άριστες τις σχέσεις Ελλάδας – Ιταλίας.
«Είμαστε στο ίδιο μήκος κύματος σε πολλά θέματα, όπως η καταπολέμηση μαζικής μετανάστευσης» τόνισε και πρόσθεσε πως «είμαστε χώρες εκτεθειμένες στη ροή μεταναστών». «Έχουμε εργαστεί έντονα για να σταθεροποιήσουμε μια αλλαγή αντιμετώπισης σημείωσε και πρόσθεσε πως «πριν μερικά χρόνια η συζήτηση ήταν γύρω από την ανακατανομή. Εμείς μεταφέραμε το βάρος στην ασφάλεια των συνόρων και την εξωτερική διάσταση, με καταπολέμηση των δικτύων διακινητών».
Η κ. Μελόνι επεσήμανε ότι «συμμεριζόμαστε τις προσπάθειες για ειρήνη με εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία» και τόνισε πως «περιμένουμε την απάντηση της Ρωσίας για κατάπαυση του πυρός», ενώ σημείωσε πως «αγωνιζόμαστε για το τέλος των εχθροπραξιών στη Γάζα».
«Ιταλία και Ελλάδα υποστηρίζουν την προσέγγιση των Δυτικών Βαλκανίων προς την Ε.Ε.» σημείωσε και επανέλαβε ότι «οι χώρες μας ενισχύουν τις σχέσεις τους». «Προχωρούν σε νέες συμμαχίες» τόνισε και συμπλήρωσε πως «είναι ικανές να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις».
Η ηλεκτρική διασύνδεση και τα τρένα
«Στις διασυνδέσεις έχουμε το πλεονέκτημα της στρατηγικής θέσης στη Μεσόγειο» τόνισε και επεσήμανε ότι «θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για τα καλώδια». Όπως τόνισε, «δεσμευόμαστε να προωθήσουμε νέα υποθαλάσσια καλώδια», με τη σχετική επένδυση να προσεγγίζει τα 2 δισ.
Ως προς την οικονομική συνεργασία, τόνισε ότι ιταλικές επιχειρήσεις έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο σε πολλούς τομείς, όπως η άμυνα και οι μεταφορές. Σε αυτό το πλαίσιο χαρακτήρισε σημαντική τη συμφωνία Ferrovie – Ελλάδας, τονίζοντας πως δίνει ώθηση σε μια σημαντική συνεργασία.
Η αναφορά στον όρο «μεράκι»
Περιγράφοντας την κοινή προσέγγιση Ελλάδας – Ιταλίας, αναφέρθηκε στον όρο «μεράκι», που όπως είπε δεν υπάρχει στα ιταλικά. «Να κάνεις κάτι με όλο τον εαυτό σου, το πάθος σου. Αυτό μπορεί να είναι το κλειδί για να εντοπίσουμε νέες ευκαιρίες στις κρίσεις» τόνισε.
Ο πρωθυπουργός συνοδεύεται από πολυμελή κυβερνητική αποστολή αποτελούμενη από τους υπουργούς Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη, Άμυνας Νίκο Δένδια, Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκο, Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστα Τσιάρα, Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρη Παπαστεργίου, Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας Γιάννη Κεφαλογιάννη, καθώς και τον αναπληρωτή υπουργό Μεταφορών Κωνσταντίνο Κυρανάκη και τον υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νίκο Τσάφο.
Η συνάντηση έγινε σε μια ενδιαφέρουσα χρονική συγκυρία πολλαπλών εξελίξεων στη διεθνή σκηνή και ενώ σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναζητείται κοινός βηματισμός σε μια σειρά θεμάτων κρίσιμων θεμάτων.
